Τα μισά και πλέον από τα κτίρια στη Λωρίδα της Γάζας έχουν υποστεί ζημιές ή καταστραφεί εντελώς και ο μικροσκοπικός παλαιστινιακός θύλακος πλέον είναι «μη κατοικήσιμος», έπειτα από σχεδόν τέσσερις μήνες πολέμου του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς, εκτίμησε ο ΟΗΕ την Τετάρτη.
Θα χρειαστεί να δαπανηθούν δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να γίνει ξανά το στενό κομμάτι γης βιώσιμο, τονίζεται σε προκαταρκτική έκθεση της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (CNUCED στα γαλλικά, UNCTAD στα αγγλικά).
Ερευνητές της υπηρεσίας αποτίμησαν το εύρος των καταστροφών βασιζόμενοι κυρίως σε δορυφορικές φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης, συγκρίνοντας τις εικόνες πριν από την 7η Οκτωβρίου με αυτές μετά — αφού το Ισραήλ άρχισε να σφυροκοπεί ακατάπαυστα τη Λωρίδα της Γάζας, σε αντίποινα για την επίθεση της Χαμάς στην επικράτειά του.
Η συγκέντρωση δεδομένων για την έκθεση σταμάτησε στα τέλη Νοεμβρίου, περίπου δυο μήνες μετά το ξέσπασμα της σύρραξης.
Μέχρι τότε, 37.379 κτίρια —ή χονδρικά το 18% του συνόλου στη Λωρίδα της Γάζας— είχαν υποστεί ζημιές ή είχαν καταστραφεί ολοσχερώς εξαιτίας της στρατιωτικής επιχείρησης.
Έκτοτε, δορυφορικές φωτογραφίες αποκαλύπτουν πως οι καταστροφές υπερδιπλασιάστηκαν, τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ράμι Αλάζε, οικονομολόγος της CNUCED ειδικευμένος στο ζήτημα της βοήθειας στους Παλαιστίνιους, εκ των συγγραφέων της έκθεσης.
«Νέα δεδομένα δείχνουν πως το 50% των κτιριακών δομών στη Λωρίδα της Γάζας έχει (υποστεί ζημιές ή) καταστραφεί (ολοσχερώς)», ανέφερε.
«Η Λωρίδα της Γάζας αυτή τη στιγμή είναι μη κατοικήσιμη», υπογράμμισε ο οικονομολόγος, ενώ το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά το ένα τέταρτο.
Έναυσμα του πολέμου ήταν η άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου, όταν σκοτώθηκαν κάπου 1.140 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένο σε επίσημες ανακοινώσεις των αρχών.
Άλλοι περίπου 250 άνθρωποι απήχθησαν κι οδηγήθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας. Εκατό και πλέον αφέθηκαν ελεύθεροι όταν κηρύχθηκε ανακωχή μιας εβδομάδας στα τέλη Νοεμβρίου. Σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές, 132 παραμένουν ακόμη στον παλαιστινιακό θύλακο, ωστόσο 29 πιστεύεται πως είναι νεκροί.
Σε αντίποινα για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, το Ισραήλ ορκίστηκε να «εξαλείψει» το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα στην εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας από το 2007 και στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του έκτοτε έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 26.900 άνθρωποι, στη μεγάλη πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.
Η CNUCED θυμίζει πως η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας ήταν ήδη καταστροφική προτού καν ξεσπάσει ο πόλεμος, καθώς ο δεκαεπταετής αποκλεισμός της και επανειλημμένες στρατιωτικές επιχειρήσεις είχαν αποτέλεσμα περί το 80% του πληθυσμού να εξαρτάται από τη διεθνή βοήθεια.
Βασιζόμενη σε δορυφορικές εικόνες και επίσημα δεδομένα, η υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών λογαριάζει πως η οικονομία της Λωρίδας της Γάζας είχε ήδη γνωρίσει συρρίκνωση κατά 4,5% τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2023.
«Η στρατιωτική επιχείρηση επιτάχυνε αξιοσημείωτα την ύφεση και προκάλεσε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 24% και του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 26,1% για το σύνολο της χρονιάς», αναφέρει στο δελτίο Τύπου που συνοδεύει την έκθεσή της.
Ο κ. Αλάζε υπογράμμισε πως η μείωση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ την περασμένη χρονιά είναι χονδρικά ίση με αυτή που παρατηρήθηκε ολόκληρη την περίοδο του αποκλεισμού και κατά τη διάρκεια έξι προηγούμενων στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Το 45% του ενεργού πληθυσμού στον παλαιστινιακό θύλακο ήταν άνεργο πριν από την 7η Οκτωβρίου και ο πόλεμος απογείωσε το ποσοστό της ανεργίας, που υπολογίζεται πως έφθασε περί το 80% τον Δεκέμβριο.
«Το σύνολο της οικονομίας στη Λωρίδα της Γάζας έχει παραλύσει», εξήγησε ο κ. Αλάζε, διευκρινίζοντας πως οι μόνοι που εργάζονται είναι όσοι συμμετέχουν σε ανθρωπιστικές δραστηριότητες.
Η CNUCED υπολογίζει πως ακόμη κι αν η ανοικοδόμηση άρχιζε αμέσως και η Λωρίδα της Γάζας επανερχόταν στο μέσο επίπεδο ανάπτυξης 0,4% που παρατηρήθηκε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, θα πέρναγαν επτά δεκαετίες προτού ο θύλακος να επιτύχει ξανά το αξιολύπητο επίπεδο του ΑΕΠ της το 2022.
Θα απαιτηθεί τεράστια διεθνής βοήθεια, εξηγεί ο οικονομολόγος, ειδικά αν ο σκοπός είναι να βελτιωθεί το επίπεδο ανάπτυξης στη Λωρίδα της Γάζας.
«Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως θα πρέπει να ανέλθει σε αρκετές δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια» και αυτή είναι «συντηρητική εκτίμηση», κατά την έκθεση.
Για την υπηρεσία του ΟΗΕ, οποιαδήποτε επίλυση της κρίσης πρέπει να συμπεριλάβει τον τερματισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων, την άρση του αποκλεισμού και την πρόοδο προς τη λύση των δυο κρατών.
Ο στόχος, εξηγεί, δεν μπορεί απλά να είναι «να επιστρέψουμε στο status quo πριν από τον Οκτώβριο του 2023».
