Μπορεί η προσοχή και τα μάτια μας στην Κύπρο να ήταν στραμμένα στην 3μερή συνάντηση της Νέας Υόρκης μεταξύ Γκουτέρες, Αναστασιάδη, Τατάρ, όμως, η μεγάλη είδηση, βγήκε από το Παρίσι στη συνάντηση Μητσοτάκη – Μακρόν. Αναφερόμαστε στην αμυντική συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας, που προβλέπει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα, τα οποία επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό και την Κύπρο.
Κατ’ αρχάς είναι πολύ θετικό το ότι η Ελλάδα μετά την αεροπορία της, ενισχύει και το ναυτικό της με 3+1 υπερσύγχρονες Γαλλικές φρεγάτες Belh@rra. H σημαντικότητα, όμως, της εν λόγω συμφωνίας, δεν έγκειται μόνο σ’ αυτό, αλλά κυρίως:
- Στην πρόνοια για αλληλοκάλυψη των δύο χωρών σε περίπτωση επίθεσης από άλλη χώρα, έστω κι αν αυτή είναι μέλος του ΝΑΤΟ.
- Στην πρόνοια για ενίσχυση της στρατιωτικής άμυνας της Ευρώπης.
- Στην πρόνοια για λήψη κοινών μέτρων που αφορούν την ασφάλεια του τομέα της ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αυτές οι τρεις πρόνοιες είναι πολύ σημαντικές για τον Ελληνισμό, αφού βασικά αποτρέπουν την Τουρκία από του να επιτεθεί στρατιωτικά κατά της Ελλάδας (και κατ’ επέκταση της Κύπρου), ενισχύουν τη διαχρονική προσπάθεια της Ε. Ένωσης για να αποκτήσει δικές της στρατιωτικές υποδομές (και ίσως αύριο Ευρωπαϊκό στρατό) και διασφαλίζουν τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο.
Υπό κανονικές συνθήκες, η Τουρκία θα πρέπει να λάβει πολύ σοβαρά υπόψη της αυτή τη συμφωνία. Και αυτό, γιατί της ανατρέπει όλες τις τακτικές και πρακτικές που χρησιμοποιούσε τα τελευταία χρόνια, προκαλώντας την Ελλάδα και την Κύπρο.
Ήδη, αυτή η πτυχή έχει καταγραφεί στα τουρκικά ΜΜΕ, τα οποία αποκωδικοποιώντας τις πρόνοιες της συμφωνίας, μιλούν για «εχθρική συμφωνία κατά της Τουρκίας».
Σε μια πρώτη αντίδραση, η Άγκυρα εξήγγειλε μια νέα Navtex από το Καστελλόριζο μέχρι την Κύπρο. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτή η αντίδραση της Άγκυρας είναι ενστικτώδικη και χωρίς ιδιαίτερη ουσία. Βασικά, η Τουρκία και ο Ερντογάν ήθελαν να δείξουν (κυρίως στο δικό τους ακροατήριο) ότι η αμυντική συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας δεν επηρεάζει τις πολιτικές τους. Αυτό, όμως, δεν έπεισε κανέναν.
Είναι φανερόν ότι οι Μητσοτάκης – Μακρόν με τη συμφωνία τους κεφαλοκλείδωσαν την Άγκυρα, η οποία πλέον θα πρέπει να προβληματίζεται πολύ προτού πάρει εχθρικές πρωτοβουλίες κατά της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτό ενισχύεται και από το γεγονός ότι η συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας έτυχε ένθερμου χαιρετισμού από το Στέιτ Ντιμπάρτμεντ, δηλαδή τις ΗΠΑ.
Όλα αυτά σίγουρα δεν θα συμβάλουν στην επίλυση του κυπριακού καθώς ενδέχεται να δούμε περαιτέρω σκλήρυνση της στάσης της Τουρκίας. Όμως, φαίνεται να διασφαλίζουν την ασφάλεια της Ελλάδας και της Κύπρου και να προστατεύσουν το ενεργειακό πρόγραμμα στην κυπριακή ΑΟΖ και την ειρήνη στην περιοχή.
Αν η Τουρκία και μ’ αυτή τη συμφωνία προχωρήσει σε αντίμετρα ή άλλες προκλήσεις θα φανεί στην πράξη. Προς το παρόν η συμφωνία προειδοποιεί την Τουρκία να αλλάξει τροπάρι στα Ελλαδο – τουρκικά και στα ενεργειακά θέματα της Κύπρου.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι μετά τις γνωστές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για κυρώσεις κατά της Τουρκίας, αν δεν συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο, τώρα έχουμε και μια αμυντική συμφωνία (με στρατηγικούς, πολιτικούς και ενεργειακούς όρους) που στέλλει ξεκάθαρα μηνύματα στον Ερντογάν…
Ιωσήφ Ιωσήφ