Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής (ΔΗΚΟ – S&D)*
Τις προάλλες, 50 χρόνια από το 1974, έγινε μια πρωτόγνωρη τελετή. Μετά από δέηση στην εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, ακολούθησε στον Τύμβο Μακεδονίτισσας στη Λευκωσία, ο ενταφιασμός επιπρόσθετων οστών αγνοουμένων πολεμιστών του 1974. Η διαδικασία της ταυτοποίησης κατέδειξε ότι τα επιπρόσθετα αυτά οστά ανήκουν σε δεκαπέντε ήρωες της διμοιρίας του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού της Εθνικής Φρουράς του 1974, των οποίων οστά είχαν ήδη εντοπιστεί, ταυτοποιηθεί και κηδευτεί τα τελευταία χρόνια. Οι δεκαπέντε ήρωες ήταν νέοι κυρίως 18-20 χρονών. Στους παρόντες στη δέηση και κατόπιν στον Τύμβο, περιλαμβάνονταν η μάνα ενός, η κόρη άλλου, αδέλφια και συγγενείς των υπολοίπων και συμπολεμιστές τους. Μια περίπτωση αφορούσε ήρωα-στρατιώτη για δεκαετίες αγνοούμενο ο οποίος ταυτοποιήθηκε, αλλά ο αδελφός και τότε έφεδρος στρατιώτης, παραμένει ως σήμερα αγνοούμενος.
Οι πληροφορίες για τη θρυλική αυτή διμοιρία, γνωστή ως «η διμοιρία του Ανθυπολοχαγού Σεργίδη», είναι συγκλονιστικές. Πρόκειται για μαρτυρίες από επιζώντες της ευρύτερης περιοχής και από τις αναφορές σε βιβλίο του τότε Τούρκου στρατιωτικού διοικητή. Η διμοιρία αποτελείτο από 24 νεαρούς στρατιώτες και έναν έφεδρο με παλαιό ατομικό οπλισμό, οι οποίοι στη Β’ φάση της τουρκικής εισβολής, στο καυτό λιοπύρι του Αυγούστου και μετά από μια περιπετειώδη πορεία με μάχες, κατάφεραν να αναρριχηθούν στο ύψωμα Λαπάτσα, βορειοδυτικά της Λευκωσίας. Εκεί περικυκλώθηκαν από τουρκικά στρατεύματα, τα οποία εξαπέλυσαν επίθεση με συμμετοχή τουρκικής αεροπορίας, δεκάδων αρμάτων, όλμων και δύο επίλεκτων τουρκικών ταγμάτων. Η απόφαση της διμοιρίας ήταν αγώνας μέχρις εσχάτων. Ακολούθησε μάχη για ώρες, μέχρι και την κατάληψη του υψώματος από τον τουρκικό στρατό εισβολής. Έκτοτε, όλοι οι στρατιώτες της διμοιρίας αγνοούνταν, μέχρι την ταυτοποίηση των περισσοτέρων δεκαετίες αργότερα. Τρεις στρατιώτες και ο Ανθυπολοχαγός αγνοούνται ως σήμερα.
Αψευδής μάρτυρας της μάχης μέχρις εσχάτων των στρατιωτών αυτών υπήρξε ο Τούρκος διοικητής, ο οποίος ανέφερε ότι επισκέφθηκε το ύψωμα μερικές μέρες μετά την μάχη και διέκρινε τα άψυχα σώματά τους, αρκετά ακρωτηριασμένα, ενώ πολλοί νεκροί στρατιώτες κρατούσαν ακόμη τα ατομικά τους τυφέκια. Πώς άραγε τιμήθηκαν αυτοί οι ήρωες και πόσοι γνωρίζουν τα ονόματα τους;
Στον ενταφιασμό των οστών,μια οικογένεια προσήλθε με δεκαπέντε κατάλευκους κρίνους, τους οποίους εναπόθετε ένα-ένα με ευλάβεια στους τάφους. Σε ερώτηση κάποιου, «ποιος είναι ο δικός σας», η απάντηση ήταν αυθόρμητη κι από τα βάθη των αιώνων:
– Είναι όλοι δικοί μας.
Οι ήρωες ανήκουν στην πατρίδα κι επομένως «είναι όλοι δικοί μας». Οι δεκαπέντε των οποίων επιπρόσθετα οστά ενταφιάστηκαν είναι:
ΔΕΑ Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος του Χαράλαμπου, Λευκωσία
Λοχίας Παπαϊωάννου Αντώνιος του Σάββα, Λευκωσία
Δεκανέας Δημητρίου Γεώργιος του Πέτρου, Ξυλοτύμπου
Δεκανέας Τσαγγάρης Ιωάννης του Μιχαήλ, Δύμες
Στρατιώτης Αγαθοκλέους Ηρακλής του Χριστοφή, ΆγιοςΤύχωνας
Στρατιώτης Θεοδούλου Θεόδουλος του Γεωργίου, Παλαίκυθρο
Στρατιώτης Ιωάννου Μάριος του Γεωργίου, Κακοπετριά
Στρατιώτης Ιωνά Παράσχος του Χρίστου, Νήσου
Στρατιώτης Καταλάνος Κώστας του Χριστόφορου, ΆγιοςΕπιφάνιος
Στρατιώτης Κυπριανού Μιχαήλ του Χριστοφή, Γεροσκήπου
Στρατιώτης Μιχαήλ Μιχαλάκης του Γεωργίου, Στρόβολος
Στρατιώτης Μιχαήλ Μιχαλάκης του Χριστόδουλου, Πεντάγεια
Στρατιώτης Νεάρχου Κυριάκος του Χρίστου, ΆγιοςΔημητριανός
Στρατιώτης Παναγή Παναγής του Νεοκλή, Μαραθόβουνο
Στρατιώτης Πιττής Μάρκος του Ανδρέα, Δάλι
*Πρόεδρος της Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο