- Ως ΣΕΛΚ, παραμένουμε αισιόδοξοι ότι, παρόλα τα εμπόδια και νοουμένου ότι ληφθούν προγραμματισμένες, στοχευμένες και καινοτόμες δράσεις, είναι εφικτό αφενός να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας και να ενδυναμωθεί η οικονομική δραστηριότητα, παραμένοντας έτσι σε θετικό πρόσημο όσον αφορά στον ρυθμό ανάπτυξης και στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών
Το 2023 πήρε τη σκυτάλη από ένα 2022, που χαρακτηρίστηκε από ακραία οικονομικά φαινόμενα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνεπακόλουθες παρενέργειές του, ως επίσης και τα κατάλοιπα της πανδημίας του κορωνοϊού, δημιούργησαν πολλές ανατροπές, που τώρα η διεθνής οικονομία φαντάζει πολύ διαφορετική από αυτή που γνωρίζαμε για χρόνια μέχρι πρόσφατα.
Το σημερινό κοινωνικό και οικονομικό σκηνικό βρίσκεται αντιμέτωπο με ψηλά επίπεδα πληθωρισμού, με αυξημένο ενεργειακό κόστος, με ψηλό κόστος χρήματος μέσα από το ύψος των επιτοκίων, με προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, ανισορροπία στα εργασιακά θέματα και άλλες αναταράξεις που οδηγούν σε μια πρωτοφανή μεταβλητότητα και αβεβαιότητα.
Από τις συνθήκες αυτές, αναπόφευκτα επηρεάζεται και η μικρή και ευάλωτη σε εξωγενείς παράγοντες, κυπριακή οικονομία. Αν και το 2022 μας εξέπληξε ευχάριστα με τα ψηλά ποσοστά του ρυθμού ανάπτυξης (6% του ΑΕΠ), εντούτοις δεν είμαστε εκτός του πληθωριστικού κυκλώνα που σαρώνει όλο τον πλανήτη.
Η Κύπρος σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη με το πληθωριστικό κύμα που μαστίζει όλες τις οικονομίες, αναζητά λύσεις για το ενεργειακό κόστος, ανησυχεί από τις συνεχείς ανατιμήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες και προβληματίζεται για τις αυξήσεις επιτοκίων, που ήδη άρχισαν να επηρεάζουν την πραγματική οικονομία. Την ίδια ώρα, η αγοραστική δύναμη των μισθών μειώνεται, οδηγώντας τα νοικοκυριά σε άλλες λύσεις και επιλογές διαβίωσης, κάτι που αγγίζει την ποιότητα ζωής.
Ωσάν αυτά να είναι αρκετά, παραμένουν ανοικτά πολλά άλλα θέματα που αφορούν στο κυπριακό κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι, όπως η βραδεία και αργοπορημένη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, ο αργός βηματισμός προς την μετάβαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, η γραφειοκρατία του δημόσιου τομέα, η αύξηση των επιτοκίων, το μέγεθος των μη εξυπηρετούμενων δάνειων, το μεταναστευτικό που εξελίσσεται σε γάγγραινα για τη χώρα μας και άλλα.
Όλα αυτά, είναι στοιχισμένα και ζυγισμένα στη γραμμή της αφετηρίας για τη νέα χρονιά. Αναπόδραστα, θα κληθούμε να τα αντιμετωπίσουμε και να τα διαχειριστούμε μέσα στο 2023, την ίδια ώρα που θα απαιτηθεί να εργαστούμε για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας. Μετά από μια μακρά και επιβαρυντική προεκλογική περίοδο, η νέα διακυβέρνηση που θα αναλάβει τα ηνία του κράτους από τον Μάρτιο του 2023 θα κληθεί να πλοηγήσει το καράβι που λέγεται Κύπρος μέσα από φουρτουνιασμένα νερά και συμπληγάδες και να το οδηγήσει με ασφάλεια σε ήρεμο λιμάνι.
Σίγουρα η εικόνα δεν είναι μόνο δυσοίωνη, υπάρχουν και αρκετά θετικά στοιχεία στα οποία θα χρειαστεί να εδράσουμε την περαιτέρω οικονομική μας ανάπτυξη καά το νέο έτος. Ο ρυθμός ανάπτυξης σημειώνει πολύ καλές επιδόσεις, ο τουριστικός τομέας φαίνεται να ανακάμπτει ικανοποιητικά, ο τομέας των υπηρεσιών αναδιπλώνεται μετά από τα αλλαγές που επιβλήθηκαν συνεπεία και των κυρώσεων που αποφασίστηκαν σε βάρος της Ρωσίας ένεκα της εισβολής της στην Ουκρανία, οι τομείς της παιδείας και υγείας παρουσιάζουν σημαντικές προοπτικές, ενώ παρατηρούνται νέες εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων και κάθοδος ξένων επιχειρήσεων στην Κύπρο.
