Credit Suisse: Μυστικά, ψέματα, κατάσκοποι και κρατικό χρήμα: Όλα σε μία κρίση

Η Credit Suisse δεν αποκλείεται να περάσει πολύ σύντομα στον έλεγχο της μεγαλύτερης ελβετικής ανταγωνίστριάς της, UBS, ύστερα από μία κρίση που γέννησε φόβους και συγκρίσεις με το 2008. Η ένεση ρευστότητας των 50 δισ. φράγκων από την κεντρική τράπεζα δεν πέτυχε παρά να καθησυχάσει για λίγο τους επενδυτές. Και τώρα αναζητείται άλλο, μόνιμο σωσίβιο για να αποφευχθεί η κατάρρευση.

Για τη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ελβετίας – με ενεργητικό περί τα 500 δισ. δολάρια – η πίεση εντάθηκε απότομα μετά την κατάρρευση δύο περιφερειακών τραπεζών στις ΗΠΑ. Τα προβλήματα όμως είχαν αρχίσει πολύ νωρίτερα. Το Reuters Factbox μας βοηθά να θυμηθούμε όλα όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια, σε μία αντίστροφη μέτρηση αποτυχιών και σκανδάλων, από τα πιο πρόσφατα στα παλαιότερα.

Δάνειο – σωσίβιο από την κεντρική τράπεζα

Την περασμένη εβδομάδα η Credit Suisse αναγκάστηκε να έρθει σε συμφωνία για δάνειο έως και 50 δισ. φράγκων από την ελβετική κεντρική τράπεζα για έως και 54 δισεκατομμύρια δολάρια για να ενισχύσει τη ρευστότητα και την εμπιστοσύνη των επενδυτών, αφού οι μετοχές της κατρακύλησαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και ο τραπεζικός πανικός δονούσε τις αγορές. Ήταν η πρώτη τράπεζα διεθνούς εμβέλειας στην οποία χορηγήθηκε σωσίβιο έκτακτης ανάγκης από το 2008.

Οι «αδυναμίες» και το «όχι» των Σαουδαράβων

Λίγες ημέρες νωρίτερα η Credit Suisse ενημέρωνε για «ουσιώδεις αδυναμίες» στους εσωτερικούς ελέγχους των οικονομικών αναφορών της και η μετοχή της δεχόταν σφυροκόπημα. Ο μεγαλύτερος μέτοχός της, η Saudi National Bank δέχθηκε τότε μία ερώτηση: Θα προβείτε σε κεφαλαιακή ένεση, αν χρειαστεί; «Όχι, σε καμία περίπτωση» ήταν η αφοπλιστική απάντηση που οδήγησε τη μετοχή σε βουτιά 30% και συνολικά τις τραπεζικές μετοχές της Ευρώπης σε αιμορραγία.

Οι ανεξέλεγκτες εκροές του 2022

Η Credit Suisse τον Φεβρουάριο του 2023 ανακοίνωσε συνολική καθαρή ζημία άνω των 7 δισεκατομμυρίων ελβετικών φράγκων για το 2022, στη χειρότερη επίδοση από την παγκόσμια κρίση του 2008 και προειδοποίησε για σημαντικές πιέσεις και το 2023. Μόνο το τέταρτο τρίμηνο του 2022 ήρθε αντιμέτωπη με εκροές άνω των 110 δισ. ελβετικών φράγκων από τους πελάτες της.

Κοκαΐνη και ξέπλυμα χρήματος

Τον Ιούνιο του 2022 η τράπεζα είχε καταδικαστεί επειδή απέτυχε να αποτρέψει το ξέπλυμα χρήματος από βουλγαρική συμμορία διακίνησης κοκαΐνης. Το δικαστήριο διαπίστωσε ελλείψεις στην Credit Suisse τόσο όσον αφορά τη διαχείριση των σχέσεων πελατών (συναλλασσόταν με μία εγκληματική οργάνωση) όσο και στην παρακολούθηση της εφαρμογής των κανόνων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Τόσο η Credit Suisse όσο και ο καταδικασθείς πρώην υπάλληλος είχαν αρνηθεί ότι έκαναν αδίκημα. Η Credit Suisse είπε ότι θα ασκήσει έφεση κατά της καταδίκης.

Η απάτη των Βερμούδων

Δικαστήριο των Βερμούδων έκρινε τον Μάρτιο του 2022 ότι ο πρώην πρωθυπουργός της Γεωργίας Μπίτζινα Ιβανσβίλι και η οικογένειά του θα έπρεπε να λάβουν αποζημίωση άνω του μισού δισεκατομμυρίου δολαρίων από τον τοπικό κλάδο ασφάλισης ζωής της Credit Suisse.

