Νέες πρωτοβουλίες αναλαμβάνει διαρκώς το ΧΑΚ για ενίσχυση του ρόλου του στην οικονομία και το επιχειρείν της Κύπρου, ενώ προχωρεί και το στρατηγικό σχεδιασμό του που προβλέπει μεταξύ άλλων και την αποκρατικοποίηση του Οργανισμού.
Αυτό αναφέρει ο Πρόεδρος του Συμβουλίου του ΧΑΚ κ. Μαρίνος Χριστοδουλίδης, καλώντας ταυτόχρονα τις εταιρείες να αξιοποιήσουν τη χρηματιστηριακή αγορά, προς εξασφάλιση επενδυτικών κεφαλαίων.
Όπως αναφέρει ο κ. Χριστοδουλίδης στον Επιχειρηματικό Οδηγό Business Κύπρου – Ελλάδας, στόχος του ΧΑΚ είναι η εξεύρεση ενός αξιόπιστου και εγνωσμένης επάρκειας και εμπειριών στρατηγικού επενδυτή – Χρηματιστηρίου, για να αναλάβει το Χρηματιστήριο της Κύπρου.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνει ο κ. Χριστοδουλίδης και στη διαχρονική συνεργασία του ΧΑΚ με το Χρηματιστήριο Αθηνών (ΧΑ), που όπως τονίζει αποβαίνει προς αμοιβαίο όφελος.
Η συνέντευξη του Προέδρου του ΧΑΚ έχει ως εξής:
Ποιές οι εκτιμήσεις σας για την πορεία της Κυπριακής οικονομίας για το υπόλοιπο του 2024;
Η Κυπριακή οικονομία, παρόλες τις δύσκολες και αρνητικές συνθήκες που επικράτησαν διεθνώς κατά το 2023, αλλά και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024, έχει επιδείξει σε σημαντικό βαθμό, μία αξιόλογη ανθεκτικότητα και θετική πορεία.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το οικονομικό περιβάλλον τόσο διεθνώς, όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παραμένει ακόμη δύσκολο και αβέβαιο και αναμφίβολα η πορεία της οικονομίας διεθνώς και ειδικότερα την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, επηρεάζουν την πορεία της Κυπριακής οικονομίας.
Εκτιμάται ότι και το 2024, στο σύνολο του, η Κυπριακή οικονομία θα καταγράψει ένα θετικό ρυθμό ανάπτυξης, σε χαμηλότερο ωστόσο ποσοστό, συγκριτικά με το θετικό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης του 2023. Ήδη, κατά το α΄ τρίμηνο του 2024 ο ρυθμός ανάπτυξης ανήλθε στο 3.5% του ΑΕΠ, γεγονός πολύ ενθαρρυντικό, που αξιολογείται θετικά και από τους διεθνείς Οίκους Αξιολόγησης των οικονομιών των χωρών.
Στην επίτευξη θετικού ρυθμού ανάπτυξης και για το 2024 (μεταξύ 2-3% ως εκτιμάται), αναμένεται να συμβάλουν αριθμός σημαντικών τομέων της οικονομίας μας, όπως ο τουρισμός (παρόλο που υπάρχουν επιφυλάξεις λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών και βαθμού ευαισθησίας που επηρεάζουν τον τομέα αυτό), οι υπηρεσίες γενικότερα, καθώς και οι εξαγωγές, των οποίων οι προοπτικές για το 2024 παρουσιάζονται ως θετικές. Στις θετικές παραμέτρους που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη, εμπίπτει και η σταθερή ροή ξένων επενδύσεων στην Κύπρο, όπως για παράδειγμα στον τομέα της ανάπτυξης γης και ακινήτων, καθώς και επιχειρήσεων του εξωτερικού, με την εκ’ μέρους τους ανάπτυξη δραστηριοτήτων στον τομέα της τεχνολογίας και του λογισμικού, με έδρα τους την Κύπρο.
