Παράνομο έκρινε το Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου το σχέδιο της βρετανικής κυβέρνησης να στέλνει στη Ρουάντα μετανάστες και πρόσφυγες που θέλουν να αιτηθούν άσυλο έχοντας φτάσει στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω παράτυπων οδών.
Το σχέδιο προέβλεπε πως οι άνθρωποι αυτοί θα έπρεπε να υποβάλουν αίτηση ασύλου στην αφρικανική χώρα και να αρχίσουν εκεί μια νέα ζωή εφόσον αυτή εγκρινόταν.
Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε σωστή την απόφαση του Εφετείου του Λονδίνου προ τεσσάρων μηνών ότι το σχέδιο δεν ήταν νόμιμο, καθώς η Ρουάντα δεν θεωρείται «ασφαλής τρίτη χώρα».
Όπως σημειώθηκε από τους δικαστές, υπάρχουν «ουσιαστικοί λόγοι» για να κριθεί ότι οι μετανάστες θα διέτρεχαν «πραγματικό κίνδυνο κακής μεταχείρισης», καθώς υπάρχουν περιστατικά που δημιουργούν αμφιβολίες για την απρόσκοπτη δημοκρατική λειτουργία των θεσμών στην αφρικανική χώρα.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου συνιστά σημαντικό πλήγμα για την κυβέρνηση των Συντηρητικών υπό τον Ρίσι Σούνακ, καθώς το σχέδιο για τη Ρουάντα ήταν κεντρικό στο πλάνο του Πρωθυπουργού για αποτροπή των μεταναστευτικών ροών προς το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η πολιτική μεταφοράς παράτυπων μεταναστών στη Ρουάντα για υποβολή αίτησης ασύλου εκεί είχε προωθηθεί από την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον και την τότε Υπουργό Εσωτερικών Πρίτι Πατέλ, αλλά είχε υποστηριχθεί με θερμή και από την πρόσφατα αποπεμφθείσα Υπουργό Εσωτερικών Σουέλα Μπράβερμαν.
Η πρώτη πτήση με μετανάστες προς την αφρικανική χώρα τον Ιούνιο του 2022 είχε αποτραπεί μετά από παρέμβαση της τελευταίας στιγμής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που έχει δικαιοδοσία επί της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, την οποία επικαλούνται οι πολέμιοι του μέτρου.
Τον Δεκέμβριο του 2022 το Ανώτερο Δικαστήριο του Λονδίνου είχε κρίνει το μέτρο νόμιμο, λέγοντας ότι συνάδει με τις υποχρεώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου υπό το νόμο περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του 1998 και τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες του 1951.
Τον Ιούνιο του 2023, μετά από προσφυγή της ανθρωπιστικής οργάνωσης Asylum Aid, το Εφετείο του Λονδίνου ανέτρεψε την πρωτόδικη απόφαση κρίνοντας ότι η Ρουάντα δεν είναι ασφαλής τρίτη χώρα ώστε να σταλούν εκεί αιτούντες άσυλο.
Στην ανάγνωση του σκεπτικού της πολυαναμενόμενης απόφασης το πρωί της Τετάρτης, ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου λόρδος Ριντ σημείωσε ότι η εξέταση της νομιμότητας του μέτρου δεν αφορούσε μόνο την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά και διάφορες συνθήκες των Ηνωμένων Εθνών.
Η σημείωση αυτή κρίνεται σημαντική διότι οι υποστηρικτές του μέτρου, με προεξάρχουσα την κ. Μπράβερμαν και τους Βουλευτές της πιο δεξιάς πτέρυγας των Τόρις, ισχυρίζονται πως η Βρετανία θα μπορούσε να αποσυρθεί από τη Σύμβαση και ότι αυτό θα αρκούσε για την εφαρμογή του μέτρου.
Πριν από την ανακοίνωση της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου κύκλοι της Ντάουνινγκ Στριτ είχαν αναφέρει πως ο Πρωθυπουργός Σούνακ εξετάζει διάφορες εναλλακτικές για την περίπτωση δικαστικής απόρριψης του σχεδίου για τη Ρουάντα.
