Τον Αύγουστο του 2025 αναμένεται να ολοκληρωθεί η μελέτη για μετεξέλιξη του νομοθετικού φορολογικού συστήματος, μέσω της επερχόμενης φορολογικής μεταρρύθμισης.
Αυτό δηλώνει ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών κ. Γιώργος Παντελή, επισημαίνοντας ότι η σχετική μελέτη έχει ανατεθεί στο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου στη βάση ερευνητικής συνεργασίας.
Μιλώντας αποκλειστικά στο nomisma, ο κ. Παντελή αναφέρεται και στους άξονες της φορολογικής μεταρρύθμισης και τονίζει ότι αυτοί αφορούν τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του φορολογικού πλαισίου για προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Ταυτόχρονα, προσθέτει, το εκσυγχρονισμένο πλαίσιο θα πρέπει να διασφαλίζει τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, την αύξηση της απασχόλησης, την προώθηση της καινοτομίας και της πράσινης μετάβασης καθώς και τη δικαιότερη κατανομή του φορολογικού βάρους, διατηρώντας τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, μέσω ενός απλοποιημένου φορολογικού συστήματος που να μειώνει το διοικητικό φόρτο και βάρος για τους φορολογούμενους.
Απαντώντας σε ερώτηση για το θέμα της πάταξης της φοροδιαφυγής και για την είσπραξη των ανείσπρακτων φόρων, αναφέρει ότι η κυβέρνηση θεωρεί ότι είναι σημαντικό να ενισχύσει περαιτέρω τα μέτρα συμμόρφωσης, ειδικότερα όσο αφορά την άμεση φορολογία, εφαρμόζοντας τις καλές πρακτικές άλλων κρατών – μελών της Ε. Ένωσης.
Μάλιστα, αναφέρει ότι περαιτέρω μέτρα που θα μπορούσαν να μελετηθούν και που εφαρμόζονται σε άλλα κράτη της Ε. Ένωσης και εντάσσονται στις καλές πρακτικές είναι τα εξής:
- Ποινικοποίηση των φορολογικών οφειλών Άμεσης Φορολογίας
- Διαδικασία πώλησης ακίνητης περιουσίας
- Ανταλλαγή ακινήτου έναντι φορολογικών οφειλών
- Αυστηρότερες Ποινές για την καθυστερημένη υποβολή Δηλώσεων και καταβολής φόρων
- Αγορά Υπηρεσιών για δημιουργία Τηλεφωνικού Κέντρου (call center) όχλησης των φορολογουμένων που έχουν φορολογικές οφειλές
- Δήμευση άλλης κινητής περιουσίας.
Η συνέντευξη του κ. Παντελή έχει ως εξής:
Πως σκέφτεται το Υπουργείο Οικονομικών να προωθήσει τη νέα φορολογική μεταρρύθμιση και πότε θα είναι έτοιμο το νέο πλαίσιο?
Το Υπουργείο Οικονομικών έχει προβεί στις δέουσες ενέργειες, για ανάθεση σε ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα την ετοιμασία ολοκληρωμένης μελέτης για τη μετεξέλιξη του νομοθετικού φορολογικού συστήματος μέσω της επερχόμενης Φορολογικής Μεταρρύθμισης.
Η υπό αναφορά μελέτη έχει ανατεθεί στο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστήμιο Κύπρου στη βάση Ερευνητικής Συνεργασίας. Το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών διαθέτει την τεχνογνωσία, αλλά και τα εργαλεία για την υποστηρικτική εργασία, αλλά και την μακροοικονομική ανάλυση που θα συνοδεύουν την υπό αναφορά μελέτη (τάσεις εσόδων, εισοδηματικές ανισότητες, φορολογικά βάρη), ώστε να εξαχθούν έγκυρα αποτελέσματα για το φορολογικό πλαίσιο που θα προταθεί.
Η διάρκεια της υπό αναφορά ερευνητικής συνεργασίας είναι 2 έτη με ημερομηνία ανάθεσης το Σεπτέμβριο του 2023, ως εκ τούτου αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Αύγουστο του 2025.
Με τις νέες ρυθμίσεις που θα προωθηθούν στα φορολογικά, πιστεύετε ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να έχει ένα ελκυστικό φορολογικό πλαίσιο για προσέλκυση ξένων επιχειρήσεων;
Βασικοί άξονες της φορολογικής μεταρρύθμισης, όπως αναφέρονται στους όρους εντολής είναι η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του φορολογικού πλαισίου για προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Ταυτόχρονα, το εκσυγχρονισμένο πλαίσιο θα πρέπει να διασφαλίζει τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, την αύξηση της απασχόλησης, την προώθηση της καινοτομίας και της πράσινης μετάβασης καθώς και τη δικαιότερη κατανομή του φορολογικού βάρους, διατηρώντας τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, μέσω ενός απλοποιημένου φορολογικού συστήματος που να μειώνει το διοικητικό φόρτο και βάρος για τους φορολογούμενους.
Σκοπός της φορολογικής μεταρρύθμισης είναι να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα του φορολογικού πλαισίου, αλλά και να την ενισχύσει περαιτέρω, με την ενσωμάτωση καλών πρακτικών με παρόμοιους οικονομικούς προσανατολισμούς, διασφαλίζοντας την με αρχές διαφάνειας και δικαιοσύνης, αποκαθιστώντας πλήρως οποιεσδήποτε σκιές ίσως να περιέβαλλαν τη χώρα μας διεθνώς.
