Στην απόλυση του απεσταλμένου στην Ουάσινγκτον δημοσιογράφου, Χουσεΐν Γκιουνάι, ο ατάκες του οποίου σχετικά με το αποτέλεσμα της συνάντησης Τραμπ – Ερντογάν στον Λευκό Οίκο έγιναν viral στο διαδίκτυο, προχώρησε το τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο NTV.
Ο Γκιουνάι κάλυπτε για πολλά χρόνια το ρεπορτάζ από τον Λευκό Οίκο για λογαριασμό του καναλιού. Το θέμα πήρε νέες διαστάσεις όταν κάμερα του Associated Press κατέγραψε τυχαία ιδιωτικό διάλογο δύο ανταποκριτών του τουρκικού NTV έξω από τον Λευκό Οίκο.
Ο ένας, ο Γκιουνάι , συνομιλεί με έναν συνάδελφό του από το Anadolu, λέγοντας ότι ο Φιντάν «πέταξε εσκεμμένα το θέμα των κινητήρων» εξαιτίας του ανταγωνισμού για τη διαδοχή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η διαρροή του βίντεο, που δημοσιοποιήθηκε από φιλοκυβερνητικό μέσο, προκάλεσε σοκ στην Άγκυρα. Στην ίδια συνομιλία χωρίς προφανώς να ξέρει ότι τον καταγράφει η κάμερα ρωτήθηκε «πώς πήγαν οι συνομιλίες μας», και απάντησε με την ατάκα που έγινε viral: «Πήραμε τον π… Τίποτα δεν πήραμε. Εντάξει, πήραμε κάτι, αλλά τον π… πήραμε».
Σε ερώτηση σχετικά με τα F-35, είπε: «Ιστορία. Μίλησαν. Μίλησαν για το CAATSA, μίλησαν για τα F-35, αλλά θέτουν όρους. Όρους αν εκδιωχθούν οι Παλαιστίνιοι από τα μέρη τους, να τους πάρει η Τουρκία. Δεύτερον, του είπε να σταματήσεις να αγοράζεις φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Τρίτον, να μην κάνεις εμπόριο με την Κίνα και να μεταφέρεις χρήματα στην Παλαιστίνη. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε από αυτά…».
Στη συνέχεια, ο Γκιουνάι αναφέρθηκε στη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν ότι οι κινητήρες που απαιτούνται για το εγχώριας παραγωγής μαχητικό αεροσκάφος KAAN θα εισαχθούν από τις ΗΠΑ και ότι αναμένεται η έγκριση του Κογκρέσου, λέγοντας: «Στοιχηματίζουν στον Φιντάν… Του ξέφυγε η πληροφορία για τους κινητήρες των αεροσκαφών, αλλά κανείς δεν το ήξερε… Υπάρχει μια εσωτερική διαμάχη μεταξύ του Μπιλάλ (Ερντογάν), του Χακάν Φιντάν και του γαμπρού (Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ)».
Όλος ο διάλογος
Δημοσιογράφος: Πώς πήγαν οι συνομιλίες;
Χουσεΐν Γκιουνάι, ανταποκριτής NTV στην Ουάσινγκτον: Ωραία… αλλά δεν πήραμε τίποτα. Πήραμε τον π@@ . Δεν πήραμε τίποτα.
Δημοσιογράφος: Όχι λένε πως πήραμε
Χουσεΐν Γκιουνάι: «Ναι πήραμε, αλλά πήραμε τον π…ο. Μίλησαν για τα CAATSA, τα F-35, αλλά έθεσαν όρους. Όπως αν εκδιωχθούν οι Παλαιστίνιοι από τα μέρη τους, να τους πάρει η Τουρκία. Επίσης, του είπε να σταματήσεις να αγοράζεις φυσικό αέριο από τη Ρωσία και να μην κάνεις εμπὀριο με την Κίνα και να μεταφέρεις χρήματα στην Παλαιστίνη. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα από αυτά».
Δημοσιογράφος: Ε, με αυτά ο Ερντογάν θα πεθάνει (σ.σ. πολιτικά)!
Χουσεΐν Γκιουνάι: Μα αυτή την περίοδο μιλούν για την εποχή μετά από αυτόν.
