Από αύριο εισερχόμαστε στο νέο έτος. Το 2024 ετοιμάζεται να κάνει ποδαρικό στη ζωή μας και όλοι ελπίζουμε να είναι καλύτερο από την απερχόμενη χρονιά.
Με βάση την εικόνα που υπάρχει σήμερα, το νέο έτος έρχεται σε μια ιδιότυπη και δύσκολη συγκυρία, τουλάχιστον για την οικονομία.
Ο πλανήτης ταλανίζεται από δύο πολεμικές συγκρούσεις, στην Ουκρανία και στο γειτονικό μας Ισράηλ, ενώ η παγκόσμια οικονομία χαρακτηριζεται από αβεβαιότητα και ρευστότητα.
Στον ευρωπαϊκό χώρο, που μας ενδιαφέρει περισσότερο, η μεγαλύτερη οικονομία της γηραιάς ηπείρου, η Γερμανία, απειλείται για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες με ύφεση. Την ίδια ώρα, η ανάπτυξη στην ευρωζώνη έχει χαμηλώσει ταχύτητες και οι ευρωπαίοι βλέπουν το εισόδημα τους να συρρικνώνεται από τον υψηλό πληθωρισμό και το ακριβό κόστος του χρήματος.
Στην Κύπρο, η εικόνα δεν είναι καλύτερη. Οι πολλές πληγές που αφήνει πίσω του το 2023, σε συνδυασμό με την πολιτική αναποφασιστικότητα μας για τολμηρές λύσεις, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέϊλ προβλημάτων για το 2024.
Είναι φανερό ότι το νέο έτος δεν θα είναι εύκολο για την κυπριακή οικονομία. Δημοσιονομικές ανισορροπίες, πληθωρισμός, επιτόκια, «κόκκινα δάνεια», εκποιήσεις ακινήτων, διεθνής εικόνα της χώρας μας, μεταρρυθμίσεις, φορολογικός και ψηφιακός μετασχηματισμός, «τρύπες» ΓεΣΥ και εμπορικές αναταράξεις, λόγω των πρόσφατων εξελίξεων στην Ερυθρά θάλασσα, θα είναι οι μεγάλες προκλήσεις μας το νέο έτος.
Σφήνα σ’αυτή την εικόνα, είναι και το ότι το 2024 θα έχουμε δύο εκλογικές αναμετρήσεις, τις ευρωεκλογές και τις τοπικές εκλογές, γεγονός που θα απομακρύνει τις όποιες προοπτικές συναίνεσης και συναντίληψης μεταξύ των κομμάτων για μια σειρά θεμάτων της οικονομίας.
Όαση σ’αυτό το θολό τοπίο, οι ενδείξεις για ακόμα μια καλή χρονιά στον τουρισμό, που αποδεικνύεται ξανά το αντίδοτο σε κάθε δύσκολη στιγμή της κυπριακής οικονομίας.
Αν διατηρηθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα και η πορεία του τομέα των ακινήτων, κάτι αμφίβολο με τις ψηλές τιμές αγοράς και ενοικίου, τα αυξημενα επιτόκια των τραπεζών, την επιβολή υψηλού ΦΠΑ και τη συγκράτηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος, τότε οι δύο παραδοσιακοί τομείς μπορεί να ενισχύσουν την ανάπτυξη.
‘Ομως, το στοίχημα του 2024, δεν είναι απλώς να εξελιχθεί θετικά η χρονιά. Θα πρέπει κατά το νέο έτος να επιλύσουμε τα υφιστάμενα προβλήματα και να θέσουμε τις βάσεις για μια διαχρονική ανάπτυξη στο μέλλον. Αυτό είναι το μέγα ζητούμενο και αυτό πρέπει να κατανοήσουν όσοι κρατούν τις τύχες της οικονομίας μας στα χέρια τους.
Το 2024, δεν θέλουμε απλώς να περάσουμε καλά, αλλά να δημιουργήσουμε μια νέα αφετηρία για την οικονομία, ώστε να έχει προοπτική και μέλλον. Το νέο έτος, λοιπόν, είναι κομβικό, με την έννοια ότι πρέπει να εκσυγχρονστούν οι δομές της οικονομίας μας, να επανασχεδιαστούν οι οικονομικοί στόχοι μας, να αξιοποιηθούν οι νέοι τομείς επιχειρηματικής δράσης και γενικά να δημιουργήσουμε ένα νέο πρόσωπο για την οικονομία μας.
Για να επιτευχθούν όλα αυτά, υπάρχουν σοβαρές προϋποθέσεις που πρέπει να τηρηθούν. Μεταξύ αυτών είναι το όραμα και η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης, η συνεργασία κυβέρνησης-κομμάτων, η συναίνεση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, η αλλαγή νοοτροπίας όλων μας.
Δεν γνωρίζουμε κατά πόσον θα συμβούν όλα αυτά. Όμως, αν χάσουμε και αυτή την ευκαιρία και δεν αξιοποιήσουμε σωστά το 2024, τότε θα οδηγηθούμε σε αχαρτογράφητα νερά στη συνέχεια. Και επειδή η ζωή συνεχίζεται, θα έρθει να μας βρει ο λογαριασμός της πολιτικής ανεπάρκειας και ανικανότητας μας.
Κρούομε τον κώδωνα του κινδύνου και λέμε ότι το 2024 δεν προσφέρεται ούτε για εφησυχασμό, ούτε για επανάπαυση. Είναι ένα έτος, που απαιτεί πρωτοβουλίες, αποφασιστικότητα και τολμηρές λύσεις. Η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο της κυβέρνησης, της Βουλής και των κομμάτων…
ΙΩΣΗΦ ΙΩΣΗΦ
