Η διεθνής αβεβαιότητα φαίνεται ότι θα συνεχιστεί και το επόμενο διάστημα του 2025. Οι νέες κινήσεις του προέδρου των ΗΠΑ μπορεί να έχουν στόχο, όπως λέει ο ίδιος ,τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και την εξεύρεση λύσης στη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς, όμως δυστυχώς ανοίγουν νέα μέτωπα που κανείς δεν ξέρει πως θα εξελιχθούν.
Σε πρώτη φάση φαίνεται μια μεγάλη διάσταση απόψεων μεταξύ ΗΠΑ και Ε. Ένωσης για το Ουκρανικό, ενώ υπάρχουν έντονες αντιδράσεις και στη Μέση Ανατολή για τις νέες ιδέες του κ. Τραμπ γύρω από το μέλλον της Γάζας.
Και, δυστυχώς, δεν είναι μόνο αυτές οι πρωτοβουλίες του κ. Τραμπ που αναστατώνουν πολιτικά και οικονομικά τον πλανήτη. Οι αποφάσεις του για επιβολή δασμών σε Μεξικό, Ευρώπη και Κίνα καθώς και η αντιπαράθεση του με τον Καναδά και τη Γροιλανδία προδικάζουν μια έντονη αντιπαράθεση, που σίγουρα θα επηρεάσει όλη τη διεθνή οικονομία και ειδικά το παγκόσμιο εμπόριο.
Προς το παρόν έχουμε τις λεκτικές αντιδράσεις των διαφόρων εμπλεκομένων χωρών με όσα σχεδιάζει να υλοποιήσει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ. Όμως, μόλις πατήσει το κουμπί με τις αποφάσεις του, αναμένονται και οι πρακτικές αντιδράσεις των διαφόρων χωρών, όπως είναι για παράδειγμα η αντι-επιβολή δασμών σε αμερικάνικα προϊόντα κ.ά.
Η εικόνα αυτή έρχεται σε μια περίοδο, όπου η διεθνής οικονομία ταλανίζεται ακόμα από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία και της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Άρα, το κτύπημα στη διεθνή οικονομία γίνεται μεγαλύτερο, με εμφανείς πλέον τους κινδύνους για το μέλλον.
Αυτή τη στιγμή κανένας δεν γνωρίζει πως θα εξελιχθούν τα πράγματα. Διεθνείς πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές τονίζουν ότι ο Τραμπ δεν πρόκειται να κάνει πίσω στα σχέδια του και οι μεγαλύτερες πιθανότητες είναι ότι θα τα υλοποιήσει, παρά τις αντιδράσεις. Αν όντως, έτσι εξελιχθούν τα πράγματα, φοβούμαστε ότι το κλίμα στη διεθνή οικονομία θα γίνει χειρότερο απ’ ό,τι είναι σήμερα. Αυτό σημαίνει επιβράδυνση των οικονομιών, συγκράτηση των επιχειρηματικών σχεδίων, μείωση των επενδύσεων και άλλες αρνητικές παρενέργειες.
Μπροστά σ’ αυτό το θολό, αλλά ανησυχητικό τοπίο, εμείς ως μικρή χώρα δεν έχουμε πολλές επιλογές. Αναγκαστικά θα υποστούμε τις όποιες παράπλευρες συνέπειες θα υπάρξουν και για τις υπόλοιπες χώρες, κυρίως της Ευρώπης. Με άλλα λόγια θα βρεθούμε στη δύσκολη θέση να διαχειριστούμε νέα προβλήματα και δυσκολίες που η λύση τους δεν εξαρτάται από εμάς.
Η μόνη επιλογή που έχουμε είναι να λάβουμε προληπτικά μέτρα για αντιμετώπιση της όποιας απρόβλεπτης εξέλιξης. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να διαφυλάξουμε τη δημοσιονομική ευρωστία μας, να εστιάσουμε στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων, να ενισχύσουμε τις εξαγωγές μας, να προστατεύσουμε την επιχειρηματικότητα μας και να προσέξουμε την ανάπτυξη της οικονομίας μας.
Το στοίχημα δεν είναι εύκολο, ειδικά αν οι εξελίξεις πάρουν πολύ αρνητική τροπή και οι επιπτώσεις είναι μεγάλες. Θα χρειαστεί ιδιαίτερη προσπάθεια, για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε τα νέα αδιέξοδα.
Για τους λόγους αυτούς, η κυβέρνηση θα πρέπει να αρχίσει να περιορίζει τις δαπάνες της, να συγκρατεί τα ανοίγματα της και να δει πως θα διαχειριστεί καλύτερα τα νέα δεδομένα. Από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους το νέο σκηνικό και να αναπροσαρμόσουν ανάλογα τις κινήσεις τους.
Η περίοδος που διανύουμε και αυτά που έρχονται φαίνεται ότι θα δυσκολέψουν τα πράγματα, γι’ αυτό όλοι οφείλουμε να προσαρμόσουμε τις δράσεις μας, ανάλογα με τις δυνατότητες μας.
Η παρακολούθηση μόνο των μεγάλων αλλαγών που φέρνουν οι κινήσεις Τραμπ δεν είναι αρκετή. Χρειάζεται μελέτη των νέων δεδομένων και προληπτική αντιμετώπιση τους. Το ερώτημα είναι αν κινούμαστε πάνω στη γραμμή της πρόληψης ;
ΙΩΣΗΦ ΙΩΣΗΦ
