Η Άγκυρα επιζητούσε να ενταχθεί στη συμμαχία των BRICS, αλλά ο Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρέπει μάλλον να θάψει αυτό το όνειρο. Τουλάχιστον στο ορατό μέλλον.
Η κυβέρνηση Ερντογάν είχε υποβάλει τον περασμένο Σεπτέμβριο αίτηση για να ενταχθεί στους BRICS, ελπίζοντας μάλιστα ότι θα συζητηθεί στη 16η σύνοδο κορυφής στο Καζάν της Ρωσίας. Αλλά η σύνοδος ολοκληρώθηκε χθες, χωρίς καν να συζητηθεί το αίτημα της Άγκυρας.
Ο λόγος; Προσέκρουσε σε …ινδικό τοίχο. Ο Ινδός Ναρέντρα Μόντι προειδοποίησε πριν την έναρξη τον οικοδεσπότη Βλάντιμιρ Πούτιν ότι θα ασκούσε βέτο στο τουρκικό αίτημα. Και φυσικά ο ρώσος πρόεδρος συμφώνησε, καθώς είχε πολύ σημαντικότερα θέματα να περιμένει στη σύνοδο.
Όπως αποκάλυψε ο τούρκος πρώην διπλωμάτης, Σινάν Ουλγκέν, ειδικός σήμερα στην τουρκική εξωτερική πολιτική στην αμερικανική δεξαμενή σκέψης «Carnegie Endowment for International Peace», ο λόγος που η Ινδία γκρέμισε το όνειρο του Ερντογάν ήταν οι καλές σχέσεις που έχει η Τουρκία με το εχθρικό προς την Ινδία Πακιστάν. «Το αίτημα της Άγκυρας ούτε καν συζητήθηκε, γιατί η ένταξη στους BRICS απαιτεί ομοφωνία και συνεπώς η είσοδος της Τουρκίας στον όμιλο δεν θα είχε καμία πιθανότητα».
Η Ινδία δεν βλέπει με καλό μάτι τη στρατηγική συνεργασία της Τουρκίας με το Πακιστάν, ιδιαίτερα στην αμυντική βιομηχανία. Μια συνεργασία που ενισχύθηκε μάλιστα κατά τη συνάντηση που είχε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον πακιστανό πρωθυπουργό, Σεχμπάζ Σαρίφ, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Ο τούρκος πρόεδρος θέλησε πάντως να «θολώσει τα νερά» έναντι της Ινδίας ενόψει της συνόδου των BRICS και για πρώτη φορά εδώ και χρόνια παρέλειψε να αναφερθεί στο Κασμίρ στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Κάτι που θεωρήθηκε διπλωματική νίκη για την Ινδία. που από το 1947 έχει εμπλακεί σε δύο πολέμους με το Πακιστάν για την κυριαρχία επί του Κασμίρ.
Το να μην αναφέρει ο Ερντογάν το Κασμίρ στην ομιλία του, θεωρήθηκε σημαντική αλλαγή στη στάση της Άγκυρας, καθώς θέλησε να μην ανοίξει μέτωπο με το Νέο Δελχί.
Απέφυγε το επίμαχο θέμα
Κατά την επιστροφή του από το Καζάν, ο Ερντογάν απέφυγε μάλιστα να πει οτιδήποτε για την τύχη του αιτήματος ένταξης στους BRICS. Μιλώντας στους δημοσιογράφους, περιορίστηκε να πει ότι «θέλουμε να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας με τους BRICS. Έχουμε ήδη μακροχρόνιες διμερείς σχέσεις και συνεργασία με χώρες μέλη των BRICS. Εξηγήσαμε ότι είμαστε και ανατολική και δυτική χώρα. Είναι προς το συμφέρον τόσο των χωρών BRICS, όσο και της χώρας μας να προωθήσουμε τη συνεργασία, να αυξήσουμε τον αριθμό των οικονομικών σχέσεων και να διατηρήσουμε αυτή την αλληλεγγύη στο πλαίσιο του αμοιβαίου σεβασμού, σε μια βάση “win-win”».
Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει μια «έκφραση απογοήτευσης» στην Άγκυρα μετά τη σύνοδο του Καζάν. Ο Ερντογάν πρέπει τώρα να περιμένει μια νέα ευκαιρία μήπως και εντάξει τη χώρα του στον κύκλο των ισχυρών κρατών BRICS.
Οι επικριτές του λένε πάντως ότι με τέτοιους ελιγμούς, ο Ερντογάν οδηγεί την Τουρκία σε απομόνωση όσον αφορά την εξωτερική πολιτική. Βλέπει τον εαυτό του ως «διαμεσολαβητή» στο Ουκρανικό, αλλά ούτε η Ρωσία τον εμπιστεύεται πλήρως, ούτε η Δύση. Και τα δυο μεγάλα στρατόπεδα βλέπουν με δυσπιστία την προσπάθεια του τούρκου προέδρου να ισορροπήσει πατώντας σε δυο βάρκες.
