Η απόπειρα δολοφονίας κατά του Ντόναλντ Τραμπ σόκαρε τη διεθνή κοινότητα. Ωστόσο δεν είναι ένα «μεμονωμένο περιστατικό», τονίζουν ειδικοί. Αντανακλά ένα παγκόσμιο μοτίβο αυξανόμενων απειλών και βίας κατά πολιτικών.
Από τον Φίτσο έως την Κίρσνερ
Το Foreign Policy θυμίζει ορισμένες μόνο από τις απόπειρες κατά της ζωής ηγετών. Η πλέον πρόσφατη ήταν βεβαίως εκείνη κατά του πρωθυπουργού της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος επέστρεψε στα καθήκοντά του μόλις την περασμένη εβδομάδα. Η περίπτωσή του παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με εκείνη του Τραμπ. Είναι ένας «αντισυστημικός» πολιτικός, που τον περασμένο Μάιο δέθηκε πυρά ενώ μιλούσε με υποστηρικτές του στην πόλη Χάντλοβα. Χρειάστηκε να υποβληθεί σε πολύωρη χειρουργική επέμβαση και επί ημέρες η κατάστασή του ήταν κρίσιμη.
Τον Νοέμβριο του 2022 είχαμε την απόπειρα δολοφονίας του πρώην πρωθυπουργού του Πακιστάν, Ιμράν Χαν, ενώ εκείνο το έτος ένοπλος επιχείρησε να πυροβολήσει την τότε αντιπρόεδρο της Αργεντινής, Κριστίν Φερνάντες ντε Κίρσνερ. Έφτασε σε απόσταση αναπνοής από την πολιτικό, τράβηξε το όπλο μπροστά στο πρόσωπό της, πάτησε τη σκανδάλη, αλλά το όπλο δεν εκπυρσοκρότησε.
Argentina vice President Cristina Fernández de Kirchner has narrowly escaped an assassination.
Video shows man pointing gun at her head, but the gun jammed & Kirchner remained unhurt. pic.twitter.com/UFrCZMWA2p
— OSINT Insider (@OSINT_Insider) September 2, 2022
Τον περασμένο Ιανουάριο ο ηγέτης της αντιπολίτευσης στη Νότια Κορέα, Λι Τζάε Μιουνγκ έπεσε θύμα επίθεσης με μαχαίρι. Το ίδιο είχε συμβεί στον πρώην πρόεδρο της Βραζιλίας, Ζαίχ Μπολσονάρου το 2018.
3 δολοφονίες σε Ιαπωνία και Βρετανία
Πέρα από απόπειρες στο πρόσφατο παρελθόν είχαμε και δολοφονίες πολιτικών προσώπων. Το 2022 δολοφονήθηκε ο Ιάπωνας πρώην πρωθυπουργός, Σίνζο Άμπε από έναν άνδρα, που πίστευε ότι ο Άμπε είχε συνδέσεις με μία παραθρησκευτική οργάνωση – υπεύθυνη για την οικονομική καταστροφή της μητέρας του. Τον πυροβόλησε με αυτοσχέδιο όπλο. Η δολοφονία ήταν το απόλυτο σοκ σε μία χώρα, που δεν οπλοφορεί.
Assassination of Japan’s former prime minister Shinzo Abe increases scrutiny of Unification Church.
Accusations against the “Moonies” include that the sect cultivates political connections and pressures members to donatehttps://t.co/N0NaeIk7Ui pic.twitter.com/LBfEjCvtpq
— AFP News Agency (@AFP) September 27, 2022
Είχαμε επίσης το 2021 τη δολοφονία του Βρετανού πολιτικού, Ντέιβιντ Άμες και το 2016, λίγες ημέρες πριν από το δημοψήφισμα του Brexit, της Βρετανίδας Τζο Κοξ.
«Υπάρχει μία σαφής αυξητική τάση σε δολοφονίες και απόπειρες», λέει στο Foreign Policy ο Τζέικομπ Γουέαρ, ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων και συγγραφέας του God, Guns, and Sedition: Far-Right Terrorism in America.
«Οι πολιτικοί και τα πολιτικά πρόσωπα βρίσκονται στο στόχαστρο και κάποιοι αποφασίζουν ότι η κάλπη και οι εκλογές δεν είναι πλέον ο μόνο τρόπος άσκησης πολιτικών παραπόνων», τονίζει.
