Να συνεχίσουν να βάζουν μπροστά μια θετική ατζέντα δείχνουν αποφασισμένοι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τα «αγκάθια» βέβαια παραμένουν, ωστόσο στόχος είναι να δοθεί έμφαση στα σημεία συμφωνίας προκειμένου να διατηρηθούν τα ήρεμα νερά στην περιοχή.
Σε αυτή την χρονική συγκυρία η συζήτηση επικεντρώνεται στα … εύκολα θέματα που μπορεί να φέρουν πιο κοντά τις δυο πλευρές, ενώ η πιο βαριά ατζέντα πάει για αργότερα. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι φανερές οι διαφωνίες που υπάρχουν σε θέματα που έχουν σχέση με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και με την κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή.
Στις δηλώσεις τους ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διαφώνησαν για την Χαμάς (για την οποία ο Τούρκος πρόεδρος είπε πως δεν συμφωνεί με τον χαρακτηρισμό της ως τρομοκρατική οργάνωση). Ας συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά συμφωνούμε στην ανάγκη άμεσης κατάπαυσης του πυρός και πάνω από όλα να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Παράλληλα ο πρωθυπουργός εξέφρασε δημοσίως τη δυσαρέσκεια για την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τέμενος και απάντησε σε αναφορά του Τούρκου προέδρου για τη μουσουλμανική μειονότητας της Θράκης (την οποία ο κ. Ερντογάν επιμένει να αποκαλεί «τουρκική»).
Όπως χαρακτηριστικά υπογράμμισε ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη συνθήκη της Λωζάνης. Ειδική αναφορά έκανε και στο Κυπριακό επισημαίνοντας πως είναι «ένα ζήτημα στο οποίο προφανώς και διαφωνούμε, όμως το αντίδοτο σε οποιοδήποτε αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο», τονίζοντας την ανάγκη αναζήτησης μίας λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ
Ζητούμενο σε αυτή την συγκυρία είναι να διατηρηθεί το καλό κλίμα και οι όποιες διαφορές να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις. Αυτό δεν σημαίνει πως έχουν εξαφανιστεί τα προβλήματα, ωστόσο στόχος είναι να δοθεί έμφαση σε θέματα που μπορεί να φέρουν πιο κοντά τις δυο χώρες.
Η τέταρτη συνάντηση των δύο ηγετών από το καλοκαίρι του 2023
Υπενθυμίζεται πως χθες έγινε η τέταρτη συνάντηση των δύο ηγετών μετά την επανεκλογή τους (η πρώτη είχε πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο του 2023 στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, η δεύτερη στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και η τρίτη στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο). Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να έχουν τρία ακόμα τετ α τετ μέχρι το τέλος του έτους. Ειδικότερα θα συναντηθούν στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη και πιθανότατα το καλοκαίρι στην Ουάσιγκτον όπου θα βρεθούν για την σύνοδο του ΝΑΤΟ. Επίσης όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές η επόμενη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών θα πραγματοποιηθεί στην ‘Αγκυρα περί το τέλος του έτους.
Η ατζέντα οικονομίας
Η οικονομία μπορεί να φέρει πιο κοντά τις δύο χώρες και αυτό που έχει συμφωνηθεί είναι να υπάρξει μια περαιτέρω σύσφιξη στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων.
Στην κοινή δήλωση αναφέρεται πως οι δύο πλευρές χαιρέτισαν τη σύσταση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου «το οποίο θα προωθήσει την επιχειρηματική συνεργασία με βάση συγκεκριμένους και καλά στοχευμένους τομείς, και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να διπλασιάσουν τον όγκο του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών».
Όπως είπε ο Τούρκος πρόεδρος οι δύο χώρες εργάζονται με στόχο να αυξήσουν το διμερές εμπόριο, του οποίο ο όγκος πέρυσι ήταν 6 δισεκατομμύρια δολάρια, σε 10 δισεκατομμύρια δολάρια.
Παράλληλα στη χθεσινή κοινή δήλωση γίνεται αναφορά στη συνεργασία στην διαχείριση καταστροφών και εκτάκτων αναγκών και στην υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας στους τομείς της υγείας και των ιατρικών επιστημών. Κρίσιμη θεωρείται και η συνεργασία στο μεταναστευτικό και στόχος της Αθήνας είναι να συνεχιστεί και να ενταθεί η προσπάθεια.
Τα μηνύματα Μητσοτάκη – Ερντογάν
Μήνυμα διατήρησης ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας έστειλαν χθες τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. «Δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας» επεσήμανε ο κ. Μητσοτάκης.
Σημείωσε ακόμα πως «οι δύο γείτονες μπορούμε πλέον να καθιερώσουμε αυτή την προσέγγιση της αμοιβαίας κατανόησης, όχι πλέον ως κάποια εξαίρεση, αλλά ως μία παραγωγική κανονικότητα που δεν αναιρείται από τις γνωστές διαφορές στις θέσεις μας»
«Μοιράστηκα την πεποίθησή μου ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας που να μην μπορεί να επιλυθεί » σημείωσε από την πλευρά του ο κ. Ερντογάν. Παράλληλα είπε πως «παρά τις διαφωνίες μας διατηρούμε τους διαύλους επικοινωνίας ανοικτούς και επικεντρωνόμαστε στη θετική ατζέντα».