* Γράφει η Αλεξία Σακαδάκη
Αποτελεί γεγονός ότι στην Κύπρο ο αριθμός των αποβολών/ εκτρώσεων σε πολύ νεαρή ηλικία, είναι τραγικά αυξημένος, ενώ το όριο ηλικίας των κοριτσιών που εγκυμονούν μειώνεται ολοένα και περισσότερο. Ενώ υπάρχει έντονη αντίδραση για την εισαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία, είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες μας, χρειάζονται βασικές πληροφορίες για να προστατεύονται από την παραπληροφόρηση στην οποία εκτίθενται μέσω των διαφόρων διαδικτυακών πηγών. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη μείωση των ανεπιθύμητων εγκυμοσύνων και των αφροδίσιων ασθενειών καθώς και στην προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση. Χρειάζεται ολοκληρωμένη ενημέρωση και εκπαίδευση για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, έχοντας πάντα υπόψη ότι η ύλη θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στην ηλικία των μαθητών και να παραδίδεται από καταρτισμένα άτομα.
Οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες για τις έφηβες κοπέλες μπορεί να έχουν βαθιές και μόνιμες συνέπειες στη ζωή τους. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία παρέχει ζωτικής σημασίας πληροφορίες, ώστε να ξέρουν τα κορίτσια πως να προφυλάσσονται, κάτι που αναμένεται ότι θα συμβάλει στη μείωση του αριθμού των ανεπιθύμητων κυήσεων. Μπορεί να εθελοτυφλούμε ως κοινωνία και να είμαστε σε άρνηση να αποδεχτούμε το προφανές, ωστόσο οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους και εμείς έχουμε ευθύνη να προφυλάξουμε τα κορίτσια από τις συνέπειες που προκύπτουν λόγω μιας διακοπής κύησης καθώς μια τέτοια εξέλιξη επιβαρύνει σωματικά και ψυχολογικά ένα κορίτσι.
Οι αναφορές σε περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης ανηλίκων είναι τρομακτικά αυξανόμενες. Οφείλουμε ως πολιτεία και εκπαιδευτικό σύστημα να δώσουμε στα παιδιά βασική ενημέρωση, για να ξέρουν να διαχωρίζουν τις άβολες και επικίνδυνες καταστάσεις. Να είναι, δηλαδή, σε θέση να αναφέρουν περιστατικά εκεί και όπου χρειάζεται. Παρόλο που ως κοινωνία έχουμε πολλές φορές άρνηση να συζητήσουμε τέτοια θέματα και τα αντιμετωπίζουμε ως ταμπού, ανήλικα παιδιά βρίσκονται σε μια κόλαση, διότι φοβούνται να μιλήσουν. Προάγοντας μια κουλτούρα ανοιχτού χαρακτήρα και υποστήριξης, τα σχολεία μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον όπου οι μαθητές νιώθουν ασφαλείς και σίγουροι για την αναζήτηση βοήθειας όταν χρειάζεται.
Επειδή υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση γύρω από την πρότασή μας για την ένταξη του μαθήματος στα σχολεία, θα πρέπει να τονιστεί ότι η εισήγηση αφορά την προσαρμογή του περιεχομένου του μαθήματος στην ηλικία και το επίπεδο ωριμότητας των μαθητών. Στα μικρότερα παιδιά θα πρέπει να γίνονται κατάλληλα για την ηλικία μαθήματα που εστιάζουν στην αυτονομία του σώματος και στα προσωπικά όρια. Θυμίζω την εκστρατεία «Ένα στα Πέντε» που ανέδειξε ότι ένα στα πέντε παιδιά πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και μέσα από διάφορα έξυπνα εκπαιδευτικά προγράμματα με φιλμάκια, παιγνίδια και άλλα, ενημερώνονταν μικρά παιδιά για τη σημασία της επικοινωνίας και της προστασίας τους από ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Καθώς οι μαθητές ωριμάζουν, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα πρέπει να προοδεύει για να καλύπτει θέματα όπως η εφηβεία, η αναπαραγωγή, η αντισύλληψη και οι υγιείς σχέσεις. Οι διάφορες εκδοχές που κυκλοφορούν περί «ανήθικων» συζητήσεων κλπ, αφορούν είτε μέρος του φόβου μας ως κοινωνία να συζητήσουμε ανοιχτά κάτι το οποίο είναι μέρος της ανθρώπινης μας φύσης, είτε μιας προσπάθειας εκφοβισμού του κοινού για άλλους πολιτικούς λόγους.
Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του μαθήματος σεξουαλικής αγωγής, μια εισήγηση που θεωρώ σημαντική είναι όπως οι εκπαιδευτικοί που θα αναλάβουν ρόλο εκπαιδευτή στα εν λόγω μαθήματα, να είναι εξειδικευμένοι επαγγελματίες με αυστηρά αξιολογημένη γνώση σε όλο το φάσμα γνώσεων που επιβάλλει το αντικείμενο διδασκαλίας. Αυτά τα άτομα θα πρέπει να είναι εξοπλισμένα με γνώσεις και επιπλέον δεξιότητες, προκειμένου να χειρίζονται ευαίσθητα θέματα με στόχο να διευκολύνουν ανοιχτές, μη επικριτικές συζητήσεις. Η εκπαίδευση των δασκάλων στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση τους δίνει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ένα ασφαλές και χωρίς αποκλεισμούς περιβάλλον μάθησης, όπου οι μαθητές μπορούν να κάνουν ερωτήσεις και να αναζητήσουν καθοδήγηση χωρίς φόβο γελοιοποίησης ή προκατάληψης.
Η συζήτηση για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία έχει ανοίξει εδώ και πολλά χρόνια και ήταν ζήτημα το οποίο είχε δημιουργήσει διαχρονικά αμηχανία, έντονους προβληματισμούς και διαφωνίες. Πρόκειται χωρίς αμφιβολία για ένα ευαίσθητο θέμα. Οι σύγχρονες προκλήσεις και η έκθεση των παιδιών σε διάφορα διαδικτυακά και ηλεκτρονικά μέσα απαιτεί αντανακλαστικά και επαγγελματική προσέγγιση. Στόχος είναι και παραμένει η έγνοια για την προστασία των ανηλίκων από τις διάφορες κακόβουλες ή αμφιβόλου προέλευσης επιρροές, αλλά και από τα αυξανόμενα κρούσματα σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης. Ας βοηθήσουμε τα παιδιά μας να νιώσουν ασφάλεια και να μαθαίνουν από έγκυρες πηγές αυτά που τα προβληματίζουν. Αναμένω όπως το Υπουργείο Παιδείας μελετήσει πολύ προσεκτικά τις μεθόδους παράδοσης του μαθήματος και επιλέξει άρτια καταρτισμένους επαγγελματίες. Με αυτό τον τρόπο θα καθησυχαστούν όλες τις ανησυχίες των γονέων γύρω από το θέμα.
* Κοινωνιολόγος
Μέλος Κεντρικής Επιτροπής Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