Το δικαστήριο είπε ότι ο Ιβανισβίλι και η οικογένειά του υπέστησαν ζημιές ως αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας απάτης που διέπραξε ένας πρώην σύμβουλος της Credit Suisse, ο Πασκάλ Λεσκοντρόν.

Ο Λεσκοντρόν καταδικάστηκε από ελβετικό δικαστήριο το 2018 με την κατηγορία ότι πλαστογραφούσε τις υπογραφές πρώην πελατών, συμπεριλαμβανομένου του Ιβανσβίλι, για μια περίοδο οκτώ ετών.Η Credit Suisse είπε ότι η υπόθεση θα της στοιχίσει περί τα 600 εκατ. δολάρια.

Τα μυστικά

Η Credit Suisse αρνήθηκε τους ισχυρισμούς για αδικήματα, αφού δεκάδες μέσα ενημέρωσης τον Φεβρουάριο του 2022 δημοσίευσαν αποτελέσματα συντονισμένων ερευνών του τύπου, τα Panama Papers, για διαρροή δεδομένων σε χιλιάδες λογαριασμούς πελατών τις προηγούμενες δεκαετίες.

Η παραίτηση του προέδρου

Ο Πρόεδρος Αντόνιο Όρτα – Οσόριο παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 2022, αφού παραβίασε τους κανόνες καραντίνας COVID-19. Η παραίτηση ήρθε λιγότερο από έναν χρόνο αφότου είχε ενταχθεί στο δυναμικό της Credit Suisse για να «καθαρίσει» την εταιρική κουλτούρα και την εικόνα της τράπεζας, που είχε για ακόμη μία φορά αμαυρωθεί από την έκθεση στο σκάνδαλο του οικογενειακού γραφείου Archegos και στην αφερέγγυα εταιρεία χρηματοδότησης Greensill Capital.

Το σκάνδαλο Archegos

Η Credit Suisse έχασε 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια όταν το οικογενειακό γραφείο Archegos Capital Management των ΗΠΑ πτώχευσε τον Μάρτιο του 2021.Τα στοιχήματα υψηλής μόχλευσης του hedge fund σε ορισμένες μετοχές τεχνολογίας απέτυχαν και η αξία του χαρτοφυλακίου του με την Credit Suisse έπεσε κατακόρυφα.

Μια ανεξάρτητη έκθεση σχετικά με το περιστατικό επέκρινε τη συμπεριφορά της τράπεζας, λέγοντας ότι οι απώλειές της ήταν αποτέλεσμα θεμελιώδους αποτυχίας της διαχείρισης ρίσκου.

Τα ταμεία Greensill καταρρέουν

Η Credit Suisse αναγκάστηκε να παγώσει 10 δισεκατομμύρια δολάρια χρηματοοικονομικών κεφαλαίων της εφοδιαστικής αλυσίδας τον Μάρτιο του 2021, όταν ο βρετανός χρηματοδότης Greensill Capital κατέρρευσε αφού έχασε την ασφαλιστική κάλυψη για χρέη που είχε εκδώσει έναντι των δανείων του σε εταιρείες.Οι ελβετικές ρυθμιστικές αρχές επέπληξαν την Credit Suisse για «σοβαρές» αποτυχίες στον χειρισμό των συναλλαγών πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με την Greensill.

Ο μεγάλος θυμών των μετόχων

Στις αρχές του 2021 οι μέτοχοι της Credit Suisse απέρριψαν πρόταση του διοικητικού συμβουλίου της τράπεζας για απαλλαγή της διοίκησης από άλλες υποχρεώσεις για το 2020, υπογραμμίζοντας την οργή των επενδυτών για τα δαπανηρά λάθη της τράπεζας.

Το σκάνδαλο κατασκοπείας

Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Credit Suisse, Τιτζιάν Τίαμ, αναγκάστηκε να παραιτηθεί τον Μάρτιο του 2020, αφού μια έρευνα διαπίστωσε ότι η τράπεζα προσέλαβε ιδιωτικούς ντετέκτιβ για να κατασκοπεύσουν τον πρώην επικεφαλής της διαχείρισης περιουσίας, Ίκμπαλ Καν, αφότου εκείνος έφυγε για την UBS. Η χρηματοοικονομική ρυθμιστική αρχή της Ελβετίας είπε ότι η Credit Suisse την παραπλάνησε σχετικά με το μέγεθος της κατασκοπείας. Η ρυθμιστική αρχή είπε ότι η τράπεζα σχεδίασε επτά διαφορετικές κατασκοπευτικές επιχειρήσεις μεταξύ 2016 και 2019 και πραγματοποίησε τις περισσότερες από αυτές.

Σε απάντηση, η Credit Suisse δήλωσε ότι καταδικάζει την κατασκοπεία και έχει λάβει «αποφασιστικά» βήματα για να βελτιώσει τη διακυβέρνησή της και να ενισχύσει τη συμμόρφωσή της με τους κανόνες.