Δύσκολο, πολύ δύσκολο, φαίνεται ότι θα είναι το εγχείρημα για την προωθούμενη φορολογική μεταρρύθμιση. Όπως προκύπτει απ’ όσα λέχθηκαν στο Συνέδριο που έγινε την περασμένη Τετάρτη με θέμα “Φορολογική Μεταρρύθμιση και Οικονομία” στο μόνο που συμφωνούν όλοι οι φορείς είναι ότι πρέπει να γίνει η μεταρρύθμιση. Απ’ εκεί κι΄ ύστερα, αρχίζουν οι ιδιαίτερες απόψεις του κάθε φορέα, σε σημείο που διερωτόμαστε κατά πόσον μπορεί να επιτευχθεί ένας τετραγωνισμός του κύκλου.
Κατ’ αρχήν, στο Συνέδριο τέθηκε θέμα κατά πόσον ορθά ή όχι η κυβέρνηση ανέθεσε τη μελέτη της μεταρρύθμισης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, αποκλείοντας επαγγελματίες του τομέα και τις γνώσεις ξένων εμπειρογνωμόνων.
Όπως λέχθηκε από ομιλητές, χωρίς την τεχνογνωσία ξένων εμπειρογνωμόνων πως θα καλύψουμε την ανάγκη για προσέλκυση ξένων επενδύσεων ή για εναρμόνιση του φορολογικού πλαισίου μας και τις διεθνείς τάσεις στα φορολογικά.
Στη συνέχεια, ομιλητές έθεσαν το θέμα κατά πόσο απαιτείται πλήρης ανατροπή του υφιστάμενου φορολογικού πλαισίου ή απλά ένα “λίφτινγκ” για εκσυγχρονισμό του. Σημειώνεται ότι στον χαιρετισμό του ο Υπουργός Οικονομικών μίλησε για “ολιστική μεταρρύθμιση του φορολογικού πλαισίου”.
Στη συνέχεια, ανάλογα με τη φιλοσοφία του κάθε κόμματος και τα συμφέροντα που εκπροσωπεί η κάθε μαζική οργάνωση, τέθηκαν επιμέρους θέσεις που δεν συγκλίνουν μεταξύ τους. Για παράδειγμα ο εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ ξεκαθάρισε ότι το κόμμα του είναι κατά κάθε αύξησης ή επιβολής νέας φορολογίας, ενώ ο εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ είπε ότι με τη φορολογική μεταρρύθμιση είναι ευκαιρία να επιβληθεί φορολογία στα κέρδη των τραπεζών και των μεγάλων εταιρειών.
Όσον αφορά τις θέσεις που διατύπωσαν οι εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων και των συντεχνιών, υπήρχαν διάχυτες διαφορές ως προς τα που θα πρέπει να γύρει η πλάστιγγα των μεταρρυθμίσεων.
Πέραν όλων αυτών, τέθηκε και το μείζον θέμα του ΦΠΑ, το οποίο βασικά δεν περιλαμβάνεται στους στόχους της φορολογικής μεταρρύθμισης.
Σε ερώτηση, γιατί με την προωθούμενη μεταρρύθμιση δεν επιδιώκουμε και την κατάργηση του ΦΠΑ στα ακίνητα, κάτι που δεν υπάρχει σε άλλες χώρες της Ε. Ένωσης και θα βοηθήσει αφ’ ενός στο να μειωθούν οι τιμές όλων των ειδών ακινήτων και αφ’ ετέρου στο να μπορέσουν τα νέα ζευγάρια να βρουν φθηνή στέγη, δεν δόθηκαν επαρκείς απαντήσεις. Κάποιοι από τους ομιλητές επικαλέστηκαν το ότι η αλλαγή αυτή πρέπει να εγκριθεί από την Ε. Ένωση και άλλοι ότι το πρόβλημα της ακριβής στέγης έχει περισσότερη σχέση με τα υψηλά επιτόκια και το κατασκευαστικό κόστος των ακινήτων.
Συνοπτικά, λοιπόν, φαίνεται ότι η προωθούμενη φορολογική μεταρρύθμιση δεν είναι ούτε απλό, ούτε εύκολο εγχείρημα. Υπάρχουν τόσο διαφορετικές απόψεις, επί τόσο πολλών πτυχών, που το όλο θέμα μοιάζει με Βαβέλ. Κατά τη γνώμη μας, δύσκολα θα υπάρξει κοινή αποδοχή της μελέτης που διενεργεί το Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Αντίθετα, πιστεύουμε ότι όταν το θέμα παραπεμφθεί στη Βουλή (μέσα στο 2026) θα γίνει σφαγή για το τι θα εγκριθεί και τι όχι. Το έργο αυτό, το ζήσαμε και το 2002, όταν έγινε η προηγούμενη φορολογική μεταρρύθμιση. Τότε, για όσους θυμούνται, η Βουλή συνεδρίαζε μέρα – νύκτα για πολλές μέρες, προκειμένου να καταλήξει σε συμβιβασμούς που έφεραν το υφιστάμενο φορολογικό πλαίσιο.
Δεν ξέρουμε πόσο ανησυχούν το Υπουργείο Οικονομικών όλες αυτές οι αντίθετες απόψεις και διεκδικήσεις, άλλα νομίζουμε ότι δεν θα ξεπεραστούν μέσα από την όντως ορθή διαδικασία της Δημόσιας Διαβούλευσης που γίνεται.
Χρειάζεται μεγάλη υπέρβαση από όλους για να μπορέσουμε να καταλήξουμε σ’ ένα νέο σύγχρονο, ευέλικτο και φιλικό φορολογικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει τη δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών, θα ενθαρρύνει τις επενδύσεις, θα συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομίας και γενικά θα βοηθά τον τόπο να προχωρήσει μπροστά.
Σημαντικό ρόλο στην τύχη του όλου εγχειρήματος θα διαδραματίσει και το ποια θα είναι τα δεδομένα της οικονομίας, τότε που θα συζητείται στη Βουλή.
Υπομονή, λοιπόν…
Ιωσήφ Ιωσήφ
