Με φόντο δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και την παρουσία περισσότερων από 26 ξένων ηγετών, ο Κινέζος πρόεδρος μίλησε για μια «ασταμάτητη» άνοδο της Κίνας που «ποτέ δεν θα εκφοβιστεί από κανέναν».

Στο πλευρό του, δύο ηγέτες που συμβολίζουν την πρόκληση προς τη Δύση: ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Βορειοκορεάτης Κιμ Γιονγκ Ουν. Είναι η πρώτη φορά που οι τρεις τους εμφανίζονται δημόσια μαζί, δημιουργώντας την εικόνα ενός νέου, άτυπου «άξονα» απέναντι στην αμερικανική ηγεμονία.

Παρέλαση δύναμης και νέας τεχνολογίας

Πάνω από 10.000 στρατιώτες και εκατοντάδες οπλικά συστήματα παρελαύνουν στην κινεζική πρωτεύουσα. Η αεροπορική επίδειξη περιλαμβάνει πάνω από 100 αεροσκάφη, με μαχητικά J-35, βομβαρδιστικά H-6 και ελικόπτερα σε σχηματισμούς που σχηματίζουν το «80», υπενθυμίζοντας την επέτειο από τη λήξη του πολέμου.

Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί η παρουσία του νέου διηπειρωτικού πυραύλου DF-5C, ικανού να φέρει έως και 12 πυρηνικές κεφαλές.

Στρατιωτικοί αναλυτές μιλούν για ένα σαφές μήνυμα στρατηγικής αποτροπής, την ώρα που το Πεκίνο επιταχύνει τον εκσυγχρονισμό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, με στόχο έως το 2035 να διαθέτει «παγκόσμιας κλάσης» ένοπλες δυνάμεις.

Το ισχυρό πολιτικό μήνυμα

Ο Σι κάλεσε την ανθρωπότητα να επιλέξει «ανάμεσα στην ειρήνη και τον πόλεμο, στον διάλογο και την αντιπαράθεση», ενώ υπογράμμισε τη «μεγάλη εθνική θυσία» της Κίνας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

EPA/ANDRES MARTINEZ CASARES

«Η αναζωογόνηση του κινεζικού έθνους είναι ασταμάτητη», είπε, προβάλλοντας την Κίνα ως δύναμη που θέλει να αναμορφώσει την παγκόσμια τάξη.

Η παρουσία του Κιμ Γιονγκ Ουν, που σπάνια ταξιδεύει εκτός Βόρειας Κορέας, δίνει στο γεγονός ιστορικό χαρακτήρα. Για τον Πούτιν, που πολεμά στην Ουκρανία με τη στήριξη της Πιονγκγιάνγκ, η παρέλαση αποτελεί μια επίδειξη διεθνούς νομιμοποίησης.

REUTERS/Maxim Shemetov
REUTERS/Maxim Shemetov
REUTERS/Maxim Shemetov

Η συμβολική λιμουζίνα

Καθώς περνούσε ανάμεσα στις γραμμές των στρατιωτών, ο Σι στεκόταν όρθιος σε μια ανοιχτή, μαύρη λιμουζίνα Hongqi («Κόκκινη Σημαία»), όχημα με βαθιά πολιτική σημειολογία.

Η μάρκα γεννήθηκε τη δεκαετία του 1950 ως σύμβολο του «Μεγάλου Άλματος προς τα Εμπρός» του Μάο Τσετούνγκ και από τότε συνοδεύει όλες τις μεγάλες στιγμές της Λαϊκής Δημοκρατίας: από την Πολιτιστική Επανάσταση έως την επίσκεψη του Ρίτσαρντ Νίξον το 1972.

Η επιλογή της συγκεκριμένης λιμουζίνας δεν είναι τυχαία· υπενθυμίζει τη συνέχεια της κομμουνιστικής παράδοσης και την εσωτερική αυτοδυναμία της κινεζικής βιομηχανίας.

