Για όσους γνωρίζουν στοιχειώδη οικονομικά, το καμπανάκι που κτύπησε το Υπουργείο Οικονομικών για τις αυξημένες δαπάνες στον τομέα της υγείας, ήταν αναμενόμενο. Και χωρίς τις μεγάλες ανάγκες που δημιούργησε η πανδημία, η εξίσωση που έγινε για το ΓεΣΥ δεν «έβγαινε». Ήταν σίγουρο ότι θα χρειαστούν επιπλέον χρήματα και όσοι παρακολουθούν τη στήλη αυτή το γνωρίζουν από προηγούμενα άρθρα μας.
Τώρα, με την έλευση της πανδημίας και τις τρομερές ανάγκες που δημιούργησε, η κατάσταση ξέφυγε εντελώς. Αποτέλεσμα όλων αυτών, τα όντως ανησυχητικά νούμερα που ανακοίνωσε το Υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα μ’ αυτά, η εφαρμογή του ΓεΣΥ αλλά και η πανδημία του κορωνοϊού εκτόξευσαν τις (συνολικές) δαπάνες υγείας από 599.7 εκατ. ευρώ που ήταν το 2018 σε 1.83 δις ευρώ το 2021. Σε σχέση με το 2020, οι δημόσιες δαπάνες υγείας αυξήθηκαν κατά 547 εκ. ευρώ. Μάλιστα, γίνεται η πρόβλεψη ότι κατά το 2022 θα χρειαστούν επιπλέον χρήματα.
Ενόψει των πιο πάνω άσχημων εξελίξεων, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών κ. Γιώργος Παντελή προειδοποίησε ότι «οι δαπάνες του ΟΑΥ και η χορηγία του ΟΚΥπΥ θα πρέπει να συγκρατηθούν, όχι μόνο γιατί αυξάνουν τις (συνολικές) δαπάνες υγείας σε πολύ ψηλά επίπεδα, αλλά κυρίως γιατί θέτουν τα δημόσια οικονομικά σε σοβαρό κίνδυνο εκτροχιασμού».
Στις σοβαρές επισημάνσεις που κάνει ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών αναφέρει ότι πρέπει:
- Να συγκρατηθούν οι δαπάνες με πιο αποτελεσματικό έλεγχο των καταχρήσεων κυρίως στην ενδονοσοκομειακή φροντίδα υγείας.
- Να τηρείται πιστά ο σφαιρικός προϋπολογισμός και να ενδυναμωθούν περισσότερο οι προσπάθειες για τη μείωση των καταχρήσεων από διάφορους παρόχους με τέτοιο τρόπο που να τους αποτρέπει να επαναλαμβάνουν τις ίδιες «κακές πρακτικές».
- Να περιοριστεί άμεσα η όποια δυνατότητα σε παρόχους εκτός ΓεΣΥ να εκμεταλλεύονται με οποιονδήποτε τρόπο το σύστημα και να παρέχουν συγκεκαλυμένα υπηρεσίες ενδονοσοκομειακής περίθαλψης εντός ΓεΣΥ.
- Ο ΟΚΥπΥ να επικεντρωθεί στην αύξηση των εσόδων του από το ΓεΣΥ, αλλά και στον περιορισμό των δαπανών του, χωρίς να επηρεάζεται η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών του.
Πέραν αυτών των σοβαρών επισημάνσεων του Υπουργείου Οικονομικών υπάρχουν και πολλές άλλες στρεβλώσεις και αδυναμίες, που όχι μόνο εκτοξεύουν στα ύψη τις δαπάνες για την υγεία, αλλά δημιουργούν επαγγελματίες υγείας διαφόρων ταχυτήτων, αμείβουν πλουσιοπάροχα και ισοπεδωτικά καλούς και κακούς του τομέα της υγείας και μειώνουν την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας. Όλα αυτά είναι γνωστά στον καθένα πολίτη που επισκέπτεται είτε τον γιατρό του, είτε τα νοσοκομεία μας.
Με βάση τώρα όλα αυτά, απορούμε γιατί διατυπώνονται αντιδράσεις για επανασυζήτηση πτυχών του ΓεΣΥ και ευρύτερα του τομέα της υγείας για να διορθώσουμε τα κακώς έχοντα.
Μήπως, δημιουργήσαμε το τέλειο σύστημα υγείας στον κόσμο και είναι έγκλημα να το ξαναδούμε; Μήπως, το σύστημα μας δουλεύει ρολόι και δεν πρέπει να αγγίξουμε τίποτα που να διαταράξει τη λειτουργία του;
Δυστυχώς, τα στοιχεία και η ίδια η πραγματικότητα, δείχνουν άλλη εικόνα. Μας υποδεικνύουν ότι το σύστημα μας χρήζει διορθωτικών παρεμβάσεων, βελτιωτικών αλλαγών και δομικών αναπροσαρμογών.
Αν λοιπόν, θέλουμε να μην εκτροχιαστεί εντελώς το ΓεΣΥ και να καταρρεύσει, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να παρέμβουμε όσο είναι καιρός. Όπως όλοι οι νέοι θεσμοί χρειάζονται επιπρόσθετες βελτιώσεις, έτσι και το ΓεΣΥ χρήζει διορθώσεων και αλλαγών. Και για να μιλήσουμε με ιατρικούς όρους, το ΓεΣΥ μετά τις ανησυχητικές διαγνώσεις που γίνονται, χρειάζεται επειγόντως χειρουργείο. Και αυτό για να το σώσουμε και να αποτρέψουμε την αυτοδιάλυση του. Για να του δώσουμε τις απαιτούμενες δυνάμεις να συνεχίσει να υπηρετεί τη δημόσια υγεία και τους πολίτες. Για να μπορέσει να επιβεβαιώσει τις αρχικές προσδοκίες όλων μας ως «η μεγαλύτερη κατάκτηση της κοινωνίας».
Ιωσήφ Ιωσήφ
