Ξεκίνησε σήμερα στο Ιράν η κατάθεση υποψηφιοτήτων για τις πρόωρες προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν στα τέλη Ιουνίου μετά τον θάνατο του Προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί, δήλωσε ο Ιρανός Yπουργός Εσωτερικών, Αχμάντ Βαχιντί, στην κρατική τηλεόραση.
«Η εγγραφή των υποψηφίων για τις 14ες προεδρικές εκλογές ξεκίνησε σήμερα στις 08:00 (7:30 ώρα Κύπρου) (…) στο Υπουργείο Εσωτερικών και θα διαρκέσει πέντε ημέρες», μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο Irna.
Οι προεδρικές εκλογές στο Ιράν ήταν προγραμματισμένες για την άνοιξη του 2025, όμως θα διεξαχθούν στις 28 Ιουνίου μετά τον αιφνιδιαστικό θάνατο του Ραϊσί στις 19 Μαΐου σε δυστύχημα με ελικόπτερο. Σε αυτό το δυστύχημα σκοτώθηκαν επτά ακόμη άνθρωποι, ανάμεσά τους ο Ιρανός Υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιρ- Αμπντολαχιάν.
«Τις πρώτες ώρες της Πέμπτης περίπου 30 άνθρωποι μετέβησαν στο υπουργείο Εσωτερικών», όμως «κανείς δεν πληρούσε τους βασικούς όρους για να θέσει υποψηφιότητα», επεσήμανε αξιωματούχος του Yπουργείου.
Σύμφωνα με τον ιρανικό εκλογικό νόμο, οι υποψήφιοι για την προεδρία πρέπει να είναι μεταξύ 40 και 75 ετών, να διαθέτουν τουλάχιστον πτυχίο πανεπιστημίου και μπορεί να είναι ή όχι ιερωμένοι.
Στο Ιράν οι βασικοί υποψήφιοι των πολιτικών κομμάτων καταθέτουν συνήθως τις υποψηφιότητές τους τις τελευταίες ημέρες πριν τη λήξη της προθεσμίας.
Στη συνέχεια το Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος, όργανο στο οποίο κυριαρχούν οι συντηρητικοί και είναι αρμόδιο να επιβλέπει την εκλογική διαδικασία, θα εξετάσει τις υποψηφιότητες και θα ανακοινώσει τον κατάλογο των υποψηφίων στις 11 Ιουνίου.
«Η διαδικασία ελέγχου θα διαρκέσει πέντε ημέρες και στη συνέχεια οι υποψήφιοι που θα έχουν εγκριθεί θα έχουν σχεδόν δύο εβδομάδες για την προεκλογική τους εκστρατεία», σημείωσε ο Βαχιντί.
Το 2021 το Συμβούλιο αυτό είχε απορρίψει τις υποψηφιότητες πολλών μεταρρυθμιστών και μετριοπαθών υποψηφίων, επιτρέποντας στον Ραϊσί, υποψήφιο της συντηρητικής παράταξης και υπερσυντηρητικό, να εκλεγεί εύκολα από τον πρώτο γύρο.
Όμως, λόγω αυτής της εξέλιξης πολλοί ψηφοφόροι δεν πήγαν να ψηφίσουν, με τη συμμετοχή να φτάνει μόλις το 49%, το χαμηλότερο ποσοστό σε προεδρικές εκλογές μετά την ισλαμική επανάσταση του 1979.
Μεταξύ των προσωπικοτήτων που αναμένεται να υποβάλουν υποψηφιότητα είναι ο Παρβίζ Φατάχ, πρώην μέλος των Φρουρών της Επανάστασης που είναι τώρα επικεφαλής επενδυτικού ταμείου που συνδέεται με τον αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, και ο Σαΐντ Τζαλιλί, πρώην επικεφαλής διαπραγματευτής στις συνομιλίες για τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Τα ονόματα του μεταβατικού Προέδρου Μοχαμάντ Μοχμπέρ και του πρώην Pροέδρου του κοινοβουλίου και σύμβουλου του Χαμενεΐ, του Αλί Λαριτζανί, έχουν αναφερθεί ως πιθανοί υποψήφιοι. Το 2021 ο Λαριτζανί είχε αποκλειστεί από το Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος.
