Έπειτα από 15 μήνες πολέμου και πολλές αποτυχημένες προσπάθειες, Ισραήλ και Χαμάς συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και στην απελευθέρωση των ομήρων.
Ο πρωθυπουργός του Κατάρ, Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραμάν μπιν Τζασίμ Αλ Θανί, ανακοίνωσε ότι η συμφωνία θα τεθεί σε εφαρμογή από την Κυριακή, 19 Ιανουαρίου, εφόσον εγκριθεί από την ισραηλινή κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τον απερχόμενο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, χάρη σε αυτή «θα σταματήσουν οι μάχες στη Γάζα, θα αυξηθεί η απολύτως αναγκαία ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστίνιους αμάχους και οι όμηροι θα επιστρέψουν πίσω στις οικογένειές τους».
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου τόνισε ότι οι τελευταίες λεπτομέρειες ακόμη να τελούν υπό επεξεργασία, αλλά ευχαρίστησε τον Τζο Μπάιντεν, ενώ ο ηγέτης της Χαμάς, Χαλίλ αλ-Χάγια επεσήμανε ότι η συμφωνία είναι αποτέλεσμα της αντίστασης των Παλαιστινίων.
Διαφορετικές εκδοχές για την επίτευξη συμφωνίας εκεχειρίας είχαν πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων ξανά και ξανά ήδη από τον Μάιο του 2024 με τη Χαμάς και το Ισραήλ να αλληλοκατηγορούνται για την καθυστέρηση επίτευξης αυτής.
Κατά τους αναλυτές στη Δύση η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η συμφωνία να αντέξει κι έπειτα από την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης, διάρκειας έξι εβδομάδων, να μην εκκινήσουν και πάλι οι εχθροπραξίες ανάμεσα στις δύο πλευρές. Όπως, άλλωστε, τόνισε ο πρωθυπουργός του Κατάρ, κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης εκεχειρίας, απαιτείται ηρεμία.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Αρχής γενομένης από την Κυριακή θα αφεθούν ελεύθεροι 33 όμηροι, γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων από φυλακές στο Ισραήλ. Την ίδια στιγμή, οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις θα πρέπει να αρχίσουν να αποσύρονται προς τα ανατολικά όσο εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι θα αρχίσουν να επιστρέφουν πίσω στις οικίες του και εκατοντάδες φορτηγά γεμάτα με τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας θα εισέρχονται στη Λωρίδα της Γάζας καθημερινά.
Τη 16η ημέρα από την ημέρα έναρξης της πρώτης φάσης εκεχειρίας θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση του σχεδίου συμφωνίας. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης και με δεδομένο ότι επικρατεί, όπως τονίστηκε στις επίσημες ανακοινώσεις «βιώσιμη ηρεμία», θα απελευθερωθούν όσοι όμηροι δεν έχουν απελευθερωθεί και οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις θα πρέπει να αποσυρθούν από τη Λωρίδα της Γάζας. Το τρίτο, και τελευταίο, στάδιο θα αφορά στην ανοικοδόμηση της Γάζας, η οποία θα πάρει χρόνια, και στην επιστροφή των σορών των ομήρων.
Όπως εξήγησε ο πρωθυπουργός του Κατάρ για τη διαπραγμάτευση του δεύτερου και του τρίτου σταδίου του σχεδίου επίτευξης συμφωνίας υπάρχει συγκεκριμένος «ξεκάθαρος» μηχανισμός διαπραγματεύσεων με τη δημοσιοποίηση των συμφωνηθέντων όρων να αναμένεται εντός των επόμενων ημερών, όταν οριστικοποιηθούν οι λεπτομέρειες.
«Ελπίζουμε ότι αυτή θα είναι τελευταία σελίδα του πολέμου και ότι όλα τα μέρη θα τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους», υπογράμμισε ο Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραμάν μπιν Τζασίμ Αλ Θανί, έχοντας προσθέσει πως οι διαμεσολαβήτριες χώρες για την επίτευξη της συμφωνίας, Ηνωμένες Πολιτείες, Αίγυπτος και Κατάρ, θα εργαστούν από κοινού προκειμένου να διασφαλίσουν ότι και το Ισραήλ αλλά και η Χαμάς τηρούν τους όρους αυτής.
Η συμφωνία αναμένεται να εγκριθεί από την ισραηλινή κυβέρνηση σήμερα το πρωί, παρά τις αντιρρήσεις των ακροδεξιών μελών του κυβερνητικού συνασπισμού.
Στη συνέχεια, θα δοθούν στη δημοσιότητα τα ονόματα των Παλαιστινίων φυλακισμένων με τις οικογένειες των θυμάτων τους να έχουν 48 ώρες να ασκήσουν έφεση. Όπως γίνεται γνωστό, ορισμένοι εξ αυτών έχουν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη.
Ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου εκτός από τον Τζο Μπάιντεν ευχαρίστησε και τον Ντόναλντ Τραμπ, κάτι το οποίο έπραξε και ο απερχόμενος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών χωρίς αυτό όμως να του δίνει τα εύσημα. Ο εκλεγμένος Αμερικανός πρόεδρος είχε βιαστεί να ανακοινώσει πρώτος πως υπάρχει συμφωνία και μάλιστα χαρακτηρίζοντας «τρομερή» τη συμφωνία, είπε πως αυτή κατέστη δυνατή χάρη μόνο «στην ιστορική εκλογική νίκη μας τον περασμένο Νοέμβριο».
Στη Ντόχα στο Κατάρ εκτός από τον ειδικό απεσταλμένο της διακυβέρνηση Μπάιντεν, Μπρετ Μακ Γκουρκ, είναι και ο ειδικός απεσταλμένος της επόμενης διακυβέρνησης, Στιβ Γουίτκοφ με τις ομάδες τους να εργάζονται από κοινού. Ο Μπάιντεν άλλωστε – που σε λίγες ημέρες αποχωρεί από τον Λευκό Οίκο -χαρακτήρισε τη συμφωνία αποτέλεσμα της «αυστηρής και επίμονης αμερικανικής διπλωματίας», ενώ το γεγονός πως τη Δευτέρα 20 Ιανουαρίου ο Ντόναλντ Τραμπ ορκίζεται 47ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών φαίνεται , σύμφωνα με τους αναλυτές, πως λειτούργησε ως προθεσμία ώστε να βρεθεί μία λύση και όχι το τέλος μίας σύγκρουσης που μετρά πλέον παραπάνω από έναν αιώνα.
