Παρατηρώ τη συζήτηση για τον εκλογικό νόμο.
Πάνω σε αυτό έχω τοποθετηθεί και παλιότερα, υποστηρίζοντας ευθαρσώς ότι δεν έχω κανένα πρόβλημα με μια αλλαγή του εκλογικού νόμου που θα καθιστούσε πιο εύκολο τον σχηματισμό κυβέρνησης από το κόμμα που θα ερχόταν πρώτο στις εκλογές.
Δεν πιστεύω ότι στην Ελλάδα έχουμε πραγματικά κουλτούρα «κυβερνήσεων συνεργασίας».
Οποτεδήποτε το δοκιμάσαμε, αυτό σήμαινε είτε κυβερνήσεις «ειδικού σκοπού», με μειωμένη νομιμοποίηση, είτε πολύ προβληματικές συγκατοικήσεις.
Τα ζήσαμε και τα δύο στην περίοδο 2011-2019 και ο καθένας μπορεί να κάνει την αποτίμησή του.
Γενικότερα ο κίνδυνος από εκλογικά συστήματα που ενισχύουν το ενδεχόμενο κυβερνήσεων συνεργασίας είναι αντί οι πολίτες να υποστηρίζουν προγράμματα διακυβέρνησης απλώς να ψηφίζουν το κόμμα που θεωρούν ότι θα εκπροσωπήσει καλύτερα τη δική τους οπτική στη μετεκλογική «διαπραγμάτευση».
Σε αυτή την περίπτωση χάνεται ένα βασικό στοιχείο της δημοκρατίας που είναι η πραγματική αντιπαράθεση πολιτικών προγραμμάτων ανάμεσα σε κόμματα που εκπροσωπούν διαφορετικές, επεξεργασμένες και συνολικές οπτικές για το προς τα που πρέπει να πάνε τα πράγματα.
Τόσο η χώρα μας όσο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες είχαν τις καλύτερες στιγμές της ιστορίας τους μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο όταν τα ηνία είχαν μεγάλες πολιτικές παρατάξεις, είτε συντηρητικές (αλλά δημοκρατικές και λαϊκές) είτε προοδευτικές (με γείωση στην εργατική τάξη και τη μεσαία τάξη).
Αντίθετα, σήμερα ζούμε την υποκατάσταση της πολιτικής από την επικοινωνία, την απουσία πραγματικού προγραμματικού διαλόγου, την αδυναμία τα αιτήματα της κοινωνίας να μεταφραστούν σε πολιτικές, και τελικά την αποξένωση μεγάλου μέρους των πολιτών από την ίδια την πολιτική.
Γι’ αυτό τον λόγο και εάν έπρεπε κάτι να συζητάμε σήμερα δεν είναι μόνο ο εκλογικός νόμος ή ο τρόπος που συγκυριακά διαμορφώνονται οι δυναμικές της πολιτικής σκηνής (και της πολιτικής επικοινωνίας).
Εάν κάτι θα έπρεπε να συζητάμε είναι το εάν και κατά πόσο μπορούν τα κόμματα σήμερα να μη λειτουργούν απλώς ως εκλογικοί μηχανισμοί αλλά ως μεγάλες κοινωνικές και πολιτικές παρατάξεις, ως ιστορικές και όχι απλώς εκλογικές δυναμικές, ως πολιτικές δυνάμεις που μπορούν πραγματικά να πάνε κάπου τη χώρα.
Γιατί τότε οι εκλογές θα μοιάζουν με ένα λιγότερο ναρκοθετημένο πεδίο…