Πως επηρεάστηκε η εξέλιξη της χρηματιστηριακής αγοράς της Κύπρου, από τις τελευταίες δυσμενείς διεθνείς εξελίξεις;
Η χρηματιστηριακή αγορά της Κύπρου παρουσιάζει μία θετική πορεία κατά τους πρώτους μήνες του 2024, που αποτελεί συνέχεια της πολύ καλής πορείας του 2023. Ειδικότερα τους πρώτους πέντε μήνες του 2024, ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου κατέγραψε μία περαιτέρω αύξηση της τάξης του 20%, συγκριτικά με το τέλος του 2023, όπου είχε καταγράψει συνολικά μία αύξηση της τάξης του 52%. Η άνοδος αυτή στηρίχθηκε κυρίως στον τραπεζικό τομέα, του οποίου η βαρύτητα στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά είναι ουσιαστική, εφόσον οι τράπεζες βελτίωσαν τα μεγέθη τους, την κερδοφορία και την κεφαλαιοποίηση τους και ανακοίνωσαν την εκ νέου μετά από αρκετά χρόνια, παραχώρηση μερισμάτων στους μετόχους τους αρχής γενομένης για την οικονομική χρήση του 2022.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω της παγκοσμιοποίησης των επενδύσεων και των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των Αγορών, η πορεία του ΧΑΚ επηρεάζεται από τις εκάστοτε εξελίξεις στη διεθνή αγορά και στην Ευρωπαϊκή αγορά και από εξωγενείς παράγοντες και γεωπολιτικές αναταραχές και συνεπώς οι οποιεσδήποτε προβλέψεις κι εκτιμήσεις για το μέλλον, σ’ ένα τέτοιο σκηνικό, καθίστανται επισφαλείς και δύσκολες. Πάντοτε, συνεπώς τονίζω ότι οι επενδυτές πρέπει να μελετούν προσεκτικά τα δεδομένα για τις επενδύσεις τους και να τις αξιολογούν επαρκώς κατόπιν λήψης συμβουλών, μόνο από εγκεκριμένους συμβούλους και αναλυτές των Αγορών.
Ποιες άλλες πρωτοβουλίες προγραμματίζει το ΧΑΚ για να αυξήσει το ενδιαφέρον τόσο των επενδυτών όσο και των επιχειρήσεων για των χρηματιστηριακή αγορά;
Το Χρηματιστήριο έχει υιοθετήσει κατά τα τελευταία χρόνια ένα σταθερά αναπτυξιακό προσανατολισμό με εκσυγχρονιστικό χαρακτήρα, στοχεύοντας στη διαρκή διεύρυνση των αγορών, των προϊόντων και των παρεχόμενων υπηρεσιών του, καθώς και σε διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων του, όπου αυτό είναι εφικτό. Στόχος είναι με τη χρήση προηγμένης τεχνολογίας και βάσει αποτελεσματικών διαδικασιών, να εξυπηρετούνται με το βέλτιστο δυνατό τρόπο, επιχειρηματικές στρατηγικές κινήσεις και επενδυτικές επιλογές των συντελεστών της αγοράς.
Διαρκής στόχος του Χρηματιστηρίου είναι να εισάγονται στην Αγορά νέα προϊόντα και αξίες από πρόσθετες αξιόλογες εταιρείες, ώστε να διευρυνθεί η ρευστότητα του ΧΑΚ και οι επιλογές επενδύσεων για τους επενδυτές. Είναι συνεπώς αναγκαίο νέες αξιόλογες εταιρείες να αξιοποιήσουν τη χρηματιστηριακή αγορά, εισάγοντας τους τίτλους τους στο Χρηματιστήριο και ταυτόχρονα οι υφιστάμενες εταιρείες να προβούν σε υλοποίηση νέων στρατηγικών κινήσεων τους, ώστε να προσελκύσουν αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον. Ενδεικτικά σημειώνω ότι με πρωτοβουλία του Χρηματιστηρίου, έχει επέλθει μία ουσιαστική ευνοϊκή φορολογική αλλαγή στο θέμα των εταιρικών ομολόγων για να αναπτυχθεί και η αγορά αυτή, ώστε από τη μία να υποβοηθηθούν εταιρείες που ενδιαφέρονται για να αναπτυχθούν στο σημαντικό αυτό τομέα κι’ από την άλλη οι επενδυτές, να μπορέσουν να διευρύνουν τις επιλογές επενδύσεων τους. Ταυτόχρονα, το Χρηματιστήριο διαφοροποιεί διαρκώς τις εργασίες του και σε νέους τομείς / δραστηριότητες και με νέες πρωτοβουλίες του, συνδράμοντας μεταξύ άλλων και σε θέματα που αφορούν στο σημαντικό τομέα της Ενέργειας και της Αγοράς του Ηλεκτρισμού.
