Η κατάληψη του καθεδρικού ναού του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στην πόλη Τσερκάσι, που χαρακτηρίζεται ο μεγαλύτερος χριστιανικός ναός στην Ουκρανίας, έγινε «από νεοναζί και ήταν άλλη μια εγκληματική πράξη του Κιέβου κατά της κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, δήλωσε η επίσημη εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρίας Ζαχάροβα, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του ρωσικού ΥΠΕΞ.
«Είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Ζελένσκι δεν θα καταφέρει να καταστρέψει την κανονική Ορθοδοξία, την οποία πρεσβεύει η πλειονότητα του πληθυσμού της χώρας. Καλούμε με επιμονή τη διεθνή κοινότητα να καταδικάσει τον ιερόσυλο πόλεμο του καθεστώτος του Κιέβου κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», επεσήμανε η υψηλόβαθμη Ρωσίδα διπλωμάτης, η οποία υπενθύμισε ότι «οι μασκοφόροι εισβολείς με στολές παραλλαγής άνοιξαν πυρ εναντίον ειρηνικών ενοριτών, μεταξύ των οποίων γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι, χρησιμοποίησαν σπρέι πιπεριού και έδιωξαν τους πιστούς από τη νυχτερινή λειτουργία, διακόπτοντάς την. Ως αποτέλεσμα των εγκληματικών ενεργειών των νεοναζί, ο Μητροπολίτης Τσερκάσι και Κάνεφ Θεοδόσιος τραυματίστηκε και νοσηλεύεται στο νοσοκομείο».
Κατά την Μαρία Ζαχάροβα οι διεθνείς θεσμοί και μηχανισμοί για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην αρμόδια Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και την υπεράσπιση της ελευθερίας του θρησκεύεσθαι και των πεποιθήσεων στον ΟΑΣΕ «σιωπούν εγκληματικά», ενώ «αυτού του είδους η συναίνεση στα εγκλήματα των νεοναζί του Κιέβου, οι οποίοι καταλαμβάνουν ορθόδοξους ναούς, οργανώνουν διώξεις πιστών σε σημείο σωματικής βίας και επιτίθενται σε κληρικούς, εκλαμβάνεται από το καθεστώς Ζελένσκι ως ενθάρρυνση των βάρβαρων ενεργειών που διαπράττει».
«Για άλλη μια φορά απαιτούμε αποφασιστικά από τις αρμόδιες διεθνείς δομές για τα ανθρώπινα δικαιώματα να ασχοληθούν με τις άμεσες υποχρεώσεις τους», σημείωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, αναφέροντας ότι «η ρωσική πλευρά, από την πλευρά της, συνεχίζει να συλλέγει στοιχεία για τα κατάφωρα εγκλήματα του καθεστώτος του Κιέβου, μεταξύ άλλων και κατά της κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας», τα οποία συμπεριλαμβάνονται στις σχετικές δημοσιευμένες εκθέσεις του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών.
«Κραυγαλέα πράξη τρομοκρατίας από πλευράς σχισματικών έναντι των πιστών της κανονικής Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας» χαρακτήρισε τα χθεσινά επεισόδια εντός και πέριξ του καθεδρικού ναού στο Τσερκάσι ο Βλαντίμιρ Λεγκόιντα, εκπρόσωπος του Πατριαρχείου Μόσχας, επικρίνοντας τις ουκρανικές κρατικές Αρχές ότι «επέτρεψαν στους εξτρεμιστές να καταλάβουν το ναό, όπως πάντα, χωρίς να παρεμποδίσουν τον ξυλοδαρμό πιστών», ενώ «οι δυτικοί προστάτες της Ουκρανίας, ως συνήθως, κλείνουν τα μάτια στα τεκταινόμενα». «Άλλωστε εκείνοι, που καταστρέφουν την ενιαία για τους λαούς της ιστορικής Γης των Ρως Ορθοδοξία, πρέπει να αισθάνονται έξωθεν υποστήριξη και να αξιοποιούν την πλήρη ελευθερία κινήσεων, ενώ μπορούν στη δεδομένη περίπτωση να εθελοτυφλούν για τέτοιες συμβατικές έννοιες, όπως η ελευθερία του θρησκεύεσθαι», σχολίασε ειρωνικά ο αρμόδιος για τις επαφές με ΜΜΕ από τη Ρωσική Εκκλησία, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ΤΑΣΣ.