Δημοσιογράφος: Μήπως η κάμερα σου είναι ανοιχτή;
Χουσεΐν Γκιουνάι: Oχι… ανοίγει ..αν πατήσω μόνο εδώ αυτό… Μέσα (στην Άγκυρα) ήδη πιέζουν ιδιαίτερα τον Χακάν Φιντάν. Τώρα που με τη δήλωση του τού ξέφυγε η πληροφορία για τους κινητήρες των αεροσκαφών… κανείς δεν το ήξερε. Ο άνθρωπος έριξε ξαφνικά μια βόμβα. Το έκανε εσκεμμένα. Παίζει με τον Αλμπαϊράκ. Δηλαδή παίζει με τον γαμπρό. Εκεί μέσα υπάρχει μεγάλος καβγάς μεταξύ του Φιντάν, του γαμπρού και τους Μπιλάλ (σ.σ. γιος του Ερντογάν). Αυτές οι τρεις ομάδες σκοτώνονται.
Σε δήλωσή του μέσω του λογαριασμού του στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Χ, ο Hüseyin Günay, πριν την απόλυσή του ανέφερε: «Η άτυχη θέση μου στην επικαιρότητα σήμερα είναι διαφορετική, αλλά υπήρχαν νέα που ανυπομονούσα να μοιραστώ μαζί σας. Έτυχε να συμπέσουν με τη σημερινή ημέρα, εντελώς τυχαία. Θέλω να μοιραστώ την ευτυχία μου μαζί σας και θέλω να μοιραστείτε κι εσείς αυτή τη χαρά. Έγινα πατέρας, από εδώ και πέρα θα με αποκαλείτε Hüso Baba».
CAATSA: Ο αμερικανικός νόμος που έφερε κυρώσεις στην Τουρκία
Ο νόμος CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act), που ψηφίστηκε το 2017 από το Κογκρέσο των ΗΠΑ, θεσπίστηκε για να περιορίσει τις στρατηγικές σχέσεις τρίτων χωρών με τη Ρωσία, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Στην περίπτωση της Τουρκίας, αποτέλεσε σημείο καμπής στις σχέσεις με την Ουάσινγκτον, όταν η Άγκυρα προχώρησε στην αγορά του ρωσικού συστήματος S-400.
Η απόφαση αυτή οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να επιβάλουν κυρώσεις το 2020 κατά της τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανικής Διεύθυνσης (SSB) και αξιωματούχων της, ενώ παράλληλα η χώρα αποκλείστηκε από το πρόγραμμα των μαχητικών F-35.
Η εφαρμογή του CAATSA στην Τουρκία θεωρήθηκε από την Ουάσινγκτον κρίσιμη για να σταλεί μήνυμα αποτροπής προς συμμάχους που προχωρούν σε αμυντικές συνεργασίες με τη Μόσχα. Για την Άγκυρα, όμως, αποτέλεσε σημείο έντασης στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, που συνεχίζει να επηρεάζει το διμερές πλαίσιο μέχρι σήμερα.
Οι αντιδράσεις στον τουρκικό Τύπο
Ο διευθυντής της Milliyet, Οζάι Σεντίρ, προσπάθησε να μετριάσει τις εντυπώσεις, σημειώνοντας πως «η χρήση ξένων κινητήρων στα πρώτα πρωτότυπα πολεμικών αεροσκαφών είναι διεθνής πρακτική». Ωστόσο, η αποκάλυψη του off camera διαλόγου με τους υπαινιγμούς για διαδοχή του Ερντογάν φούντωσε τα σενάρια για ρήγμα στην κορυφή της τουρκικής εξουσίας.
Η φιλοκυβερνητική Milliyet σχολίασε ότι «μακάρι ο Φιντάν να μην είχε φέρει ποτέ το ζήτημα στην επικαιρότητα», ενώ ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας Χαλούκ Γκιουργκιούν έσπευσε να διαβεβαιώσει πως «το μέλλον του KAAN δεν εξαρτάται από κινητήρα μιας μόνο χώρας». Αντίθετα, ο δημοσιογράφος της Cumhuriyet, Μπαρίς Τέρκογλου, υποστήριξε ότι η τοποθέτηση Φιντάν «ήταν αλήθεια, αλλά θεωρείται γκάφα» και ότι η θύελλα που ξέσπασε αντικατοπτρίζει ενδοκυβερνητικές συγκρούσεις εξουσίας.
Παράλληλα, ο γνωστός σχολιαστής Τζεμ Κιουτσούκ του TGRT ισχυρίστηκε ότι ο ίδιος ο Ερντογάν έχει λάβει «λανθασμένες πληροφορίες» για το πρόγραμμα, πιστεύοντας ότι τα πρώτα 45 μαχητικά θα έφεραν ήδη «εγχώριους κινητήρες». Σύμφωνα με τον ίδιο, η Άγκυρα έχει κλείσει συμφωνία για 90 αμερικανικούς κινητήρες F110 που χρησιμοποιούνται στα F-16.
Πηγή: Πρώτο Θέμα
