Του Μάριου Ηλία *
Αντί να στηρίξει την υγιή επιχειρηματικότητα, η Πολιτεία επιλέγει να τη χτυπήσει εκεί που πονά περισσότερο τους ΜΜΕ. Το προτεινόμενο Άρθρο 33Δ, που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, φέρνει μια ρύθμιση που αγνοεί την πραγματικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και αντιμετωπίζει τους ίδιους τους ιδιοκτήτες τους με καχυποψία.
Η διάταξη προβλέπει ότι, αν κάποιος εργάζεται ως διευθυντής ή υπάλληλος σε εταιρεία στην οποία είναι και μέτοχος, τότε το κράτος μπορεί να του επιβάλει ελάχιστο εισόδημα, ανεξαρτήτως του τι πληρώνεται πραγματικά. Δηλαδή, ακόμη κι αν δεν έχει λάβει καμία αμοιβή, το κράτος θα του υπολογίσει ένα ελάχιστο ποσό και θα τον φορολογήσει σαν να το έχει λάβει. Πρόκειται για μια καταφανώς άδικη και προβληματική πρακτική.Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της στρέβλωσης, ας δούμε τι προβλέπεται στην πράξη:
Παράδειγμα 1:
Ένας μέτοχος εργάζεται ως διευθυντής στην οικογενειακή του εταιρεία, η οποία είχε ζημίες για το 2026. Ο ίδιος δεν λαμβάνει καμία αμοιβή, προκειμένου να ενισχύσει τη ρευστότητα της επιχείρησης.
Παρ’ όλα αυτά, το κράτος μπορεί να του επιβάλει ετήσιο εισόδημα π.χ. €36.000 (3.000€/μήνα), με αποτέλεσμα να κληθεί να πληρώσει φόρο για χρήματα που δεν έλαβε ποτέ.
Παράδειγμα 2:
Ένας νεος, υπάλληλος σε γραφείο, αποφασίζει να ξεκινήσει μια μικρή επιχείρηση. Ιδρύει εταιρεία στο όνομά του και δουλεύει μόνο τα απογεύματα, ως “side job“, με στόχο να την αναπτύξει σταδιακά.
Το πρώτο έτος (2026), έχει συνολικά έσοδα €5.000, κυρίως από μικρές δουλειές σε social media. Παράλληλα πληρώνει λογιστή, συνδρομές λογισμικού και άλλα λειτουργικά κόστη συνολικού ύψους €3.800.
Δεν λαμβάνει καμία αμοιβή, αφού κρατά τα ελάχιστα για να καλύψει τα έξοδα της εταιρείας. Όμως, με βάση το προτεινόμενο Άρθρο 33Δ, η Πολιτεία μπορεί να θεωρήσει ότι “θα έπρεπε” να είχε λάβει €30.000 ως αμοιβή διευθυντή, και να τον φορολογήσει πάνω σε αυτό το ποσό.
Ενώ είχε πραγματικό καθαρό κέρδος μόλις €1200, το κράτος του υπολογίζει εισόδημα €30.000 και του ζητά φόρο, μόνο και μόνο επειδή εργάστηκε μέσα στη δική του εταιρεία.
Η ρύθμιση δεν ξεχωρίζει τους επιτήδειους από τους τίμιους. Δεν εξετάζει κέρδη, ζημιές, ρευστότητα ή βιωσιμότητα. Τιμωρεί οριζόντια όποιον τολμά να εργάζεται στην εταιρεία του, λες και το να είναι κάποιος μέτοχος και ταυτόχρονα εργαζόμενος είναι ένδειξη παρανομίας.
ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΜΕ ΤΙΤΛΟ «ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 2002 ΕΩΣ (ΑΡ. 2) ΤΟΥ 2025»
Προσθήκη νέου Άρθρου 33Δ του βασικού νόμου «Προσαρμογή αποδοχών διευθυντών και υπαλλήλων εταιρείας στην οποία είναι μέτοχοι»
Το Άρθρο 33Δ:
- Ο βασικός νόμος τροποποιείται με την προσθήκη, αμέσως μετά το Άρθρο
33Γ, του ακόλουθου νέου Άρθρου 33Δ και του πλαγιότιτλου του:
«33Δ. Οι αποδοχές διευθυντή ή υπάλληλου εταιρείας στην οποία είναι μέτοχος, για σκοπούς εξεύρεσής του φορολογητέου εισοδήματος του, προσαρμόζονται ως ακολούθως:
(α) Αναφορικά με τα φορολογικά έτη 2026 και 2027, ως το ψηλότερο ποσό των πιο κάτω:
(ι) των αποδοχών του που εμπίπτουν στην παράγραφο (β) του εδαφίου (1) του Άρθρου 5 στην παράγραφο (β) του εδαφίου (2) του Άρθρου 5 κατά τις 31/12/2024,
(ιι) των ασφαλιστέων αποδοχών που ίσχυαν κατά το υπό εξέταση φορολογικό έτος, για την σχετική με αυτόν κατηγορία, σύμφωνα με τον εκάστοτε εν ισχύι Πίνακα «Επαγγελματικές Κατηγορίες και Ποσά Ασφαλιστέων Αποδοχών Αυτοτελώς Εργαζομένων».
Καταπατά τη βασική αρχή της φορολόγησης βάσει πραγματικού εισοδήματος. Η συγκεκριμένη ρύθμιση τιμωρεί ουσιαστικά τη συμμετοχή και την προσφορά του ίδιου του ιδιοκτήτη στην επιχείρησή του, αντί να την επιβραβεύει. Ανοίγει την πόρτα σε αυθαίρετους φορολογικούς ελέγχους και διαφωνίες με βάση “τι θα έπρεπε να έχεις πάρει”, όχι τι πήρες.
Η μικρομεσαία επιχείρηση δεν είναι ούτε πολυεθνική, ούτε εργαλείο φοροδιαφυγής. Είναι ο πυρήνας της οικονομίας, η βάση της απασχόλησης και της ανάπτυξης. Και όμως, με τέτοιες ρυθμίσεις, το κράτος λειτουργεί σαν να θέλει να την εξουθενώσει.
Η πρόληψη καταχρηστικών πρακτικών είναι θεμιτή και αναγκαία, δεν μπορεί όμως να επιτυγχάνεται μέσα από τυφλές και οριζόντιες ρυθμίσεις που πλήττουν τη νομιμότητα και την εμπιστοσύνη στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η Πολιτεία οφείλει να διαμορφώνει ένα σταθερό και δίκαιο φορολογικό πλαίσιο που ενθαρρύνει τη συμμόρφωση και ενισχύει την παραγωγή πλούτου. Κάθε διαφορετική προσέγγιση κινδυνεύει να αποθαρρύνει την υγιή επιχειρηματικότητα και να οδηγήσει σε αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα.
Καλούμε την κυβέρνηση και τους αρμόδιους φορείς να αποσύρουν το προτεινόμενο Άρθρο 33Δ ή να το τροποποιήσουν ώστε να μπουν ξεκάθαρα κριτήρια όπου να θωρακίζεται το υγιές επιχειρείν. Όχι για να προστατέψουν συμφέροντα, αλλά για να υπερασπιστούν την απλή λογική και τη στοιχειώδη φορολογική δικαιοσύνη..
* Οικονομολόγος, Μέλος Πολιτικού Γραφείου ΔΗΣΥ
