- Μόνο η κοινωνία μπορεί να καθαρίσει τον Στάβλο του Αυγεία
Συζητώντας με ένα παλιό πολιτικό για σκάνδαλα προηγούμενων εποχών, μου έλεγε ότι «αν το μήλο δεν σαπίσει εντελώς για να πέσει από τη μηλιά, δεν υπάρχει σωτηρία». Με αυτή την παραβολή ήθελε να μου υποδείξει ότι η κατάσταση με τη διαφθορά θα αλλάξει, μόνο αν υπάρξει ολοσχερής απαξίωση και κατάρρευση των πάντων.
Σήμερα, φαίνεται ότι πλησιάζουμε στο σημείο μηδέν, που μου έλεγε πριν δεκαετίες ο φίλος πολιτικός.
Ο εντοπισμός σκανδάλων απ’ εδώ και απ’ εκεί, δεν είναι αρκετός για να ξεδοντιάσει όλο το σύστημα που λυμαίνεται το δημόσιο χρήμα. Οι διάφορες αποκαλύψεις υποθέσεων διαπλοκής από μόνες τους, δεν μπορούν να ταρακουνήσουν τα κυκλώματα που ως βδέλλες απομυζούν τον δημόσιο πλούτο.
Η κατάρρευση κρατικών οργανισμών και εταιρειών δεν ευαισθητοποιούν όσο πρέπει τους πολίτες.
Παρά τα όσα τραγικά βιώσαμε το 2003 και μετά, με το κλείσιμο της Λαϊκής, το «κούρεμα» καταθέσεων, την κατάρρευση της EuroCypria και των Κυπριακών Αερογραμμών, τη χρεοκοπία του Συνεργατισμού, δεν βάλαμε μυαλό. Συνεχίσαμε με τις ίδιες νοοτροπίες με τα Συμβούλια Αποχετεύσεως, με το Ταμείο Συντάξεως της CYTA, με το Επενδυτικό Πρόγραμμα Πολιτογραφήσεων και με πολλά άλλα.
Το ποτήρι ξεχείλισε και όλοι σήμερα μιλούν για σήψη και διαφθορά. Όλοι εκφράζουν την απογοήτευση και την οργή τους για ότι συμβαίνει στον τόπο. Όλοι ζητούν μέτρα και ποινές για να καταπολεμήσουμε τη διαφθορά και να δημιουργήσουμε ένα σωστό κράτος.
Οι ευθύνες των εκάστοτε κυβερνήσεων και των κομμάτων για την όλη κατάσταση είναι και αποδεδειγμένες και τεράστιες. Με λάθη και παραλείψεις τους συνέβαλαν στη δημιουργία της σάπιας κατάστασης που σήμερα βιώνουμε. Οι «τρύπες» του κράτους είναι διάφανες και όλοι τις γνωρίζουμε. Οι διαχειριστικές πρακτικές του συστήματος μπάζουν νερά από παντού.
Αν θέλουμε να βρούμε το τι φταίει, μπορούμε να πούμε ότι είναι πολλά. Το κράτος, οι κυβερνήσεις, τα κόμματα, το σύστημα, οι πρακτικές μας, οι νοοτροπίες μας, οι δήθεν αρμόδιοι, ο νεποτισμός και νεοπλουτισμός μας και γενικά όλοι εμείς που ονομαζόμαστε κυπριακή κοινωνία. Όλοι, λίγο – πολύ έχουμε βάλει το λιθαράκι μας για να φτάσουμε στα σημερινά χάλια.
Και για να μην χαρακτηριστώ ισοπεδωτικός, ξεκαθαρίζω, ότι το σύστημα υπονομεύεται τόσο από εκείνους που χορηγούσαν παράνομα ευρωπαϊκά διαβατήρια σε μαφιόζους, όσο και από εκείνους που έβαζαν μέσο και με ψευδείς δικαιολογίες απάλλασσαν τα παιδιά τους από το στρατό. Ή από κάποιους που κατάφερναν να προσληφθεί το παιδί τους παράτυπα στη δημόσια υπηρεσία.
Όπως βλέπουμε, λοιπόν, το σάπιο μήλο είναι παντού, από τα πιο μικρά μέχρι τα πιο μεγάλα. Η νοοτροπία του να εξασφαλίζουμε κάτι παράνομα ή παράτυπα είναι σύμφυτη με την κουλτούρα μας. Όταν, όμως, η κοινωνία μας αποδέχεται τις μικρές κομπίνες, γιατί να μην δεχθεί και τις μεγάλες που σχετίζονται με εκατομμύρια ευρώ; Η διαβάθμιση της κομπίνας και των ευθυνών, ελάχιστη σημασία έχει.
Σήμερα, φτάσαμε σ’ ένα σημείο που όλα όζουν σαπίλα και δυσοσμία. Όλοι αισθανόμαστε τη χρεοκοπία των θεσμών και των αξιών. Όλοι μυρίζουμε την μπόχα της διαπλοκής και της διαφθοράς.
Το ερώτημα είναι ποιος θα καθαρίσει το Στάβλο του Αυγεία; Σίγουρα, αυτοί που τον δημιούργησαν, δεν μπορούν να τον καθαρίσουν. Οπότε, η κοινωνία έχει λόγο και ρόλο.
Όμως, για να είναι ο λόγος της πειστικός και αποτελεσματικός, θα πρέπει και η ίδια να προβεί σε αυτοκριτική και να κάνει υπερβάσεις. Θα πρέπει κι εμείς, οι ίδιοι, να αλλάξουμε νοοτροπίες και πρακτικές. Αν δεν βελτιωθούμε, εμείς δεν θα βελτιωθεί ούτε το πολιτικό σύστημα, ούτε το κράτος και οι καρεκλοκένταυροι του που παίρνουν τις αποφάσεις, ούτε οι μεθοδεύσεις μας.
Ζητείται, λοιπόν, γενική ανάταση για να ξανανθίσει το μήλο στη μηλιά…
Ι. Ιωσήφ
