Την κενότητα της χούντας αλλά και τη νοοτροπία και την αδυναμία να συνειδητοποιήσει η ηγεσία της την καταστροφή της Κύπρου και του ελληνισμού που επέφερε, θεωρεί ο Τάκης Χατζηδημητρίου ότι αποκαλύπτουν τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της τότε ΚΥΠ, που έδωσε στη δημοσιότητα χθες η ΕΥΠ με αφορμή τα 50 χρόνια από το πραξικόπημα και την εισβολή στην Κύπρο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Μεγάλο ενδιαφέρον στα έγγραφα της ΕΥΠ για τις σχέσεις Λευκωσίας-Αθήνας πριν το πραξικόπημα
Κληθείς από το ΚΥΠΕ να σχολιάσει το περιεχόμενο των εγγράφων, ο ιστορικός και συγγραφέας, αλλά και πρώην πολιτικός που έζησε εκείνη την περίοδο από κοντά, αφού ήταν συνεργάτης με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ανέφερε ότι τα έγραφα αποκαλύπτουν το «τίποτα». Προωθούν περισσότερο απολιτική, παρά αποκαλύπτουν δράσεις της χούντας στην Κύπρο, είπε ο κ. Χατζηδημητρίου που έχει διαβάσει – όπως ανέφερε – τα έγραφα και θεωρεί ότι είναι ενδεικτικά της πεποίθησης του δικτάτορα Δημήτρη Ιωαννίδη πως το πραξικόπημα στην Κύπρο δεν θα είχε επιπτώσεις
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Στο φως τα όσα έγιναν σε Αθήνα και Κύπρο το μαύρο καλοκαίρι του 1974 – Τι υπάρχει στο αρχείο της ΕΥΠ
«Δεν λείπουν μόνο ημερομηνίες, αλλά και ουσία. Τι καινούργιο μας είπαν αυτά τα έγγραφα; Τίποτε το καινούργιο. Κι αυτή είναι η τακτική που ακολουθούσε η ΚΥΠ σε όλα της τα έγγραφα, που είμαι σε θέση να ξέρω γιατί τα παρακολουθούσα από τον καιρό της χούντας». Η αναφορά στη διαμαρτυρία γυναικών από τα Κοκκινοχώρια μπροστά στην ελληνική Πρεσβεία για κακομεταχείριση των πολιτικών καταδίκων, είναι σύμφωνα με τον κ. Χατζηδημητρίου, μεθόδευση των χουντικών εναντίον του Μακάριου. Διερωτήθηκε δε εάν είναι «μυστικό κι απόρρητο» η αναφορά σε ένα από τα έγγραφα πως προσλήφθηκαν 50 νέοι αστυνομικοί για το Εφεδρικό.
«Γελοιότητες» χαρακτήρισε και τις αναφορές στα έγγραφα στις ενδοκοινοτικές συνομιλίες για το θέμα των Δήμων και διερωτήθηκε εάν είναι αποκάλυψη η αναφορά πως η αποχώρηση Ελλήνων στρατιωτών προκαλεί άγχος στους εθνικόφρονες, διότι θα επικρατήσουν οι κομμουνιστές και θ’ αναλάβουν δράση. Αλλού, αναφέρει, καταγράφεται ότι την εκδίωξη αξιωματικών καθοδηγεί μια ξένη δύναμη – εννοώντας τη Σοβιετική Ένωση – και τους κομμουνιστές και πως η Σοβιετική Ένωση είπε πως εάν φύγουν οι Έλληνες αξιωματικοί θ’ αναλάβει αυτή την ασφάλεια της Κύπρου. «Πέστε μου αν αυτά τα πράγματα έχουν λογική».
Ενώ, συνέχισε, όπως είναι σε θέση ο ίδιος να γνωρίζει, η τότε ΚΥΠ είχε στοιχεία από τα μέσα Ιουνίου για τις κινήσεις του τουρκικού στρατού στα νότια, αλλά στα έγγραφα που αποχαρακτηρίστηκαν η ΚΥΠ παρουσιάζει τον τουρκικό στρατό υπό διάλυση.