Πως αξιολογείτε τις νέες τεχνολογικές υποδομές που εφαρμόζει το Τμήμα Φορολογίας;
Το Τμήμα Φορολογίας βρίσκεται ήδη στα μέσα της υλοποίησης του νέου μηχανογραφικού συστήματος Tax For All (TFA), το οποίο μετά την επιτυχημένη εφαρμογή της Φάση Α’ για σκοπούς Φ.Π.Α. έχει ήδη αυτοματοποιήσει σημαντικό αριθμό διαδικασιών και προσφέρει η-υπηρεσίες στους φορολογούμενους για το συγκεκριμένο είδος φόρου. Σύντομα αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή οι Φάσεις Β’ και Γ’ του συστήματος TAX FOR ALL (TFA) κατά τις οποίες θα ενταχθούν σταδιακά οι άμεσοι φόροι.
Μέσω των εργαλείων που παρέχονται από το νέο μηχανογραφικό σύστημα, αναμένεται η αυτοματοποίηση πολλών διαδικασιών, η βελτίωση της εξυπηρέτησης του κοινού καθώς και η αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης, η οποία θα επέλθει τόσο μέσω των πρακτικών που θα εφαρμόζονται μέσω του TFA όσο και με τις πρακτικές που θα ακολουθεί το Τμήμα Φορολογίας.
Η απαραίτητη τεχνολογική υποδομή για την αναβάθμιση των υπηρεσιών του βρίσκεται σε μια επιτυχημένη τροχιά και θα συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών και κατά συνέπεια στην οικονομική ανθεκτικότητα του Κράτους.
Ποιες άλλες ρυθμίσεις θα προωθηθούν για καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και των καθυστερήσεων στη διεκπεραίωση των φορολογικών φακέλων των πολιτών;
Από τα τέλη 2021 το Τμήμα Φορολογίας βρίσκεται σε τροχιά εκκαθάρισης της καθυστερημένης εργασίας. Εκεί που η εκκαθάριση δηλώσεων βρισκόταν τουλάχιστον έξι χρόνια πίσω, σήμερα εκκαθαρίζονται οι Δηλώσεις Εισοδήματος Ατόμου και Εταιρείας για το 2021 και προγραμματίζεται η εκκαθάριση του 2022 για τα Άτομα πριν ακόμα υποβληθεί η Δήλωση του 2023 εντός του 2024. Αντίστοιχα, μετά την ολοκλήρωση υποβολής της Δήλωσης Εισοδήματος Εταιρείας για το 2022 εντός του 2024, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα θα εκκαθαριστούν και αυτές.
Το έργο εκκαθάρισης της καθυστερημένης εργασίας και παράλληλα η εφαρμογή του TFA, έχει βοηθήσει το Τμήμα Φορολογίας στην καλύτερη οργάνωση, ώστε να επιτύχει τους στρατηγικούς του στόχους και συστηματικότερη, αποδοτικότερη διαχείριση των πόρων για διεκπεραίωση των υποθέσεων που βρίσκονται ενώπιον του, αποφεύγοντας καθυστερήσεις. Παράλληλα, έχει ενισχύσει το αίσθημα εμπιστοσύνης των φορολογούμενων και γενικά των πολιτών.
Ποια νέα μέτρα σκέφτεται να προωθήσει η κυβέρνηση για πάταξη της φοροδιαφυγής και για είσπραξη των ανείσπρακτων φόρων;
Για σκοπούς ενίσχυσης της φορολογικής συμμόρφωσης και εμπέδωσης της στην Κοινωνία, η Κυβέρνηση θεωρεί ότι είναι σημαντικό να ενισχύσει περαιτέρω τα μέτρα συμμόρφωσης, ειδικότερα όσον αφορά την άμεση φορολογία, εφαρμόζοντας τις καλές πρακτικές άλλων κρατών μελών. Το Υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται στο στάδιο υλοποίησης της ολιστικής φορολογικής μεταρρύθμισης. Στα πλαίσια της φορολογικής μεταρρύθμισης με τη συνδρομή των φορέων της Κοινωνίας και επιστημόνων ευελπιστούμε ότι θα υιοθετηθούν τα απαραίτητα μέτρα προς βελτίωση της εισπραξιμότητας των φόρων και πάταξης της φοροδιαφυγής. Ήδη το Τμήμα Φορολογίας, έχει εξουσίες για να ενθαρρύνει την καταβολή των φόρων, όπως είναι η επιβολή εμπράγματου βάρους σε ακίνητη περιουσία για φορολογικές οφειλές, δέσμευση και κατάσχεση ποσών που βρίσκονται σε τραπεζικούς λογαριασμούς, όπως και λήψη ποινικών μέτρων. Περαιτέρω μέτρα που θα μπορούσαν να μελετηθούν που εφαρμόζονται και από άλλα κράτη και εντάσσονται στις καλές πρακτικές είναι:
- Ποινικοποίηση των φορολογικών οφειλών Άμεσης Φορολογίας
- Διαδικασία πώλησης ακίνητης περιουσίας
- Ανταλλαγή ακινήτου έναντι φορολογικών οφειλών
- Αυστηρότερες Ποινές για την καθυστερημένη υποβολή Δηλώσεων και καταβολής φόρων
- Αγορά Υπηρεσιών για δημιουργία Τηλεφωνικού Κέντρου (call center) όχλησης των φορολογουμένων που έχουν φορολογικές οφειλές
- Δήμευση άλλης κινητής περιουσίας.