Επίσης, το Χρηματιστήριο συνδράμει το Υπουργείο Οικονομικών σε εργασίες για το δημόσιο χρέος, ενώ μελετώνται από κοινού τρόποι για περαιτέρω ανάπτυξη της διαπραγμάτευσης των κρατικών ομολόγων δευτερογενώς, στο Κυπριακό Χρηματιστήριο. Πρόσφατα, μετά από την πρωτοβουλία του ΧΑΚ για να συστήσει διασύνδεση (link) με το SIX SIS του Χρηματιστηρίου – Αποθετηρίου της Ελβετίας, έχουν εισαχθεί στο ΧΑΚ σε παράλληλη εισαγωγή και τα Ευρω-ομόλογα EMTNs του Κράτους, ενώ διευκολύνονται περαιτέρω και οι επενδυτές για επενδύσεις σ’ αυτά και οι διασυνοριακές μεταφορές τους. Στο πλαίσιο αυτό, το Χρηματιστήριο έχει διευρύνει τις υπηρεσίες του σε θέματα εκκαθάρισης συναλλαγών και διασυνοριακής μεταφοράς αξιών, ώστε να αναπτυχθεί περαιτέρω ο τομέας αυτός.
Ποιοι τομείς της Κυπριακής οικονομίας μπορούν να προσελκύσουν νέες ξένες επενδύσεις, με αντανάκλαση και στο Χρηματιστήριο;
Εταιρείες και μεγάλα έργα υποδομών από αριθμό τομέων της Κυπριακής οικονομίας, θα μπορούσαν κατά την άποψη μου μέσω της εισαγωγής τους στο Χρηματιστήριο και της έκδοσης αξιών τους, να προσελκύσουν σημαντικές εγχώριες και ξένες επενδύσεις, τόσο από θεσμικούς όσο και από ιδιώτες επενδυτές.
Τέτοιοι τομείς αφορούν ενδεικτικά μεγάλες και αξιόλογες επιχειρήσεις στο ναυτιλιακό τομέα, καθώς και εταιρείες πλοιοδιαχείρισης, σημαντικές βιομηχανικές εταιρείες, όπως π.χ. φαρμακευτικές εταιρείες, εταιρείες μεταποίησης, καθώς και εταιρείες που προωθούν έργα μεγάλης κλίμακας, όπως για την περαιτέρω ανάπτυξη του τουρισμού και των υποδομών και για την ενέργεια και τον ηλεκτρισμό, περιλαμβανομένων έργων που αφορούν σε σημαντικές νέες υποδομές, όπως μαρίνες, μεγάλα τουριστικά συγκροτήματα, το καζίνο, κ.α.
Το κυπριακό επιχειρείν θα πρέπει συνεπώς να εντάξει ως προτεραιότητα, κατά τη γνώμη μου, στην ατζέντα του και την επιλογή του Χρηματιστηρίου, τόσο για εισαγωγές νέων εταιρειών, όσο και για την άντληση νέων κεφαλαίων, καθώς και για την προσέλκυση νέων επενδύσεων. Οι επενδύσεις μέσω του ΧΑΚ προσδίδουν αυξημένη αξιοπιστία και διαφάνεια. Οι επενδύσεις ελκύονται και διαχέονται διαχρονικά κυρίως μέσω των Αγορών και κατά αντιστοιχία και το ΧΑΚ πρέπει να αξιοποιηθεί ανάλογα, ώστε να συνιστά βασικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και προσέλκυσης επενδύσεων.
Που βρίσκεται η προσπάθεια για ιδιωτικοποίηση του ΧΑΚ;
Το Έργο της ιδιωτικοποίησης του ΧΑΚ βρίσκεται υπό υλοποίηση, βάσει σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου και έχουν οριστεί εμπειρογνώμονες για την προώθηση του.
Το Έργο αυτό κρίνεται ως πολύ σημαντικό και στόχευση είναι όπως με την υλοποίηση του, να εισέλθει στο ΧΑΚ ένας στρατηγικός επενδυτής που να είναι ένα εγνωσμένης αξίας και κύρους Χρηματιστήριο, ώστε να προσδώσει πρόσθετη αξία στο ΧΑΚ και να διανοίξει νέους ορίζοντες γι’ αυτό. Στόχος είναι να τεθεί η χρηματιστηριακή αγορά και το περιβάλλον της Κύπρου σε μία νέα διάσταση, ώστε το Χρηματιστήριο να μπορέσει να συνεισφέρει ακόμη πιο ουσιαστικά στην οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου και στην προσέλκυση νέων επενδύσεων από την Κύπρο και το εξωτερικό. Ετοιμάστηκε το σχετικό νομοσχέδιο που την περίοδο αυτή τυγχάνει νομοτεχνικής επεξεργασίας από την Γενική Εισαγγελία, ώστε ακολούθως με την ψήφιση του από την Βουλή των Αντιπροσώπων, να γίνει εφικτή η εκτέλεση των εργασιών που απομένουν για την υλοποίηση του έργου της αποκρατικοποίησης.
