Η πρόθεση του ΑΚΕΛ να επιβληθεί φορολογία 5% επί των κερδών των τραπεζών για δύο έτη, δεν εγκρίθηκε από τη Βουλή, παρόλο που στη ψηφοφορία που έγινε το αποτέλεσμα ήταν ισόπαλο (25 υπέρ και 25 εναντίον και 4 αποχές).
Το αποτέλεσμα αυτό προέκυψε μετά από μεγάλη υπερπροσπάθεια των Τραπεζών, παρεμβάσεις κρατικών φορέων και δημόσια παρέμβαση του ίδιου του Προέδρου Χριστοδουλίδη που μίλησε για “το επικίνδυνο” μιας τέτοιας φορολογίας.
Βλέποντας τα όσα έγιναν στη Βουλή, αλλά και όσα προηγήθηκαν στο παρασκήνιο, διαπιστώνουμε ότι ούτε η κυβέρνηση, ούτε η Βουλή, ούτε οι ίδιες οι Τράπεζες χειρίστηκαν σωστά αυτό το θέμα, δηλαδή της προστασίας των πολιτών από τα υψηλά επιτόκια των τελευταίων χρόνων.
Μια σωστότερη προσέγγιση θα μπορούσε να γίνει με συνεννόηση της κυβέρνησης και της Κεντρικής Τράπεζας με τις Εμπορικές Τράπεζες, ώστε να μην χρειαζόταν η αντιπαράθεση στη Βουλή και όσα ακολούθησαν.
Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, οι Τράπεζες σε συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδας συναποφάσισαν από πέρσι την μη επιβολή των όποιων νέων αυξήσεων στα δανειστικά επιτόκια για να αποφευχθεί νέα επιβάρυνση στους δανειολήπτες. Με τον τρόπο αυτό, οι μεν Τράπεζες συνέχισαν να έχουν λογικά επιτοκιακά κέρδη και οι δανειολήπτες απέφυγαν νέες επιβαρύνσεις. Έτσι, δεν χρειάστηκε να καταφύγουν σε φορολογία των Τραπεζών.
Στην Κύπρο, αντικειμενικά ομιλούντες, οι Τράπεζες δεν επέδειξαν αυτή τη συναινετική προσέγγιση και προτίμησαν να επιβάλλουν στο έπακρον τις αυξήσεις επιτοκίων που ανακοίνωνε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Βλέποντας μόνο την κερδοφορία τους, οι Τράπεζες, μας δεν είδαν τον κοινωνικό τους ρόλο.
Αυτή η στάση, ώθησε το ΑΚΕΛ να καταφύγει στην κατάθεση πρότασης νόμου για επιβολή φορολογίας, κάτι που έγινε στην Ιταλία και την Ισπανία, με πολλές αντιδράσεις φυσικά.
Στην περίπτωση μας, λοιπόν, το ένα λάθος, έφερε ένα δεύτερο λάθος, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στο σημείο να βιώσουμε όσα έγιναν την Πέμπτη το βράδυ στη Βουλή, όπου ακούστηκαν και πράγματα που εκφεύγουν των κοινοβουλευτικών θεσμίων.
Το τραγικό, μάλιστα, είναι ότι η Κύπρος συζητούσε να επιβάλει φορολογία επί των κερδών των Τραπεζών, την ίδια ημέρα που η ΕΚΤ ανακοίνωνε την τέταρτη στη σειρά μείωση των ευρωεπιτοκίων. Δηλαδή, επιχειρούσαμε να επιφέρουμε μια στρέβλωση στο τραπεζικό σύστημα, τη στιγμή που τα επιτόκια σημειώνουν νέα μείωση.
Είναι φανερόν ότι η σύγκρουση αυτή θα μπορούσε να αποφευχθεί τόσο το προηγούμενο διάστημα όσο και τώρα. Δυστυχώς, όμως, η κερδοσκοπική στάση των Τραπεζών από τη μια και η δογματική νοοτροπία του ΑΚΕΛ κατά των Τραπεζών από την άλλη, παραλίγο να αναστατώσουν το τραπεζικό σύστημα και κατ΄ επέκταση την οικονομία.
Όμως, το θέμα δεν τελείωσε ακόμα. Παρά την απόρριψη της πρότασης νόμου του ΑΚΕΛ για επιβολή φορολογίας στις Τράπεζες, το θέμα των επιτοκίων είναι ανοικτό και απασχολεί επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Οι τράπεζες τώρα οφείλουν να κάνουν αυτό που δεν έκαναν το προηγούμενο διάστημα, δηλαδή να μειώσουν ουσιαστικά τα δανειστικά και να αυξήσουν εμφανώς τα καταθετικά επιτόκια.
Χωρίς τον βραχνά της επιβολής φορολογίας, αλλά με κίνητρο την ευρωπαϊκή μείωση των επιτοκίων, οι Τράπεζες οφείλουν να δικαιώσουν αυτούς που δεν ψήφισαν υπέρ της πρότασης του ΑΚΕΛ και κυρίως τους πελάτες τους, που όταν χρειάστηκε τις στήριξαν με τις καταθέσεις και τις μετοχές τους.
Η μπάλα, λοιπόν, έφυγε από τα πόδια της κυβέρνησης, της Βουλής και των κομμάτων και βρίσκεται στο γήπεδο των Τραπεζών. Η κοινωνία αναμένει τη δική τους στάση…
Ι. Ιωσήφ
