Του Νικόλα Τρεππίδη*
Η εποχή του ψηφιακού χρήματος δεν είναι απλώς προ των πυλών – είναι ήδη εδώ. Και η Κύπρος βρίσκεται σε μια μοναδική συγκυρία: με την κατάλληλη στρατηγική, μπορεί να εξελιχθεί σε περιφερειακό ηγέτη στον τομέα των ψηφιακών πληρωμών και των καινοτόμων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Όπως δήλωσε πρόσφατα ο Γιώργος Καρατζιάς, Εκτελεστικό Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ), η Κύπρος κατατάσσεται σήμερα στην τέταρτη θέση στην ΕΕ ως προς τον αριθμό αδειοδοτημένων Ιδρυμάτων Ηλεκτρονικού Χρήματος (EMIs). Συνολικά λειτουργούν στη χώρα 28 EMIs και 12 Ιδρύματα Πληρωμών (PIs), ενώ δεκάδες αιτήσεις βρίσκονται υπό αξιολόγηση. Αυτή η δυναμική εικόνα δεν είναι τυχαία· αντικατοπτρίζει την στρατηγική σημασία που αποδίδει η αγορά στις ευέλικτες και καινοτόμες λύσεις πληρωμών που προσφέρουν τα EMIs.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το στοιχείο που ανέδειξε ο ίδιος ο κ. Καρατζιάς: η συνολική αξία των συναλλαγών μέσω EMIs και PIs αυξήθηκε από 16 δισ. ευρώ το 2019 σε 70 δισ. ευρώ το 2023. Μιλάμε για τετραπλασιασμό σε μόλις τέσσερα χρόνια. Αυτά τα νούμερα είναι ενδεικτικά της ζήτησης για λύσεις που είναι απλές, ταχείες και προσαρμοσμένες στις ανάγκες της σύγχρονης επιχείρησης και του καταναλωτή.
Ωστόσο, όπως ορθά επισήμανε ο κ. Καρατζιάς, το 95% των εσόδων του κλάδου προέρχεται από περιορισμένο αριθμό ιδρυμάτων. Η συγκέντρωση αυτή εγκυμονεί κινδύνους, κάτι που η ΚΤΚ επιχειρεί να αντιμετωπίσει μέσω της νέας εποπτικής στρατηγικής της. Βασικοί πυλώνες αυτής της στρατηγικής είναι: η δημιουργία ειδικής διεύθυνσης εποπτείας EMIs και PIs, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του τομέα, και η διατήρηση της ελκυστικότητας της Κύπρου ως fintech προορισμού, με αυστηρή τήρηση των προτύπων συμμόρφωσης.
Η πρόκληση λοιπόν δεν είναι μόνο να φιλοξενήσει η χώρα περισσότερους παρόχους, αλλά να εξασφαλίσει ότι αυτοί λειτουργούν με επαγγελματισμό, ασφάλεια και διαφάνεια. Και αυτό δεν είναι απλώς ευθύνη των ρυθμιστών – είναι και υπόθεση της ίδιας της αγοράς.
Επιπρόσθετα, ο Jürgen Schaaf, σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, παρουσίασε πρόσφατα στην Κύπρο το σχέδιο για την υλοποίηση του Ψηφιακού Ευρώ – μια ψηφιακή μορφή του ευρώ που θα λειτουργεί ως το ηλεκτρονικό ισοδύναμο των μετρητών. Ο κ. Schaaf εξήγησε πως η ανάγκη για το Ψηφιακό Ευρώ πηγάζει από την αυξανόμενη μείωση της χρήσης φυσικού χρήματος, την εξάρτηση πολλών χωρών της Ευρωζώνης από διεθνή σχήματα πληρωμών και την ανάγκη για ενίσχυση της γεωπολιτικής ανθεκτικότητας απέναντι στις BigTech και τα stablecoins.
Αναφέρθηκε μάλιστα στην προοπτική χρήσης τεχνολογιών όπως το Distributed Ledger Technology (DLT) για χονδρικές συναλλαγές με Ψηφιακό Ευρώ – μια προοπτική που ήδη δοκιμάζεται μέσω συνεργασιών με την EIB, την Siemens και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Σε αυτό το ταχέως εξελισσόμενο περιβάλλον, τα EMIs καλούνται να παίξουν καθοριστικό ρόλο. Η αυξημένη χρήση των EMIs είναι αποτέλεσμα των πραγματικών αναγκών της αγοράς. Οι πελάτες, ειδικά οι επιχειρήσεις, ζητούν ευελιξία, ταχύτητα, ανταγωνιστικό κόστος και καινοτόμες λύσεις – και τα EMIs ανταποκρίνονται καλύτερα σ’ αυτές τις απαιτήσεις σε σχέση με τις παραδοσιακές τράπεζες.
Όσον αφορά το Ψηφιακό Ευρώ, πιστεύω ότι πρόκειται για μια μεγάλη ευκαιρία, αλλά και μια σημαντική πρόκληση. Απαιτεί από όλους μας τεχνολογική ετοιμότητα, αναβάθμιση των υποδομών μας και προσαρμογή σε νέα πρότυπα συμμόρφωσης. Όσοι οργανισμοί καταφέρουν να προσαρμοστούν γρήγορα, θα αποκτήσουν σαφές στρατηγικό πλεονέκτημα στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η Κύπρος, λοιπόν, έχει μπροστά της μια ιστορική ευκαιρία: να αποτελέσει τον πυρήνα μιας νέας εποχής στον τομέα των πληρωμών και της ψηφιακής χρηματοοικονομικής. Έχει τις βάσεις – ανθρώπινο δυναμικό, γεωστρατηγική θέση, ρυθμιστική πρόθεση. Τώρα απομένει η τόλμη και η συνέπεια.
*Ιδρυτή και CEO της Moneygate
