- Η ΠΕΟ θα ζητήσει αυξήσεις μισθών και πλήρη ΑΤΑ
Το 2023 κουβαλά πολλά από τα ζητήματα που μας απασχόλησαν το 2022. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, πυροδότησε ακόμα περισσότερο τις αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας, στις πρώτες ύλες και σε βασικά καταναλωτικά προϊόντα με αποτέλεσμα την εκτόξευση του πληθωρισμού κάτι που σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων δημιουργεί ένα δύσκολο πιεστικό περιβάλλον για την οικονομία και την κοινωνία.
Είναι προφανές ότι οι μισθωτοί και ιδιαίτερα οι ομάδες του πληθυσμού με χαμηλά εισοδήματα, οι ευάλωτες ομάδες όπως οι χαμηλοσυνταξιούχοι, οι μονογονιοί, αυτοί που έχουν ως μόνο εισόδημα τα κοινωνικά επιδόματα θα εξακολουθήσουν να δέχονται σοβαρή πίεση στο βιοτικό τους επίπεδο λόγω του πληθωρισμού.
Αυτά τα δεδομένα θέτουν ακόμα πιο επιτακτικά την ανάγκη για μέτρα που να στηρίζουν το διαθέσιμο εισόδημα ιδιαίτερα των πιο χαμηλόμισθων και των πιο ευάλωτων.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί από τη μια με την απόδοση στους μισθούς της απώλειας που δέχονται από τον πληθωρισμό μέσω της ΑΤΑ, με την αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος μέσα από αυξήσεις στους μισθούς, κοινωνικά μέτρα αντιμετώπισης της ακρίβειας και διεύρυνσης της κοινωνικής πολιτικής.
Αυτά τα αυτά ζητήματα είναι στις προτεραιότητες της ΠΕΟ. Ειδικότερα σ’ ότι αφορά την διεκδίκηση γενικών αυξήσεων στους μισθούς αυτό έχει αποφασιστεί ως μέρος της πολιτικής αιτημάτων για όσες συλλογικές συμβάσεις θα βρίσκονται στη διαδικασία ανανέωσης το 2023. Με την μεγάλη ανισομέρεια που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια στην κατανομή μισθών και κερδών όπου με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΙΝΕΚ – ΠΕΟ το μερίδιο του κεφαλαίου αυξήθηκε κατά 7,5% έναντι του μέσου όρου των ετών 2006-2011, ενώ το μερίδιο των μισθών έχει υποστεί αντίστοιχη μείωση αυτό είναι πλήρως δικαιολογημένο και απαραίτητο.
Αυξάνοντας το διαθέσιμο εισόδημα στηρίζεται η ιδιωτική κατανάλωση που με τη σειρά της στηρίζει και την ανάπτυξη.
Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση για το 2023 που σχετίζεται και πάλι με την μεγάλη ανισομέρεια στην κατανομή του παραγόμενου πλούτου είναι η ανατροπή των φαινομένων της φθηνής εργασίας. Από 1.1.2023 τίθεται σε εφαρμογή το διάταγμα για τον κατώτατο μισθό. Ο σωστός και παραδειγματικός έλεγχος για συμμόρφωση των εργοδοτών με τις πρόνοιες του είναι αναμφίβολα ένα ζήτημα στο οποίο οφείλει να δώσει βάρος το Υπουργείο Εργασίας.
Υπάρχουν όμως και τα κενά του διατάγματος, τα ζητήματα που αφέθηκαν αρρύθμιστα. Η ΠΕΟ επιμένει στην ανάγκη για τροποποίηση του διατάγματος έτσι που να περιληφθούν ρυθμίσεις για το ωράριο, τις υπερωρίες, τον 13ο μισθό, τις αργίες.
Χρειάζεται επίσης να προχωρήσουμε σε ρυθμίσεις που να καθιστούν τους βασικούς όρους των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων υποχρεωτικούς για όλους τους εργοδότες στους κλάδους που αφορούν αυτές οι συμβάσεις.
Μέτρα χρειάζεται να ληφθούν και για να αντιμετωπιστεί το θέμα του αυξημένου κόστους δανεισμού κάτι που έχει επίπτωση και στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά. Ιδιαίτερα για τα νοικοκυριά, η ΠΕΟ ήδη από πέρσι υπόβαλε την εισήγηση για σχέδιο επιδότησης των επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια με κοινωνικοοικονομικά κριτήρια.
Ανοιχτό θέμα και μεγάλη πρόκληση είναι και το θέμα της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Η κατάργηση της μείωσης κατά 12% του ύψους των συντάξεων σε όσους παίρνουν σύνταξη στα 63, αλλά και η μεταρρύθμιση του συστήματος έτσι που να διασφαλίζονται επαρκείς συντάξεις για όλους με βάση τις σημερινές ανάγκες των συνταξιούχων όπως και η διεύρυνση των ταμείων προνοίας ως δεύτερος συνταξιοδοτικός πυλώνας αποτελούν σήμερα κοινωνική αναγκαιότητα. Ο διάλογος για το συνταξιοδοτικό θα πρέπει να περιλάβει επίσης και τη ρύθμιση της σταδιακής αποπληρωμής του χρέους του κράτους προς το ΤΚΑ.
Μαζί με όλα αυτά τα μεγάλα ανοικτά ζητήματα που είναι μερικές από τις προκλήσεις που θα έχουμε μπροστά μας το 2023, υπάρχει και η πρόκληση για το τι μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης θέλουμε.
Το μοντέλο της οικονομίας μας παρά τις κάποιες μικρές αλλαγές π.χ. υπήρξε κάποια αύξηση του ποσοστού του μεταποιητικού τομέα στο ΑΕΠ επί της ουσίας δεν άλλαξε. Το μοντέλο της οικονομίας έχει έντονα τα σημάδια της ευκαιριακής ανάπτυξης. Η αύξηση της συνολικής παραγωγής τροφοδοτείται κυρίως από την αύξηση στους τομείς των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και του εμπορίου.
Η οικονομία παραμένει εξαρτημένη από το εισαγόμενο πετρέλαιο με οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις, υστερούμε στην ψηφιακή μετάβαση ενώ σαφέστατα δεν έχουμε καλές επιδόσεις σ’ ότι αφορά την αποτελεσματική διακυβέρνηση, στα ζητήματα διαφθοράς, στα θέματα της δια βίου μάθησης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού.
Ο τόπος και η κοινωνία χρειάζεται μια μεγάλη στροφή που να οδηγεί σε ένα βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο, φιλικό στο περιβάλλον, ταυτόχρονα όμως ένα μοντέλο που θα αναγνωρίζει και την ανάγκη για επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και για δίκαιη κατανομή του αποτελέσματος της ανάπτυξης.
Γενική Γραμματέας ΠΕΟ κ. Σωτηρούλα Χαραλάμπους
Άρθρο από το περιοδικό Nomisma
