Του Μιχάλη Ψύλου
Υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 20 σημαντικότερων βιομηχανικών χωρών συναντώνται το Σαββατοκύριακο στη Ρώμη για να οργανώσουν την οικονομική επανεκκίνηση του πλανήτη μετά την πανδημία αλλά και να χαράξουν την πορεία για την παγκόσμια προστασία του κλίματος. Περισσότεροι από 5000 αστυνομικοί έχουν αναπτυχθεί ήδη στη Ρώμη για την προστασία των ηγετών , σε συνεργασία με δυνάμεις του στρατού. Οι αρχές εχουν αναπτύξει επίσης συστήματα αντι-drone και έχει επιβληθεί ζώνη απαγόρευσης πτήσεων απο σήμερα ως την Κυριακή σε ακτίνα 50 χιλιομέτρων από το Palazzo dei Congressi , όπου θα πραγματοποιηθούν οι εργασίες της συνόδου .Το υπουργείο Εσωτερικών διέταξε μάλιστα την προσωρινή αναστολή της συνθήκης του Σένγκεν και την επαναφορά των συνοριακών ελέγχων έως τις την ερχόμενη Δευτέρα.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε ότι οι προσπάθειες που έχει καταβάλει η παγκόσμια κοινότητα μέχρι σήμερα , απέχουν πολύ από το να χαρακτηριστούν επαρκείς για την επίτευξη των κλιματικών στόχων του Παρισιού και τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 1,5 βαθμό Κελσίου . «Είμαστε ακόμη στο δρόμο για μια κλιματική καταστροφή», προειδοποίησε ο Γκουτέρες και ενόψει της συνόδου για το κλίμα στη Γλασκώβη, που ξεκινά επίσης την Κυριακή με τη συμμετοχή 200 με κεντρικό θέμα την εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού .
Η προειδοποίηση αυτή αντηχεί στην ιταλική πρωτεύουσα και αναμένεται να καθορίσει την ημερήσια διάταξη της συνάντησης.
Το γεγονός ότι η σύνοδος κορυφής της G20, η οποία είναι στην πραγματικότητα πρωτίστως ένα οικονομικό φόρουμ, θα παίξει τόσο κεντρικό ρόλο στην προστασία του κλίματος αυτή τη φορά, στέλνει ενα σημαντικό μήνυμα και στη Γλασκώβη.
Άλλωστε, οι χώρες του G20 είναι καθοριστικές για το μέλλον του παγκόσμιου κλίματος καθώς συνεισφέρουν περίπου το 80% στην παγκόσμια οικονομική παραγωγή και είναι επίσης υπεύθυνες για το 75% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Εάν οι χώρες αυτές δεν μπορέσουν να δεσμευτούν σε κοινούς στόχους για το κλίμα , είναι απίθανο αυτό να είναι δυνατό στη διάσκεψη της Γλασκώβης.
Το πρόβλημα είναι οτι οι θέσεις είναι πολύ διαφορετικές, όπως δείχνει το παράδειγμα της Κίνας: η ιταλική προεδρία της G-20, με την υποστήριξη των ΗΠΑ και άλλων χωρών της ΕΕ, εργάζεται για να καταστεί ο πλανήτης ουδέτερος απο τον άνθρακα με άμεση ισχύ και την επίτευξη αυτού του στόχου έως το 2050. Η Κίνα, από την άλλη πλευρά, η οποία είναι υπεύθυνη για σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσμιων εκπομπών CO 2 , σχεδιάζει να διατηρήσει τις εκπομπές της σε αύξηση έως το 2030. Η χώρα δεν εξετάζει το ενδεχόμενο της ουδετερότητας του CO 2 μέχρι το 2060.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζιπινγκ δεν θα παραστεί στη σύνοδο κορυφής αυτοπροσώπως, αλλά μόνο ψηφιακά. Στη Ρώμη δεν θα ταξιδέψει ούτε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν. Αυτές οι απουσίες είναι πιθανό να δυσκολέψουν τις διαπραγματεύσεις, ακόμη και αν και οι δύο πολιτικοί εκπροσωπούνται από τους υπουργούς των Εξωτερικών.
Από την άλλη, η παρουσία του νέου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά τις διαπραγματεύσεις, ο οποίος, σε αντίθεση με τον προκάτοχό του Ντόναλντ Τραμπ, ενδιαφέρεται ξανά για πολυμερείς συμφωνίες.
Ο κόσμος μετά την πανδημία
Η σύνοδος κορυφής θα πρέπει επίσης να εξετάσει το ερώτημα πώς οι χώρες θα κάνουν μια νέα αρχή μετά την κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία. Ενώ οι ΗΠΑ και η Ευρώπη το κάνουν ήδη αυτό μέσω τεράστιων κρατικών επενδύσεων και επιτυχημένων εκστρατειών εμβολιασμού , η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποίησε πρόσφατα ότι οι φτωχότερες χώρες εξακολουθούν να μην μετέχουν σε αυτήν την νέα πορεία.
Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας προειδοποίησε στα μέσα Οκτωβρίου ότι η ανάκαμψη είναι «δραματικά άνιση», επειδή οι φτωχότερες χώρες δεν είχαν εμβόλια και τα οικονομικά περιθώρια για να στηρίξουν την οικονομία τους . Οι προτεραιότητες διαφέρουν επίσης σημαντικά: ενώ οι πλουσιότερες χώρες ανησυχούν για την προστασία του κλίματος, οι φτωχότερες χώρες αν δεν θα καταφέρουν να βγουν από την πανδημία – είναι αμφίβολο αν θα δώσουν προτεραιότητα στην προστασία του κλίματος σε αυτήν την κατάσταση.
Ένα άλλο κεντρικό θέμα θα είναι επομένως η διανομή των εμβολίων κατά του κορονοιού: Ενώ οι ΗΠΑ και ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να διανείμουν μεγάλες ποσότητες δόσεων εμβολίων σε φτωχότερες χώρες, υπάρχουν επί του παρόντος μεγάλα προβλήματα στον εμβολιασμό . Γιατί δεν υπάρχει παντού στον πλανήτη το αναγκαιο εκπαιδευμένο προσωπικό και οι απαραίτητες υποδομές.
