Οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από την πρωτοβουλία της Κύπρου για να αποτελέσει θαλάσσιο διάδρομο ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, είναι πολύ σημαντικές. Και είναι πολύ σημαντικές για πολλούς λόγους.
Κατ’ αρχή, η εξέλιξη αυτή αναβαθμίζει τη θέση της Κύπρου στα μάτια της διεθνούς κοινότητας για ένα κρίσιμο περιφερειακό πρόβλημα που απασχολεί όλο τον πλανήτη. Με πλεονέκτημα τη στρατηγική γεωγραφική της θέση και την ιδιότητα της ως πλήρες μέλος της Ε. Ένωσης, η Κύπρος αποδεικνύεται σε κομβικό “παίκτη” στο μεσανατολικό και ειδικά στην ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Ταυτόχρονα, με την ανθρωπιστική προσέγγιση της, επιβεβαιώνει τις αξίες και τις αρχές που έχει ως κράτος. Το κυριότερο, όμως, είναι ότι δείχνει στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη τι μπορεί να προσφέρει στη διεθνή ασφάλεια και ειρήνη, το μικρό “αεροπλανοφόρο” που λέγεται Κύπρος στη Μεσόγειο.
Αυτό το τελευταίο είναι και το μεγάλο μας χαρτί για να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία να εξασφαλίσουμε απτά οφέλη για το κυπριακό. Αν όλα εξελιχθούν ομαλά και λειτουργήσει ο θαλάσσιος ανθρωπιστικός διάδρομος, η Κύπρος θα μπορεί να ζητήσει από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη περισσότερα για το εθνικό θέμα.
Και δεν αναφερόμαστε στην έκκληση του προέδρου Χριστοδουλίδη στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που απλώς ζήτησε τη συνδρομή τους για να επαναρχίσει ο διάλογος για το κυπριακό. Αυτό δεν είναι αρκετό, διότι η τουρκική πλευρά μπορεί να προσέλθει σε διάλογο και να είναι το ίδιο αρνητική και άτεγκτη, όπως πάντα. Η Κύπρος, σήμερα, θα πρέπει να εξασφαλίσει διαβεβαιώσεις ότι η Τουρκία θα αποδεχθεί να συζητήσει ουσιαστικά το κυπριακό και να προχωρήσει σε μια λύση βιώσιμη, λειτουργική, χωρίς τουρκικά στρατεύματα και εγγυήσεις, που θα τερματίζει την κατοχή της πατρίδας μας. Αυτό πρέπει να είναι το αίτημα προς τη διεθνή κοινότητα και αυτό θα πρέπει να επιβάλουν ΗΠΑ και Ευρώπη στον Ερντογάν.
Διαχρονικά όλοι πιστεύαμε ότι η Τουρκία είναι διπλωματικά άτρωτη και δεν δέχεται πιέσεις από τις μεγάλες δυνάμεις. Αυτό σήμερα αποδεικνύεται λάθος. Όταν πρόσφατα οι ΗΠΑ έβαλαν στο “ψυγείο” τις σχέσεις τους με την Άγκυρα, λόγω των ρωσικών πυραύλων που αγόρασε, ο Ερντογάν και οι επιτελείς τους έκαναν και κάνουν ότι μπορούν για να ξαναφτιάξουν τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ και να εξασφαλίσουν την επανένταξη τους στο πρόγραμμα των υπερσύγχρονων αεροσκαφών F-35. Άρα, η Τουρκία, άμα θέλουν οι μεγάλες δυνάμεις, δέχεται πιέσεις και μάλιστα συμμορφώνεται με άνεση.
Με βάση την πιο πάνω εικόνα, η Κύπρος μπορεί να αξιοποιήσει τις σημερινές εξελίξεις για την ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα για να εξασφαλίσει οφέλη για το εθνικό θέμα. Σ’ αυτό θα έχει σταθερό υποστηρικτή και την Ελλάδα, της οποίας οι σχέσεις σήμερα με τις ΗΠΑ βρίσκονται σε εξαιρετικό σημείο.
Το ζήτημα για να ζήσουμε και να εξασφαλίσουμε οφέλη είναι ότι πρέπει να έχουμε μια έξυπνη στρατηγική και σοβαρά επιχειρήματα που θα πείσουν τις μεγάλες δυνάμεις να βοηθήσουν. Στο σημείο αυτό χρειάζεται να επιστρατευθεί η διπλωματία και η πολιτική.
Άρα, για να μην πάμε απλώς να πούμε στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη «πιέστε την Τουρκία στο κυπριακό, επειδή εμείς γίναμε θαλάσσιος διάδρομος προς τη Γάζα», θα πρέπει να οργανωθεί ένα πλαίσιο επιχειρημάτων για το ευρύτερο και διαχρονικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος στη ΝΑ Μεσόγειο. Να αναλυθεί αυτός ο κομβικός ρόλος για τα συμφέροντα των ίδιων των μεγάλων δυνάμεων. Να δείξουμε ότι η Κύπρος μπορεί να είναι η χώρα κλειδί στην περιοχή. Αυτά θα πρέπει να δρομολογήσει αύριο ο Χριστοδουλίδης, σε συνεργασία με την Ελλάδα.
Ιωσήφ Ιωσήφ