Η κουλτούρα της βίας στις ΗΠΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν βιώσει στο παρελθόν τις δολοφονίες 4 προέδρων: Αβραάμ Λίνκολν, Τζέιμς Γκάρφιλντ, Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ και Τζον Φ. Κένεντι) δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια της προεδρικής τους θητείας. Ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι δολοφονήθηκε ενώ ήταν υποψήφιος για την προεδρία.
Επί δεκαετίες δεν είχαμε κάποια δολοφονία κορυφαίου πολιτικού στις ΗΠΑ. Ωστόσο ο αριθμός των απειλών κατά δημοσίων αξιωματούχων των ΗΠΑ έχει αυξηθεί αισθητά, τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με μελέτη του Εθνικού Κέντρο Αντιτρομοκρατικής Τεχνολογίας και Εκπαίδευσης. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι απειλές «αυξάνονταν σταθερά» κατά την τελευταία δεκαετία, εν μέσω έκρηξης της πολιτικής πόλωσης σε ολόκληρη τη χώρα.
«Τα τελευταία έξι χρόνια, ο αριθμός των ατόμων που έχουν συλληφθεί σε ομοσπονδιακό επίπεδο για απειλές έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε σχέση με τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια», έγραψαν οι συντάκτες της μελέτης, ενώ ο αριθμός των ομοσπονδιακών διώξεων για τέτοιες απειλές αναμένεται να εκτιναχθεί σε επίπεδα – ρεκόρ φέτος.
Η δαιμονοποίηση των πολιτικών προσώπων
«Η απουσία εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα είναι τόσο μεγάλη που οδηγεί σχεδόν στην απανθρωποποίηση των πολιτικών προσώπων», σχολίασε ο Μπρους Χόφμαν, ειδικός στην αντιτρομοκρατία στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, ο οποίος συνέγραψε μαζί με τον Γουέαρ το God, Guns, and Sedition. «Έχουμε δαιμονοποίηση ατόμων και αυτό στο μυαλό μιας μειοψηφίας Αμερικανών μπορεί να υποκινήσει τη βία».
Δύο πρόσφατα παραδείγματα είναι περιστατικά που αφορούσαν την πρώην Πρόεδρο της Βουλής των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι και τον δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Μπρετ Κάβανο, οι οποίοι ήταν στόχοι αποτυχημένων σχεδίων απαγωγής και δολοφονίας, αντίστοιχα.
Στην υπόθεση Πελόζι, αν και η ίδια απέφυγε την επίθεση, ο σύζυγός της δέχτηκε βάναυση επίθεση με σφυρί. Και το 2020, το FBI ανήγγειλε ότι είχε συλλάβει 14 άτομα σε σχέση με σχέδιο απαγωγής της κυβερνήτη του Μίσιγκαν Γκρέτσεν Γουίτμερ. Ήθελαν να συλλάβουν και να τη δικάσουν για προδοσία. Εννά άτομα τελικά καταδικάστηκαν και πέντε αθωώθηκαν.
«Σίγουρα νιώθουμε ότι βρισκόμαστε σε μια διαφορετική εποχή. Υπάρχει μια έλλειψη ευγένειας που νομίζω ότι διαποτίζει τον πολιτικό μας λόγο και συχνά εμπλουτίζεται με αναφορές στη βία και τις ακρότητες», είπε στο FP ο Κόλιν Κλαρκ, διευθυντής έρευνας στο Soufan Group. Αυτό περιλαμβάνει τον ίδιο τον Τραμπ, πρόσθεσε.
Ούτε αυτό μπορεί να είναι ένα μοναδικό αμερικανικό φαινόμενο. Υπάρχουν χώρες όπου τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα.
Μάστιγα οι δολοφονίες πολιτικών στο Μεξικό
Το πιο ζοφερό παράδειγμα έρχεται από το Μεξικό. Κατά τον εκλογικό κύκλο του 2024, 37 υποψήφιοι έχουν δολοφονηθεί. Στη συντριπτική τους πλειονότητα κατέβαιναν για δήμαρχοι. Στις ενδιάμεσες εκλογές του 2021, 36 υποψήφιοι είχαν δολοφονηθεί.