REUTERS/Tingshu Wang

Το βήμα της εξουσίας

Ένα ακόμη σύμβολο είναι το χαρακτηριστικό βήμα των Κινέζων στρατιωτών: το «zheng bu» ή αλλιώς «βήμα της χήνας».

Πρόκειται για κληρονομιά του 18ου αιώνα από την Πρωσία, που στη συνέχεια υιοθετήθηκε από αυταρχικά καθεστώτα του 20ού αιώνα, όπως η ναζιστική Γερμανία και η Σοβιετική Ένωση.

Ο Τζορτζ Όργουελ το είχε περιγράψει ως «μία από τις πιο φρικτές εικόνες στον κόσμο, μια επίδειξη ωμής ισχύος».

Στην Κίνα όμως θεωρείται ύψιστη έκφραση πειθαρχίας και πατριωτισμού, γι’ αυτό και αποτελεί υποχρεωτική άσκηση εκπαίδευσης σε σχολεία και πανεπιστήμια.

REUTERS/Tingshu Wang

Οι απουσίες και η σκιά της διαφθοράς

Την ώρα που η παρέλαση επιδεικνύει νέους εξοπλισμούς, στο παρασκήνιο παραμένει η ανησυχία για τη διαφθορά στο στρατιωτικό κατεστημένο.

Απουσίασε ο στρατηγός Χε Γουεντόνγκ, υπαρχηγός της Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής, που φέρεται να έχει πέσει θύμα της νέας εκκαθάρισης ανώτατων αξιωματικών από τον Σι. Από το 2022, περισσότεροι από 20 στρατηγοί έχουν απομακρυνθεί, σε μια εκστρατεία που ενισχύει τον προσωπικό έλεγχο του προέδρου επί του στρατεύματος.

Η απάντηση Τραμπ και οι διεθνείς αντιδράσεις

Απούσα από την παρέλαση ήταν βεβαίως και η Δύση. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, με ανάρτησή του, θύμισε το αίμα που έδωσαν οι Αμερικανοί στρατιώτες για την απελευθέρωση της Κίνας, κατηγόρησε Πούτιν και Κιμ ότι «συνωμοτούν εναντίον των ΗΠΑ» και υποστήριξε ότι «η Αμερική έχει τον ισχυρότερο στρατό στον κόσμο».

Αναλυτές επισημαίνουν ότι η τριμερής εικόνα Σι-Πούτιν-Κιμ δεν είναι απλώς τελετουργία, αλλά μια προσεκτικά σκηνοθετημένη επίδειξη δύναμης και συμμαχιών.

Στέλνει μήνυμα τόσο στο εσωτερικό, σε μια περίοδο οικονομικής αβεβαιότητας, όσο και στο εξωτερικό, όπου η Κίνα διεκδικεί ρόλο ως ισότιμος αντίπαλος της Ουάσιγκτον.

Τι ενώνει τους 3 ηγέτες

Σι και Πούτιν είναι 72 ετών και έχουν οικοδομήσει την εξουσία τους πάνω σε ένα αφήγημα «εθνικής ταπείνωσης», όπως σχολιάζει το CNN. Το ίδιο ισχύει και για τον νεότερο Κιμ.

  • Για τον Σι ο «αιώνας της ταπείνωσης» ήταν όταν ξένες δυνάμεις διαμέλισαν την Κίνα και επέβαλαν συνθήκες που υπονόμευσαν την κυριαρχία της.
  • Για τον Πούτιν ήταν η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, την οποία έχει χαρακτηρίσει «τη μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του 20ού αιώνα».
  • Για τον Κιμ ήταν η ιαπωνική κατοχή, ο πόλεμος της Κορέας και οι δεκαετίες απομόνωσης και κυρώσεων, που παρουσιάζονται από την κρατική προπαγάνδα ως προϊόν ξένης επιβουλής.

Πηγή: Ναυτεμπορική, Νατάσα Στασινού [email protected]