«Εάν μια ομάδα κυττάρων είναι άτομο, μπορείτε να τα καταψύξετε; Μπορείς να κάνεις γενετικές εξετάσεις σε αυτά; Τι γίνεται αν μεταφερθεί ένα έμβρυο σε μια γυναίκα και αυτή δεν μείνει έγκυος;».
Μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Αλαμπάμα την περασμένη εβδομάδα, δημιουργεί περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις, για το θέμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
«Τα κατεψυγμένα έμβρυα που προέρχονται από εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) είναι άνθρωποι» και άρα πεθαίνουν όταν καταστραφούν αποφάνθηκε την περασμένη εβδομάδα το δικαστήριο, ανοίγοντας ένα νέο μέτωπο στην εθνική συζήτηση για τα δικαιώματα στην αναπαραγωγή.
Η απόφαση, η οποία σημαίνει πως οι κλινικές μπορεί να καταδικαστούν για την απόρριψη κατεψυγμένων εμβρύων, προκάλεσε φόβους ότι οι δραστηριότητες εξωσωματικής γονιμοποίησης στην πολιτεία θα μπορούσαν να περιοριστούν ή ακόμη και να τερματιστούν.
Την Τετάρτη, τουλάχιστον δύο από τις κλινικές εξωσωματικής γονιμοποίησης ανακοίνωσαν ότι αναστέλλουν την λειτουργία τμημάτων τους και ακύρωσαν ραντεβού με ασθενείς, σύμφωνα με την Washington Post
Ειδικοί σε θέματα δικαιωμάτων αναπαραγωγής λένε ότι δικαστήρια σε άλλες πολιτείες θα μπορούσαν να εκδώσουν παρόμοιες αποφάσεις ή ακόμα, οι πολιτείες να θεσπίσουν σχετική νομοθεσία – κινήσεις που θα μπορούσαν να αφήσουν τις κλινικές σε εθνικό επίπεδο ευάλωτες σε αγωγές, και να εμποδίσουν την πρόσβαση στη θεραπεία γονιμότητας.
Τι ισχύει για την δημιουργία εμβρύων
Ένα έμβρυο που δημιουργείται κατά τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης, μπορεί να μεταφερθεί στη μήτρα με την προσδοκία ότι θα εμφυτευτεί επιτυχώς και θα οδηγήσει σε μια υγιή εγκυμοσύνη ή να καταψυχθεί για το μέλλον.
Η κατάψυξη πολλαπλών εμβρύων αποτελεί συνήθη διαδικασία. Σύμφωνα με το Johns Hopkins Medicine, τα έμβρυα μπορούν να διατηρηθούν με ασφάλεια για 10 χρόνια ή και περισσότερο.
Εκτός από την κατάψυξη, τα έμβρυα μπορούν να απορριφθούν ή να δωριστούν, είτε σε άλλους που θέλουν να αποκτήσουν παιδιά είτε στην ιατρική επιστήμη
Τι αποφάσισε το Ανώτατο Δικαστήριο της Αλαμπάμα
Το ανώτατο δικαστήριο της πολιτείας αποφάνθηκε ότι κάποιος μπορεί να θεωρηθεί ένοχος για αδικαιολόγητο θάνατο που προκύπτει από την καταστροφή ενός κατεψυγμένου εμβρύου, παρέχοντας με αυτήν την απόφαση, στο γονιμοποιημένο ωάριο τα ίδια δικαιώματα με ένα άτομο.
Οι δικαστές δήλωσαν ότι η πολιτεία έχει αναγνωρίσει εδώ και καιρό ότι «τα αγέννητα παιδιά είναι παιδιά» Τώρα επεκτείνουν αυτή την αναγνώριση και στα κατεψυγμένα έμβρυα.
«Ισχύει για όλα τα παιδιά, γεννημένα και αγέννητα, χωρίς περιορισμό», ανέφερε το δικαστήριο, ακυρώνοντας αντίθετη απόφαση ενός κατώτερου δικαστηρίου.
Πώς κινήθηκε η υπόθεση
Η υπόθεση κινήθηκε από τρία ζευγάρια που υποβλήθηκαν σε διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης και αποθήκευσαν γονιμοποιημένα ωάρια σε, κλινική γονιμότητας.
Μεταξύ του 2013 και του 2016, οι γιατροί βοήθησαν τα τρία ζευγάρια να δημιουργήσουν αρκετά έμβρυα που οδήγησαν στη γέννηση υγιών μωρών. Καθένα από τα ζευγάρια υπέγραψε συμβόλαια για τη φύλαξη των εναπομεινάντων εμβρύων στο κρυογενετικό φυτώριο του κέντρου, όπου τα γονιμοποιημένα ωάρια παρέμειναν μέχρι το 2020.
Εκείνη τη χρονιά, ένας εργαζόμενος του νοσοκομείου μπήκε στο φυτώριο και αφαίρεσε αρκετά έμβρυα από το δοχείο φύλαξής τους. Τα έμβρυα φυλάσσονταν σε θερμοκρασίες υπό το μηδέν- το χέρι του εργαζόμενου υπέστη εγκαύματα από την κατάψυξη, με αποτέλεσμα να ρίξει τα έμβρυα στο πάτωμα, καταστρέφοντάς τα.
Τα τρία ζευγάρια άσκησαν δύο αγωγές βάσει του νόμου περί παράνομου θανάτου ανηλίκου.
Δύσκολες αποφάσεις για τις κλινικές
«Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Αλαμπάμα δεν κατέστησε παράνομη την εξωσωματική γονιμοποίηση. Ο άμεσος αντίκτυπος θα είναι οι κλινικές να αναλύουν κάθε βήμα της διαδικασίας με γνώμονα το ιατρικό και νομικό πλαίσιο», δήλωσε η Barbara Collura, επικεφαλής του Resolve: The National Infertility Association
Σε μια σύντομη ανακοίνωση, ενώ η υπόθεση βρισκόταν σε εξέλιξη, ο Ιατρικός Σύλλογος της Αλαμπάμα υποστήριξε ότι η ευθύνη λόγω αδικαιολόγητου θανάτου θα μπορούσε να αυξήσει το κόστος της εξωσωματικής γονιμοποίησης και να οδηγήσει στο κλείσιμο κλινικών γονιμότητας και στη μετακίνηση ειδικών σε άλλες πολιτείες.
Επίσης, ο μοναδικός δικαστής που διαφώνησε πλήρως με την απόφαση ανέφερε: «Η δημιουργία κατεψυγμένων εμβρύων θα σταματήσει στην Αλαμπάμα. Οι πάροχοι ιατρικών υπηρεσιών θα διακόψουν τις υπηρεσίες για τη δημιουργία και τη διατήρηση κατεψυγμένων εμβρύων όταν μάθουν ότι πρέπει να διατηρήσουν τα κατεψυγμένα έμβρυα για πάντα ή ότι κινδυνεύουν με αγωγή για αδικαιολόγητο θάνατο και επιβολή αποζημίωσης.