Σε μία ήδη ταραχώδη πολιτική σκηνή ο Μασκ ήρθε να πετάξει τις δικές του…χειροβομβίδες. Ξεκινώντας από την ανοιχτή υποστήριξη του ακροδεξιού AfD στη Γερμανία (ο ίδιος δεν πιστεύει ότι είναι ακροδεξιό και αναπτύσσει μία σειρά από επιχειρήματα για αυτό) και συνεχίζοντας με την καταγγελία δικαστών στην Ιταλία, τις επιθέσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και φτάνοντας στο σημείο να ζητήσει την παραίτηση του Βρετανού πρωθυπουργού και την «απελευθέρωση» των Βρετανών από την «τυραννική κυβέρνησή» του.
Πανίσχυρος ιδιώτης, αλλά και… πολιτικός
Μιλάει ως ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη και ένας από τους πλέον επιδραστικούς επιχειρηματίες παγκοσμίως; Ως ιδιοκτήτης δημοφιλούς μέσου κοινωνικής δικτύωσης;
Ως ο στενότερος σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ και πολύ σύντομα υπουργός στην κυβέρνησή του με αρμοδιότητα να βάλει βαθύ «μαχαίρι» στις δημόσιες δαπάνες και να μικρύνει το κράτος;
Όλοι οι παραπάνω ρόλοι είναι αλληλένδετοι, αλλά έρχονται και σε σύγκρουση. Γιατί ως ιδιώτης έχει κάθε δικαίωμα να εκφράζει ανοιχτά τις απόψεις του – από εκείνες που ανταποκρίνονται στις ανησυχίες και τους προβληματισμούς μίας μεγάλης μερίδας των πολιτών στον ανεπτυγμένο κόσμο έως τις πλέον εξωφρενικές, που δεν προκύπτουν από πραγματικά στοιχεία αλλά κινούνται στη σφαίρα των θεωριών συνωμοσίας. Αλλά ως πολιτικό πια πρόσωπο της κορυφαίας οικονομίας του πλανήτη, έως πού επιτρέπεται να φτάνει; Πού μπαίνει η γραμμή; Τι θεωρείται έκφραση γνώμης και κριτική και τι ευθεία παρέμβαση στα εσωτερικά πολιτικά ζητήματα μίας άλλης χώρας; Και πώς θα πρέπει να αντιδράσουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι; Θα περίμενε κανείς, μία πιο δυναμική απάντηση. Αλλά δεν την βλέπουμε.
Η αμηχανία της Ευρώπης
Σοκ και αμηχανία. Τα δύο αυτά συναισθήματα φαίνεται να κυριαρχούν στις Βρυξέλλες, στο Παρίσι, το Βερολίνο, το Λονδίνο. Η καταιγιστική ροή των καυστικών αναρτήσεων από τον Έλον Μασκ έχει μετατραπεί σε διπλωματικό πονοκέφαλο, πυροδοτώντας αναταράξεις και διλήμματα. Λίγες εβδομάδες πριν από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες είναι επιφυλακτικοί να τον επικρίνουν δημόσια φοβούμενοι ότι αυτό θα ζημιώσει τις σχέσεις με τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ, τον πιο ισχυρό πολιτικό αυτή τη στιγμή στον πλανήτη. Η όποια απάντηση, άλλωστε, θα μπορούσε να τροφοδοτήσει ακόμη περισσότερες επιθέσεις εκ μέρους του.
Ωστόσο οι 211 εκατομμύρια ακόλουθοί του στο X και ένα πολύ ευρύτερο κοινό ακόμη, που μαθαίνει την κάθε του παρέμβαση από τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, είναι μία υπολογίσιμη δύναμη. Τι κάνει χάρη στη δύναμη αυτή ο Μασκ; Καθορίζει πλέον την ατζέντα και αναγκάζει κυβερνήσεις, κόμματα και κοινή γνώμη να μην μπορούν να αγνοήσουν τις τοποθετήσεις του.
Η ατζέντα Μασκ
Οι ηγέτες της Ευρώπης ανησυχούν ότι ο Μασκ θα κινητοποιήσει απογοητευμένους ψηφοφόρους σε μια εποχή που κυριαρχεί η αναιμική ανάπτυξη, η επίμονη ακρίβεια και η αίσθηση ότι οι mainstream πολιτικοί έχουν αποκοπεί από την πραγματικότητα και τις ανησυχίες της εργατικής και μεσαίας τάξης, εστιάζοντας σε ελιτίστικες ατζέντες.
«Πριν από δέκα χρόνια, αν κάποιος μας έλεγε ότι ο ιδιοκτήτης μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες social media στον κόσμο θα υποστήριζε ένα νέο διεθνές αντιδραστικό κίνημα και θα επενέβαινε άμεσα στις εκλογές, συμπεριλαμβανομένων αυτών στη Γερμανία, ποιος θα το φανταζόταν;» είπε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στους πρέσβεις τη Δευτέρα. Ήταν η μόνη ίσως ηχηρή παρέμβαση από Ευρωπαίο ηγέτη έως τώρα, παρόλο που οι Όλαφ Σολτς και Κιρ Στάρμερ έχουν βρεθεί πολύ περισσότερο στο στόχαστρό του.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, αφιέρωσε ένα μεγάλο κομμάτι μιας συνέντευξης τύπου τη Δευτέρα που επρόκειτο να επικεντρωθεί στο υπερφορτωμένο σύστημα υγείας της χώρας για να αντικρούσει τις αναρτήσεις του Μασκ σχετικά με ολιγωρία στην αντιμετώπιση παιδεραστών κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του ως γενικού εισαγγελέα πριν από μια δεκαετία. Εν πολλοίς βρέθηκε να…απολογείται.
Και το πραγματικό πρόβλημα
Θα αναρωτηθεί κάποιος. Μα δεν ασκούν και οι Ευρωπαίοι πολιτικοί συνεχώς κριτική στην αμερικανική κυβέρνηση ή και προσωπικά στον Ντόναλντ Τραμπ για τις θέσεις, τις πολιτικές και τις επιλογές του; Γιατί δεν μπορεί να γίνει το αντίστροφο;
Η διαφορά είναι μία. Κανείς Ευρωπαίος πολιτικός δεν έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει τις θέσεις και την ψήφο των Αμερικανών. Ο Μασκ από την άλλη φαίνεται να έχει ευρύτατη επιρροή και στη γηραιά ήπειρο. Και ποιος «φταίει» για αυτό; Η νέα πραγματικότητα και ισχύς των social media εν μέρει. Γιατί πρωτίστως αυτό είναι αποτέλεσμα του πόσο «λίγη» και «μικρή» έχει φροντίσει να φαίνεται η ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ στη διεθνή σκηνή και ενώπιον των πολιτών της. Αν κάτι φανερώνουν οι εξωφρενικές αναρτήσεις του Μασκ, η απήχησή τους και η απουσία ουσιαστικής απάντησης σε αυτές, είναι σίγουρα αυτό.
Πηγή: Ναυτεμπορική, Νατάσα Στασινού • [email protected]
