Το έτος 2020 ήταν μια δύσκολη χρονιά στον τομέα των ακινήτων, με πτώση τόσο στον αριθμό πωλήσεων όσο και των τιμών τους. Αναμενόμενο θα έλεγε κάποιος, αφού ήταν η αρχή της πανδημίας και οι εγκλεισμοί δημιούργησαν μεγάλη αβεβαιότητα για το οικονομικό μέλλον καθώς και πρακτικά προβλήματα για συναλλαγές.
Το 2021 όμως φαίνεται να προβάλλει μια ανάκαμψη στα ακίνητα, τόσο στις τιμές όσο και στον αριθμό των συναλλαγών. Συγκεκριμένα, οι πρώτοι εννέα μήνες του 2021 παρουσιάζουν μια αύξηση πωλήσεων κατά 29% από το 2020. Σε σύγκριση με το 2019, που ήταν η καλύτερη χρονιά μετά από τα οικονομικά προβλήματα του 2013, το 2021 είναι 9% κάτω στο όγκο πωλήσεων. Μέχρι το τέλος της τρέχουσας χρονιάς αναμένουμε ότι το 2021 θα είναι στα ίδια επίπεδα με το 2019 – μπορεί ακόμη και να το ξεπεράσει.
Από τις επαρχίες της Κύπρου, η Λευκωσία είχε την μεγαλύτερη αύξηση σε σύγκριση με το 2020, κατά 37%. Ακολουθεί πολύ κοντά η Λεμεσός, με 36% που συνεχίζει να προηγείται σε απόλυτους αριθμούς. Ακολουθούν η Λάρνακα με 26%, η Αμμόχωστος με 23% και η Πάφος με 10% αύξηση.
Οι πωλήσεις σε αλλοδαπούς, ήταν αυξημένες κατά το 2018 και 2019 και αποτέλεσαν το 47% και 43% αντίστοιχα, ως ποσοστό στο σύνολο των παγκύπριων πωλήσεων. Το 2020 όμως, παρουσίασε μείωση στο 37% του συνόλου. Ποσοστιαία, τους πρώτους οκτώ μήνες του 2021, οι αγορές από αλλοδαπούς αποτέλεσαν το 33% των συνολικών πωλήσεων. Αναμένουμε ότι μέχρι το τέλος του χρόνου, οι πωλήσεις σε αλλοδαπούς θα φτάσουν τις 3,000 συναλλαγές, που είναι και ο απόλυτος αριθμός που είχαμε το 2020. Η μείωση στις πωλήσεις στους αλλοδαπούς το 2020 και 2021 ήταν αναμενόμενη, αφού η κατάργηση του Προγράμματος Διαβατηρίων, ως επίσης και οι περιορισμοί για μετακίνηση ήταν αντικίνητρα για πωλήσεις. Ως θετικό και αντισταθμιστικό, πιστεύουμε ότι τα κίνητρα που δόθηκαν σε ξένες επιχειρήσεις να δημιουργήσουν παρουσία με γραφείο και εργοδοτούμενους στην Κύπρο θα αποδώσουν και μεσομακροπρόθεσμα θα έχουν μεγαλύτερα οφέλη για την οικονομία από αυτά των πολιτογραφήσεων (αλλά αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο και θέμα για συγκεκριμένο άρθρο).
Οι τιμές των διαμερισμάτων και σπιτιών με βάση στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου, μειώθηκαν κατά 5,8% για το έτος από το πρώτο τρίμηνο το 2020 μέχρι το πρώτο τρίμηνο το 2021. Από το δεύτερο τρίμηνο του 2021 όμως, υπάρχει ανάκαμψη στις τιμές, η οποία αναμένεται να συνεχίσει αφού τόσο η αύξηση στις τιμές των υλικών, όσο και η αύξηση ζήτησης για αγορά, οδηγούν τις τιμές προς τα πάνω.
Η αυξημένη ζήτηση, ιδιαίτερα για καινούριες οικιστικές μονάδες (διαμερίσματα και σπίτια), δικαιολογείται:
- Για πολλά χρόνια κτίζονταν λίγες καινούριες μονάδες (2011 – 2018)
- Υπάρχουν κίνητρα για απόκτηση κύριας και πρώτης κατοικίας (ΦΠΑ, τόκοι κλπ.)
- Σχετικά εύκολη πρόσβαση σε δανειοδότηση από τράπεζες παρά τις υπερβολικές γραφειοκρατικές απαιτήσεις
- Για επενδυτές οι καταθέσεις απολαμβάνουν μηδαμινό ή ακόμη και αρνητικό επιτόκιο ενώ τα ενοίκια προς το παρών παρουσιάζουν σταθερή απόδοση πέραν του 4%.
Η αυξημένη προσφορά νέων μονάδων και η μικρή αναμενόμενη μείωση του κόστους των υλικών μετά που η παγκόσμια οικονομία ξαναπαίρνει μπρος, ίσως κρατήσουν την αναμενόμενη αύξηση των τιμών σε μικρότερα επίπεδα.
Γιώργος Μουσκίδης
Διευθυντής FOX Smart Estate Agency
