Τα ψέματα τελείωσαν με το πολύκροτο θέμα για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας. Την ερχόμενη Τρίτη, σε μια πλατιά σύσκεψη, που θα είναι παρόντες όλοι οι “παίκτες”, θα αποφασιστεί το “ναι” ή το “όχι” της Κύπρου για το έργο.
Δεν γνωρίζουμε πως κλείστηκε αυτό το ραντεβού κορυφής, που το ζήτησε η Κύπρος, όμως όλοι συμφωνούν ότι αυτή η σύναξη θα είναι και η τελευταία. Είτε θα προχωρήσει το έργο, είτε θα πάει στα βράχια και θα προστεθεί στο κομπολόι με τα ανεκτέλεστα έργα υποδομής της Κύπρου.
Το μεγάλο ερώτημα, πάντως, είναι γιατί η κυβέρνηση επιδίωξε αυτό το “γκραν φινάλε” για την ηλεκτρική διασύνδεση. Αν ήθελε να απορρίψει το έργο και να διαφύγει εντελώς από τα συμφωνηθέντα της περασμένης Δευτέρας, θα μπορούσε να το κάνει τώρα που γκρεμίστηκαν όλες οι γέφυρες συνεννόησης και το έργο βρίσκεται σε παράταση αναστολής από τη Nexans.
Άρα, τι αναμένει η Κυβέρνηση από τη σύσκεψη και την επιδίωξε μετά μανίας; Οι πληροφορίες λένε ότι επιζητά περισσότερα και πιο συγκεκριμένες δεσμεύσεις για το γεωπολιτικό ρίσκο. Συγκεκριμένα, ζητά, προφανώς από την Ε.Ε και την Ελλάδα να εγγυηθούν ότι αν διακοπεί το έργο από τυχόν παρεμβάσεις της Τουρκίας, η Κύπρος δεν θα επωμισθεί το οικονομικό κόστος.
Αν είναι όντως αυτό που ζητά η Κύπρος, τότε δημιουργείται η απορία, γιατί δεν το ζητήσαμε πριν τη συμφωνία της περασμένης Δευτέρας, όπου το θέμα του γεωπολιτικού ρίσκου ομόφωνα συμφωνήθηκε να συζητηθεί σε ευθετότερο χρόνο. Αν γινόταν αυτό, αφ’ ενός θα αποφεύγετο η ευφορία της Δευτέρας και αφ’ ετέρου δεν θα δημιουργούνταν όλες αυτές οι περιπλοκές στη συνέχεια.
Όπως και να’ χει το θέμα, τώρα με τις νέες αξιώσεις και αιτήματα της Κύπρου, βρισκόμαστε στο “και πέντε” και θα πρέπει η σύσκεψη των πρωταγωνιστών της ηλεκτρικής διασύνδεσης, να βγάλει είτε άσπρο καπνό, είτε να βάλει ταφόπλακα στο έργο.
Κατά τη γνώμη μας, οι ευθύνες που επωμίστηκε η κυβέρνηση με την πρωτοβουλία της αυτή είναι τεράστιες. Ένα ενδεχόμενο νέο αδιέξοδο θα δημιουργήσει τεράστιες επιπτώσεις σε πολλά επίπεδα.
Κατ’ αρχήν, θα κλονιστούν ακόμα περισσότερο οι σχέσεις μας με την ΕΕ και κυρίως με την Ελλάδα. Το δεύτερο είναι ότι θα μείνουμε μόνοι και απομονωμένοι ενεργειακά από το ενιαίο ηλεκτρικό σύστημα της Ευρώπης. Το χειρότερο, όμως, είναι ότι δεν θα αξιοποιήσουμε ένα εργαλείο που θα μπορούσε μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια να μειώσει αισθητά το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μας. Ακόμα θα χάσουμε την ευρωπαϊκή χορηγία των 657 εκατ. ευρώ και δεν θα έχουμε ένα σημαντικό έργο ενεργειακής υποδομής. Και φυσικά, δεν θέλουμε να σκεφτόμαστε το ενδεχόμενο να συνδεθεί ηλεκτρικά η Τουρκία με τα κατεχόμενα και να ζητήσει να εντάξει τη διασύνδεση αυτή στα ενεργειακά της Ευρώπης.
Από την άλλη, αν υπάρξει συμφωνία περιλαμβανομένου και του γεωπολιτικού ρίσκου, τότε θα προχωρήσουν όλα ομαλά και απρόσκοπτα και με τις πλάτες της ΕΕ και της Ελλάδας θα μπορέσουμε επιτέλους να υλοποιήσουμε ένα στρατηγικό έργο ενεργειακής υποδομής για τον τόπο και τα παιδιά μας. Επίσης, θα μπορέσουμε, επιτέλους, να δούμε τους λογαριασμούς ρεύματος να μειώνονται. Σ΄ αυτή την περίπτωση, η προσοχή θα πρέπει να δοθεί στους τρόπους αντιμετώπισης μιας τυχόν παρέμβασης της Τουρκίας και στη διαχείριση του έργου, ώστε να ολοκληρωθεί στα τεθέντα χρονοδιαγράμματα και με το καθορισμένο κόστος κατασκευής.
Η στενή συνεργασία των συμβαλλομένων μερών (ΕΕ, Κύπρος, Ελλάδα) με τον Φορέα Υλοποίησης, τον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος είναι εταιρεία με πλειοψηφικό πακέτο του Ελληνικού δημοσίου, διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε παρόμοια έργα και έχει την απαιτούμενη τεχνογνωσία, πιστεύουμε ότι προσφέρει τα απαραίτητα εχέγγυα για θετική κατάληξη του όλου έργου.
Αυτά πρέπει κυρίως να συνυπολογιστούν ενόψει της σύσκεψης της Τρίτης και με βάση αυτά να πάρει η Κύπρος τις αποφάσεις της.
Ι. Ιωσήφ