Σε έντονο ύφος ο Τάκης Χατζηδημητρίου είπε ότι για τις 15 Ιουλίου που έγινε το πραξικόπημα, «δεν λέει τίποτε» και διερωτάται εάν «δεν πήραν χαμπάρι ότι έγινε πραξικόπημα, γιατί μετά που όλος ο κόσμος το κατάλαβε, δεν έστειλαν ένα συμπληρωματικό δελτίο». Έστειλαν την επομένη, είπε, την ανάληψη της κυβέρνησης Σαμψών, τα βιογραφικά των υπουργών, ενώ μετά την εισβολή της Τουρκίας, στις 20 Ιουλίου, στα έγγραφα γίνεται λόγος για «συγκρατημένη και ήπια αντίδραση της Τουρκίας». Στο κοινό δελτίο 23 και 24 Ιουλίου 1974 σημειώνεται ότι «οι Τούρκοι δεν ήταν αποφασισμένοι για πόλεμο με την Ελλάδα», περιέγραψε ο Κύπριος ιστορικός διερωτώμενος αν «καταλάβαμε τι έγινε». Είναι αποχαρακτηρισμός εγγράφων αυτά πράγματα ή αποκαλυπτήρια της ηλιθιότητας της Χούντας που έκανε πόλεμο εναντίον της Κύπρου, διερωτήθηκε.
Ερωτηθείς εάν θεωρεί ότι δεν έχουν να προσφέρουν κάτι, απάντησε: «όχι μόνο δεν έχουν να προσφέρουν, είναι και ανέκδοτα».
Μετά τις 24 Ιουλίου του 974, ανέφερε ο κ. Χατζηδημητρίου, που στην Ελλάδα ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, τα δελτία της τότε ΚΥΠ γίνονται πιο περιγραφικά.
Οι συνομωσίες δεν γίνονται με έγγραφα και υπηρεσίες, σημείωσε ο τότε συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, λέγοντας ότι αυτοί οι συνομωσίες γίνονται με εντολές και απεσταλμένους. Στην τελική φάση των διεργασιών για το πραξικόπημα στην Κύπρο, είπε ο Τάκης Χατζηδημητρίου, δεν επικοινωνούσαν τηλεφωνικά ή με έγγραφα με την Αθήνα, στέλναν τον Κοντόσιη να μεταφέρει τα μηνύματα στην Αθήνα και δεν ήρθε «με γραπτό κείμενο στην πούγκα του».
«Δεν υπάρχει έγγραφο ουσίας που να αναφέρεται στη δράση της Χούντας. Το περιεχόμενο τους είναι να παρουσιάζει τον Μακαριο όργανο των κομουνιστών άρα το πραξικόπημα ήταν σωτήριον», πρόσθεσε.
Το μόνο που ήξεραν να κάνουν οι χουντικοί ήταν πραξικοπήματα, συλλήψεις και βασανιστήρια, σχολίασε ο κ. Χατζηδημητρίου. Αυτά δεν φαίνονται από τα έγγραφα, αλλά ήταν οι άνθρωποι της ΚΥΠ που κινούσαν εδώ τα νήματα στο εθνικό μέτωπο και την ΕΟΚΑ Β. “Άλλο τι μας έδειχναν και άλλο τι έκαναν”.
Διερωτήθηκε δε γιατί η ελληνική κυβέρνηση δεν δίνει στη δημοσιότητα τις εκθέσεις της τότε ελληνικής Πρεσβείας προς το Υπουργείο Εξωτερικών ή τις εκθέσεις του Γρηγόρη Μπονάνου (επικεφαλής των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων τότε). Ο κ. Χατζηδημητρίου είπε ότι όταν ο ίδιος πήγε μετά και τη β εισβολή στην Αθήνα, καθ’ οδόν προς το Λονδίνο, και είδε τον τότε ΥΠΕΞ, Γεώργιο Μαύρο του έδειξε τα άδεια ράφια και του είπε πως δεν βρήκε κανένα έγγραφο στο Υπουργείο.