Η Ε. Ένωση έχει καιρό που παραπατά. Η ηγεσία της, αλλά και τα κράτη – μέλη παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις και αδυναμίες στη διαχείριση σοβαρών θεμάτων που απασχολούν τους ευρωπαίους πολίτες.
Ενδεικτικά παραδείγματα των διαφορετικών απόψεων είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι σχέσεις με τη Ρωσία, το μεταναστευτικό, η πολιτική για αύξηση των επιτοκίων, το δημοσιονομικό πλαίσιο, τα μέτρα κατά του πληθωρισμού και της ακρίβειας, ενώ συνεχίζουν οι γνωστές διαχρονικές διαφορές μεταξύ χωρών του βορρά και νότου.
Η ασυμφωνία για όλα αυτά τα ζωτικά θέματα προκαλεί συνεχώς νέους τριγμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, το οποίο παρά τις πολλές επιτυχίες του στην ιστορική διαδρομή του, δεν κατάφερε να πετύχει την πλήρη ολοκλήρωση του, που είναι ο πάγιος στόχος της Ενωμένης Ευρώπης.
Οι αδυναμίες που παρουσιάζει σήμερα η Ε. Ένωση μπορούν να αποδοθούν σε πολλούς λόγους οι κυριότεροι των οποίων είναι:
- Η επιλογή στρατηγική των πολλών διευρύνσεων που έφερε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χώρες που δεν πληρούσαν όλα τα εχέγγυα, αυξάνοντας τα μέλη της Ε. Ένωσης σε 27.
- Οι ιδιαιτερότητες και οι ευαισθησίες των διαφόρων χωρών, οι οποίες εμποδίζουν την υιοθέτηση κοινών πολιτικών.
- Η αλλαγή του πολιτικού χάρτη της Ευρώπης, με την ανάδειξη στην εξουσία κομμάτων με ακραίες θέσεις (προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά) σε πολλά θέματα.
- Η απουσία ηγετών με έντονη προσωπικότητα, με όραμα, και με ευσυνείδητη πίστη στην ευρωπαϊκή ενοποίηση.
- Η μη κατανόηση από τους διοικούντες της Ε. Ένωσης των τεράστιων κοινωνικών αλλαγών που έγιναν τα τελευταία χρόνια.
- Η δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία, που αναπτύχθηκε στους ευρωκράτες, δηλαδή σ΄ όλο το διοικητικό προσωπικό της Ε. Ένωσης, το οποίο σήμερα κατάντησε απλώς ένας γραφειοκρατικός μηχανισμός, χωρίς έμπνευση και ιδέες για νέες πολιτικές.
Όλα αυτά (και αρκετά άλλα) αποτελούν σήμερα τα βαρίδια που δεν αφήνουν την Ε. Ένωση να προχωρήσει σ΄ αυτό που ονειρεύτηκαν οι “πατέρες” της Ενωμένης Ευρώπης, Σιουμάν και Μονέ.
Το μέγα ερώτημα είναι τι μπορεί να γίνει για να αλλάξει αυτή η εικόνα, ώστε η Ε. Ένωση να ξαναδώσει το όραμα και την προοπτική στους ευρωπαίους. Το διακύβευμα δεν είναι εύκολο, γιατί δημιουργήθηκαν δεδομένα που εφαρμόζονται για χρόνια στο χώρο της Ε. Ένωσης. Τόσο οι διοικούντες της Ε. Ένωσης, και τα κράτη μέλη, όσον και οι ευρωκράτες έμαθαν να λειτουργούν με συγκεκριμένους τρόπους που τους βολεύουν.
Όμως, οι κοινωνίες και οι πολίτες ζητούν πολύ περισσότερα απ΄ όσα σήμερα τους προσφέρει η ενωμένη Ευρώπη. Η Ε. Ένωση θα πρέπει να αναβαθμίσει το θεσμικό ρόλο της στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Θα πρέπει να γίνει ένας Οργανισμός με θέση και άποψη για τα μεγάλα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δρώμενα στον πλανήτη. Για να το πετύχει, όμως, αυτό επιβάλλεται να προχωρήσει στην κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας, δύο σοβαρές ελλείψεις στην προσπάθεια για ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Είναι φανερόν ότι η Ε. Ένωση θα συνεχίσει να είναι ουραγός των διεθνών εξελίξεων και αδύνατος κρίκος στα οικονομικό – κοινωνικά δρώμενα, αν δεν γίνουν βαθιές αλλαγές τόσο στα πρόσωπα που τη διοικούν, όσο και στις μεθοδολογίες λειτουργίας των διαφόρων οργάνων της. Η Ε. Ένωση χρειάζεται ένα εσωτερικό “λίφτινγκ” σε όλους τους τομείς για να μπορέσει να προσφέρει στην Ευρώπη, αλλά και στην ανθρωπότητα όσα ευαγγελίστηκε στις αρχές της ίδρυσης της.
Μια τέτοια αναδιοργάνωση και αναβάθμιση της Ε. Ένωσης θα βοηθήσει και τα μικρά κράτη που είναι μέλη της, όπως η Κύπρος, λόγω των ιδιαίτερων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν (π.χ. κυπριακό, μεταναστευτικό, κ.α). Ως άτομο που παρακολουθεί στενά τις ευρωπαϊκές εξελίξεις και πρωτοστάτησε στην ένταξη της Κύπρου στην Ε. Ένωση, πιστεύω ότι μια πιο ισχυρή Ευρώπη μπορεί να μας βοηθήσει περισσότερο και στο εθνικό θέμα και στην οικονομικό-κοινωνική ανασύνταξη που έχει ανάγκη ο τόπος.
Η Ε. Ένωση είναι ένα μεγαλειώδες δημιούργημα της μεταπολεμικής Ευρώπης, το οποίο έχει πολλά να προσφέρει όχι μόνο στους Ευρωπαίους πολίτες, αλλά σε όλη την ανθρωπότητα.
Ας φροντίσουμε να την απαλλάξουμε από τα βαρίδια που τη βαραίνουν σήμερα, διότι χωρίς αυτή ο κόσμος θα γίνει χειρότερος.
Ιωσήφ Ιωσηφ
