Ο απερχόμενος Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας, Τζοζέπ Μπορέλ, πρότεινε οι Βρυξέλλες να προχωρήσουν στην αναστολή του πολιτικού διαλόγου με το Ισραήλ, εν μέσω επικρίσεων για συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στον πόλεμο που διεξάγει εναντίον της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας από τον Οκτώβριο του 2023, σύμφωνα με πολλές ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές και επιστολή του που περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς.
Η επιστολή του ο κ. Μπορέλ απευθύνεται στους Υπουργούς Εξωτερικών των 27 ενόψει του προσεχούς συμβουλίου τους, τη Δευτέρα (18η Νοεμβρίου). Σ’ αυτήν, ο κ. Μπορέλ αναφέρεται στις «σοβαρές ανησυχίες για πιθανές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου στη Γάζα», στις οποίες δεν έχουν δοθεί «επαρκείς» απαντήσεις από την ισραηλινή Κυβέρνηση.
Ο πολιτικός διάλογος προβλεπόταν στην ευρύτερη συμφωνία σύνδεσης της ΕΕ και του Ισραήλ, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2000.
Ο κ. Μπορέλ αναφέρει στην επιστολή πως θα εισηγηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών η ΕΕ «να επικαλεστεί τη ρήτρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα προκειμένου να ανασταλεί ο πολιτικός διάλογος με το Ισραήλ».
Για να ληφθεί ένα τέτοιο μέτρο απαιτείται ομόφωνη απόφαση των 27, κάτι που διπλωματικές πηγές χαρακτήρισαν απίθανο. Αρκετοί πρεσβευτές κρατών μελών πρόβαλαν ενστάσεις όταν ενημερώθηκαν χθες για την πρόταση, σύμφωνα με τρεις από τις διπλωματικές πηγές του Ρόιτερς, οι οποίες εκφράστηκαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν.
Η πρόταση του κ. Μπορέλ σκοπό έχει να σταλεί καθαρό μήνυμα από τις Βρυξέλλες στην ισραηλινή Κυβέρνηση για την ανησυχία της ΕΕ όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο διεξάγει τον πόλεμο, σύμφωνα με μια από τις διπλωματικές πηγές. Θα τεθεί στο τραπέζι στο τελευταίο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στο οποίο θα προεδρεύσει ο Τζοζέπ Μπορέλ πριν το πέρας της πενταετούς θητείας του.
Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα υπογράμμισε την περασμένη εβδομάδα πως σχεδόν το 70% των θυμάτων του πολέμου έχει επαληθευτεί πως ήταν γυναίκες και παιδιά, καταδικάζοντας αυτές που χαρακτήρισε συστηματικές παραβιάσεις θεμελιωδών αρχών του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Το Ισραήλ απέρριψε την κατηγορία.
Η ΕΕ δυσκολεύεται πολύ να διαμορφώσει καθαρή και ενιαία γραμμή όσον αφορά τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας. Ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Τσεχία και η Ουγγαρία, υποστηρίζουν ανεπιφύλακτα το Ισραήλ άλλα, όπως η Ισπανία και η Ιρλανδία, επικρίνουν έντονα τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται ο πόλεμος και στηρίζουν την παλαιστινιακή υπόθεση.
Μια από τις διπλωματικές πηγές του Ρόιτερς επεσήμανε πως η «έλλειψη διαδικασίας και προετοιμασίας» όσον αφορά την πρόταση του κ. Μπορέλ προκάλεσε «κατάπληξη» στους πρεσβευτές όταν ενημερώθηκαν και η ΕΕ «διχάστηκε περισσότερο παρά ποτέ» για το ζήτημα.
