Η είδηση ότι σχεδιάζει να κατασκευάσει νέους πυρηνικούς αντιδραστήρες μια χώρα που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση – με μια πυρηνική υπερδύναμη μάλιστα – μόνο ικανοποίηση και ενθουσιασμό δεν προκαλεί. Πόσω μάλλον αν στη χώρα αυτή είχε συμβεί το μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα στην Ευρώπη (Τσερνομπίλ 1986). Ο ουκρανός υπουργός Ενέργειας Χέρμαν Χαλουστσένκο, όμως, προανήγγειλε την κατασκευή τεσσάρων νέων αντιδραστήρων στη χώρα του προκειμένου να αντισταθμιστεί η απώλεια του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής της Ζαπορίζια, που από το Μάρτιο του 2022 βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ρωσικών κατοχικών δυνάμεων.
Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια είναι ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη. Οι έξι αντιδραστήρες του παρήγαγαν το 20% της ηλεκτρικής ενέργειας που κατανάλωνε προπολεμικά η Ουκρανία. Σήμερα το εργοστάσιο ταλανίζεται από απεργιακές κινητοποιήσεις και τη στιγμή αυτή είναι κλειστό, όπως γράφουν στη γαλλική «Les Echos» σε ρεπορτάζ τους οι Κλαρά Γκατιέ και Φαμπρίς Νοντέ-Λανγκλουά.
Οι τέσσερις νέοι αντιδραστήρες θα κατασκευαστούν στο εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής Χλεμνίτσκι στη δυτική Ουκρανία, ο οποίος στη συνέχεια θα γίνει «ακόμη πιο ισχυρός από αυτόν της Ζαπορίζια», όπως διαβεβαίωσε διαβεβαίωσε ο υπουργός Ενέργειας. Ο Χαλουστσένκο διευκρίνισε ότι οι εργασίες θα ξεκινήσουν το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του 2024.
Επένδυση πολλών δισ. ευρώ
Δύο από τους τέσσερις νέους αντιδραστήρες που θα κατασκευαστούν θα είναι τύπου VVER. Πρόκειται για μια σοβιετική τεχνολογία που οι Ουκρανοί θέλουν να χρησιμοποιήσουν καθώς αφενός κατέχουν την τεχνογνωσία και αφετέρου διαθέτουν ήδη κάποιο εξοπλισμό και μπορούν να αποκτήσουν άλλο που τους λείπει από τη Βουλγαρία.
«Η Ουκρανία έχει αποδείξει την τεχνογνωσία της εκσυγχρονίζοντας τον σταθμό της Ζαπορίζια, ρωσικής επίσης τεχνολογίας, έπειτα από το ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας», σημειώνει στη «Les Echos» ένας ειδικός για την πυρηνική τεχνολογία Γάλλος επιστήμονας. Ο ίδιος εκφράζει ωστόσο τον σκεπτικισμό του για το σχέδιο του Κιέβου να κατασκευάσει νέους αντιδραστήρες και για το χρονοδιάγραμμα που συνοδεύει το σχέδιο αυτό.
Οι άλλοι δύο αντιδραστήρες θα είναι τύπου AP1000 της αμερικανικής Westinghouse. Πρόκειται για έναν κατασκευαστή που βρισκόταν σε συνεννοήσεις με το Κίεβο προτού ακόμα ξεσπάσει ο πόλεμος.
«Σε ό,τι αφορά την χρηματοδότηση του συνολικού σχεδίου επικρατεί πλήρης ασάφεια», σημειώνει η γαλλική
οικονομική εφημερίδα, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια επένδυση δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ναρκοθέτησαν πάλι τη Ζαπορίζια
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε προ ολίγων ημερών η Διεθνής Υπηρεσία Πυρηνικής Ενέργειας (ΑΙΕΑ), επιβεβαιώνονται οι πληροφορίες περί νέας ναρκοθέτησης της περιοχής γύρω από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια. «Νάρκες επανατοποθετήθηκαν καθ’ όλη την περίμετρο της βιομηχανικής εγκατάστασης», σημειώνει χαρακτηριστικά ο εδρεύων στη Βιέννη διεθνής Οργανισμός.
Οι νάρκες είχαν απομακρυνθεί τον περασμένο Νοέμβριο, αλλά οι ρωσικές δυνάμεις τις επανατοποθέτησαν – «κάτι που δεν είναι συμβατό με τις απαιτήσεις ασφαλείας της ΑΙΕΑ», όπως σημειώνει ο Οργανισμός. Η ΑΙΕΑ εξηγεί ότι οι ναρκοθετήσεις έγιναν σε μια «νεκρή ζώνη στην οποία απαγορεύεται να εισέλθουν οι εργαζόμενοι που λειτουργούν το σταθμό, μεταξύ των εσωτερικών και των εξωτερικών περιφράξεων της βιομηχανικής εγκατάστασης».
Ελεγκτές της ΑΙΕΑ σημειώνουν ότι εξακολουθεί να μην τους επιτρέπεται η πρόσβαση σε πολλά σημεία του πυρηνικού σταθμού. Οι ρωσικές αρχές που ελέγχουν τη Ζαπορίζια υποστηρίζουν ότι η απαγόρευση ισχύει για λόγους ασφαλείας. Κατηγορούν τους Ουκρανούς ότι απειλούν με σαμποτάζ τις εγκαταστάσεις, ενώ σημειώνονται συχνά διακοπές ρεύματος εξαιτίας των πολεμικών συγκρούσεων δεδομένου ότι η μονάδα βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Δνείπερου, που αποτελεί τη φυσική γραμμή του μετώπου μεταξύ Ουκρανών και Ρώσων.
Όπως σημειώνει η «Les Echos», οι ελεγκτές της ΑΙΕΑ παίζουν ένα ρόλο διαμεσολαβητή μεταξύ των εμπολέμων, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια της πυρηνικής εγκατάστασης.
Πηγή: OT