Ως ΣΕΛΚ, παραμένουμε αισιόδοξοι ότι, παρόλα τα εμπόδια και νοουμένου ότι ληφθούν προγραμματισμένες, στοχευμένες και καινοτόμες δράσεις, είναι εφικτό αφενός να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας και να ενδυναμωθεί η οικονομική δραστηριότητα, παραμένοντας έτσι σε θετικό πρόσημο όσον αφορά στον ρυθμό ανάπτυξης και στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών.
Για να τα πετύχουμε αυτά, όμως, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην επίλυση των εγχώριων προβλημάτων, να ενταθούν οι προσπάθειες για εκσυγχρονισμό των δομών της οικονομίας, να γίνουν αποφασιστικά βήματα στο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα της χώρας, να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες και οι πόροι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, να επιταχυνθεί η ψηφιακή μετάβαση, με το κράτους να αποτελεί το φωτεινό παράδειγμα και την υπόλοιπη αγορά και κοινωνία να συμπλέει, στη βάση μιας «πράσινης και αειφόρου» κουλτούρας και πορείας. Μπορούμε να αναδείξουμε και να αξιοποιήσουμε περισσότερο νέους οικονομικούς τομείς όπως και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας.
Ο ΣΕΛΚ εστιάζει την έμφασή του στην εφαρμογή του μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού για την οικονομία γνωστό και ως «Όραμα 2035», στην ανάγκη για αναθεώρηση του οικονομικού και επιχειρηματικού μοντέλου της χώρας, το οποίο να συνοδευτεί από ένα καλά μελετημένο, δομημένο και οριζόντιο φορολογικό μετασχηματισμό. Όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές, το υφιστάμενο φορολογικό μοντέλο μας έχει εξυπηρετήσει πολύ καλά τα τελευταία 20 χρόνια, όμως έφτασε το πλήρωμα του χρόνου να εκσυγχρονιστεί και να προσαρμοστεί στις νέες και στις αναμενόμενες μελλοντικές συνθήκες του εγχώριου και παγκόσμιου επιχειρείν. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι, όπου τα δεδομένα του παρελθόντος δεν μπορούν να υποστηρίξουν την επόμενη μέρα. Υπάρχει άμεση ανάγκη από ένα σύγχρονο, πιο ευέλικτο και πιο λειτουργικό επιχειρηματικό, επενδυτικό και φορολογικό πλαίσιο. Ο ΣΕΛΚ δηλώνει την ετοιμότητά του για να συνδράμει καταλυτικά σε μια ουσιαστική και εποικοδομητική διαβούλευση με το Κράτος και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, ώστε μέσα στο 2023 να συμφωνηθεί ένα νέο φορολογικό και επιχειρηματικό πλαίσιο.
Το 2023 έφτασε κουβαλώντας στις πλάτες του ένα αρκετά βαρύ φορτίο, με τις προοπτικές να μην είναι ξεκάθαρες. Ο τρόπος που θα διαχειριστούμε τις εγχώριες και διεθνείς προκλήσεις και τα προφανή προβλήματα, θα προδιαγράψει και την πορεία των επόμενων χρόνων. Στο χέρι μας είναι να μετατρέψουμε τις προκλήσεις αυτές σε ευκαιρίες και τα προβλήματα σε κεφάλαιο. Εξάλλου, η ανθεκτικότητα και η ευρηματικότητα του Κύπριου είναι διαχρονικά επιβεβαιωμένη. Μέσα από ένα πλαίσιο συνεργασίας, σεβασμού και σύμπνοιας μεταξύ όλων των φορέων, κρατικών, επιχειρηματικών, κοινοτικών, κοινωνικών, έχουμε την ευκαιρία να εργαστούμε για ένα προσοδοφόρο και ευοίωνο 2023.
Γενικός Διευθυτής ΣΕΛΚ κ. Κυριάκος Ιορδάνου
Άρθρο από το περιοδικό Nomisma
