Του Ιωσήφ Π. Ιωσήφ
μια πτυχή που δεν αναδείχθηκε μέχρι στιγμής στο βαθμό που πρέπει αναφορικά με τα όσα έγιναν στην άτυπη σύνοδο των ΥΠΕΞ της Ε.Ε. είναι ότι η Τουρκία συνεχίζει να επιθυμεί διακαώς τη σύναψη στενότερων σχέσεων με την Ευρώπη και την προώθηση της τελωνειακής ένωσης της, ακόμα και την πλήρη ένταξη της στην Ε.Ε.
Το επισημαίνουμε αυτό, γιατί με όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια και ειδικά τη στροφή της Τουρκίας προς τη Ρωσία, γράφτηκαν πολλές αναλύσεις που έλεγαν ότι ο Ερντογάν δεν ενδιαφέρεται πλέον για τις ευρωπαϊκές σχέσεις και δεν πρόκειται να λαμβάνει υπόψη την Ε.Ε.
Κι’ όμως, η παρουσία του Τούρκου ΥΠΕΞ στην άτυπη σύνοδο των ΥΠΕΞ της Ε.Ε. και τα όσα είπε ο κ. Φιντάν, δείχνουν ξεκάθαρα ότι η Άγκυρα επιθυμεί την επαναθέρμανση των σχέσεων της με την Ευρώπη και την προώθηση των εκκρεμοτήτων της.
Η διαφορά στην προσέγγιση Φιντάν, σε σχέση με προηγούμενες τουρκικές θέσεις, είναι ότι προσπάθησε να πείσει τους ΥΠΕΞ της Ε.Ε. ότι είναι η Ευρώπη που έχει ανάγκη την Τουρκία κι’ όχι η Τουρκία την Ευρώπη.
Οι εξελίξεις αυτές, δίνουν στην Κύπρο και στην Ελλάδα την ευχέρεια να οδηγήσουν την Τουρκία στη λογική της Ευρώπης όσον αφορά το κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά. Με άλλα λόγια, με όχημα την Ε.Ε. και τις πρακτικές της, μπορούμε να πιέσουμε την Άγκυρα να κάνει τα βήματα που χρειάζονται για να προχωρήσουν το κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Σίγουρα, δεν ισχυριζόμαστε ότι η Ε.Ε. θα επιβάλει στην Τουρκία τα όσα εμείς επιθυμούμε στο κυπριακό και στα ελληνο-τουρκικά, όμως αποδέχθηκε ότι είναι σε θέση να της υποδείξει ότι για να προχωρήσουν οι ευρωτουρκικές σχέσεις θα πρέπει να συνεργαστεί στο κυπριακό και στα ελληνοτουρκικά.
Δεν γνωρίζουμε κατά πόσον ο Φιντάν και η τουρκική αποστολή στις Βρυξέλλες, έκαναν αυτή την ανάγνωση από την άτυπη σύνοδο με Ε.Ε., όμως νομίζουμε ότι το μήνυμα των Ευρωπαϊκών ΥΠΕΞ ήταν καθαρό.
Αξιολογώντας, τώρα αυτές τις εξελίξεις, μπορούμε να καθορίσουμε και τη στρατηγική μας στα επόμενα βήματα που θα γίνουν στο κυπριακό, αρχής γενόμενης από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο στη Ν. Υόρκη.
Στις επαφές που θα έχει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης με τον ΓΓ του ΟΗΕ θα πρέπει να του θέσει αυτή τη διάσταση, δηλαδή ότι η Ευρώπη απαιτεί από την Τουρκία αλλαγή στάσης στο κυπριακό και ότι δεν μπορούμε να περιορίζουμε τη συζήτηση στις απαράδεκτες θέσεις Τατάρ για αναγνώριση και συζήτηση λύσης δύο κρατών και ύστερα συνομιλίες. Αυτό το τροπάρι της τουρκικής πλευράς πρέπει να σταματήσει να σέρνεται στους διαδρόμους του ΟΗΕ ως θέση της μιας εκ των δύο πλευρών.
Η Κύπρος είναι χώρα πλήρες μέλος της Ε.Ε. και ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται τόσο από τον ΟΗΕ, όσο και από την Τουρκία. Αν καταφέρει ο κ. Χριστοδουλίδης να ξεκαθαρίσει αυτό το θέμα, τότε σημαίνει ότι θα μπορέσουμε να επαναφέρουμε το κυπριακό στη σωστή τροχιά λύσης του. Με αυτά υπόψη, η παρουσία του κ. Χριστοδουλίδη στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ και οι επαφές του με τον κ. Γκουτέρες αποκτούν μεγάλο ενδιαφέρον για το αύριο του Εθνικού θέματος.