«Βάναυση παραβίαση των δικαιωμάτων των πιστών, που υλοποιείται με ολοφάνερη όχι μόνο ανοχή, αλλά και ευθεία ενθάρρυνση της κυβέρνησης», χαρακτήρισε τη χθεσινή επίθεση ο πρωθιερέας Νικολάι Μπαλασόφ, σύμβουλος του Πατριάρχη Μόσχας Κυρίλλου, αμφισβητώντας τις δηλώσεις του Δημάρχου του Τσερκάσι Ανατόλι Μπονταρένκο, ο οποίος περιέγραψε τα τεκταινόμενα ως «εθελοντική μετάβαση» από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, που ιστορικά υπάγεται στο Πατριαρχείο Μόσχας, παρά την αποστασιοποίησή της λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, η οποία ιδρύθηκε το 2018 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και αναγνωρίζεται μόνο από τις Εκκλησίες Κύπρου, Ελλάδας και Αλεξανδρείας.
«Κατά τον τρόπο αυτό σε όλους τους πολίτες της Ουκρανίας, οι οποίοι παραμένουν υποστηρικτές του κανονικού εκκλησιαστικού οικοδομήματος και της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, εξηγείται με σαφήνεια ποιο μέλλον τους περιμένει εάν δεν ενταχθούν “εθελουσίως” στη σχισματική Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, οι στρατιωτικοί ιερείς της οποίας συμμετείχαν ευθέως στην κατάληψη του καθεδρικού ναού στο Τσερκάσι», σημείωσε ο σύμβουλος του Πατριάρχη Μόσχας.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ΤΑΣΣ, αλλά και πολυάριθμες ιστοσελίδες και λογαριασμούς κοινωνικών δικτύων από την Ουκρανία, που έχουν γεμίσει με βίντεο από τα κινητά τηλέφωνα πιστών, η επίθεση εκατό περίπου μασκοφόρων με στολές παραλλαγής οι περισσότεροι, σημειώθηκε περίπου στις 03:00 τα ξημερώματα, διακόπτοντας τη νυχτερινή λειτουργία. Ακολούθησε συμπλοκή με ενορίτες, που υπερασπίζονταν την εκκλησία, χρησιμοποιήθηκαν καπνογόνα και χημικά αέρια, ενώ καταστράφηκαν οι κάμερες ασφαλείας του ναού, ώστε να μην υπάρχει μαγνητοσκοπημένο υλικό. Η πρώτη επίθεση των επιδρομέων αποκρούστηκε με τη βοήθεια και υποστηρικτών του Μητροπολίτη Θεοδόσιου, ο οποίος κατέφθασε και τραυματίστηκε στις συμπλοκές, με αποτέλεσμα αργότερα να μεταφερθεί στο τοπικό νοσοκομείο.
Κατά τον επικεφαλής του σταθμού πρώτων βοηθειών του Τσερκάσι Ίγκορ Φεσούν, στις συγκρούσεις στον καθεδρικό ναό τραυματίστηκαν 26 πολίτες, οι περισσότεροι με εγκαύματα βλεννογόνου και κατάγματα, εκ των οποίων οι 12 νοσηλεύθηκαν. Σύμφωνα με ουκρανικά ΜΜΕ ένας ακόμη καθεδρικός ναός της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία καταγγέλλεται από τις ουκρανικές Αρχές ως «πράκτορας των συμφερόντων της Μόσχας», με τους ιεράρχες και τους πολυάριθμους πιστούς της ίδιας να το αρνούνται, σφραγίστηκε από την ουκρανική αστυνομία στην πόλη Κρεμεντσούγκ, έπειτα από αντίστοιχη επιδρομικού χαρακτήρα κατάληψή της από τους οπαδούς της νέας Εκκλησίας, η οποία έχει την πλήρη έγκριση και υποστήριξη από την κυβέρνηση της χώρας.