Πως εξελίσσεται η συνεργασία των Χρηματιστηρίων Κύπρου – Ελλάδας και τι άλλα σχέδια υπάρχουν για διεύρυνση της;
Η συνεργασία των Χρηματιστηρίων Κύπρου – Ελλάδος εδώ και αρκετά χρόνια έχει τεθεί μέσω της Κοινής Πλατφόρμας που εφαρμόστηκε από το 2006, σε συγκροτημένη βάση και αυτή λειτουργεί με πλήρη επιτυχία.
Και τα δύο Χρηματιστήρια έχουν επωφεληθεί με τη συνεργασία αυτή, εφόσον διαρκώς ανταλλάσσονται εμπειρίες, τεχνογνωσία και αξιοποιούνται οικονομίες κλίμακας και συνέργειες. Επίσης τα δύο Χρηματιστήρια συνεργάζονται στενά, όσον αφορά στη συνεχή αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών τους, με διαρκή αναβάθμιση της παρεχόμενης τεχνολογίας τους προς τους επενδυτές, τα Μέλη και τους Χειριστές. Ενώνοντας δυνάμεις, υιοθετούν στις υποδομές τους τις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις που προκύπτουν μέσα από το μεταβαλλόμενο περιβάλλον στην Ε.Ε., καθώς και σειρά κανονισμών και οδηγιών που διαρκώς εκδίδει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η συνεργασία των Χρηματιστηρίων αναπτύσσεται συνεπώς σε διαρκή βάση και τα δύο Χρηματιστήρια εξετάζουν τις περαιτέρω προοπτικές διεύρυνσης της, με βάση πάντοτε την αμοιβαία αποκόμιση οφέλους (προσέγγιση win-win) και για τα δύο Χρηματιστήρια.
Επίσης, όσον αφορά στο θέμα της Ενέργειας, το ΧΑΚ, υπέγραψε πρόσφατα Μνημόνιο Συνεργασίας με το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) για την αγορά των Πιστοποιητικό Εγγύησης Προέλευσης (GOs), με στόχο την περαιτέρω επέκταση της συνεργασίας του.
Με την υλοποίηση συνεπώς και της πρωτοβουλίας αυτής για τη δυνατότητα μελλοντικά για τη διαπραγμάτευση και των Πιστοποιητικών Εγγύησης Προέλευσης (GOs), διευρύνεται περαιτέρω η συνεργασία του ΧΑΚ με το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας και ειδικότερα, μέσω της συμφωνίας αυτής για τα Πιστοποιητικά Προέλευσης, στοχεύεται να γίνει εφικτή η αξιοποίηση πόρων από τη διάθεση τέτοιων πιστοποιητικών και η διοχέτευση τους σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίοι διαχρονικά δεν αξιοποιούνταν, ως εμπίπτει στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης και των προσπαθειών για μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Η συμφωνία αυτή, εμπίπτει στην ευρύτερη στρατηγική του ΧΑΚ για την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων, αγορών, προϊόντων και υπηρεσιών του, δίνοντας έμφαση στον ιδιαίτερα σημαντικό και διαρκώς εξελισσόμενο τομέα της Ενέργειας, στον οποίο ήδη έχει αναπτύξει αξιόλογη δραστηριοποίηση.
Αναφορικά με το πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζεται ότι από τα τέλη του 2019, το ΧΑΚ συμμετέχει με επιτυχία, ως ιδρυτικός μέτοχος στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ-EnEx), μέσω του οποίου του παρέχεται μεταξύ άλλων η ευκαιρία για απόκτηση σημαντικού επιπέδου τεχνογνωσίας και εμπειριών καθώς και για αξιοποίηση επιχειρηματικών ευκαιριών, οι οποίες παρουσιάζονται στον τομέα της Ενέργειας.