Δημοσιεύουμε αποκλειστική συνέντευξη του Προέδρου ΚΕΒΕ κ. Χριστόδουλου Ε. Αγκαστινιώτη στο περιοδικό nomisma. Η συνέντευξη έχει ως εξής:
Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία της κυπριακής οικονομίας το 2022;
Θέλω να είμαι αισιόδοξος για την πορεία της κυπριακής οικονομίας το 2022. Αυτό εξάλλου δείχνουν οι προβλέψεις για τους οικονομικούς δείκτες. Προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης που θα ξεπεράσει το 4%, περαιτέρω μείωση της ανεργίας κάτω από το 7%, μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 1.1-1.4% και μείωση του δημόσιου χρέους ακόμα και λίγο πιο κάτω από το 100% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Αυτό βέβαια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία της πανδημίας η οποία αναμφίβολα επηρεάζει την επιχειρηματική δραστηριότητα και την οικονομία γενικότερα, αλλά και από τη διόρθωση των παθογενειών του παρελθόντος μέσω της εφαρμογής ενός πιο εμπλουτισμένου οικονομικού μοντέλου. Στα πλαίσια αυτά το ΚΕΒΕ ετοίμασε και παρουσίασε μελέτη, η οποία περιέχει σειρά στοχευμένων και εξειδικευμένων προτάσεων οικονομικής πολιτικής. Η μελέτη που έγινε με τη συνεργασία ομάδας οικονομολόγων περιλαμβάνει 66 μέτρα, τα οποία αν υιοθετηθούν αναμένεται να υποβοηθήσουν τα μέγιστα στην εφαρμογή ενός σύγχρονου αναπτυξιακού μοντέλου.
Ποια θεωρείτε τα μεγαλύτερα εμπόδια που θα συναντήσει η Κύπρος στον οικονομικό τομέα τη νέα χρονιά;
Πάνω απ’ όλα θέτουμε την πορεία της πανδημίας. Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα για να μην οδηγηθούμε σε περιορισμούς ή ακόμα και lockdowns τα οποία θα είναι καταστροφικά για τις κυπριακές επιχειρήσεις. Για το ΚΕΒΕ ο εμβολιασμός αποτελεί μονόδρομο και με την ευκαιρία αυτή καλούμε για μια ακόμα φορά όλους όπως εμβολιαστούν. Ανησυχούμε επίσης για την κατάσταση των δημόσιων οικονομικών, την έκθεση σε τραπεζικά δάνεια, την έλλειψη επαρκούς ρευστότητας. Επιπρόσθετα εκφράζουμε τη δυσφορία μας από την καθυστέρηση που σημειώνεται στην προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, την αύξηση της γραφειοκρατίας στο δημόσιο τομέα, τον αργό ρυθμό που προχωρά ο ψηφιακός μετασχηματισμός του κράτους, τη μειωμένη ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα της οικονομίας, την έλλειψη εργατικού δυναμικού σε αρκετά επαγγέλματα, Την ίδια ώρα, το ΚΕΒΕ, παρακολουθεί με αγωνία τις αρνητικές εξελίξεις στη διεθνή οικονομία, όπου η αύξηση του κόστους της ενέργειας, των πρώτων υλών και των μεταφορικών επέφεραν το φαύλο κύκλο του πληθωρισμού και της ενδεχόμενης έλλειψης βασικών προϊόντων.
Ποιες θεωρείτε τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η οικονομία για να εκσυγχρονίσουμε και να εμπλουτίσουμε το οικονομικό μοντέλο μας;
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως οι κυριότερες μεταρρυθμίσεις αφορούν τη δημόσια υπηρεσία, την τοπική αυτοδιοίκηση, την απονομή της δικαιοσύνης, τον τομέα της υγείας με την αυτονόμηση των νοσοκομείων, τη διττή μετάβαση στην πράσινη και ψηφιακή οικονομία, τις βιώσιμες μεταφορές, την διαφοροποίηση της οικονομίας μέσω ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου, την ενίσχυση της έρευνας και καινοτομίας, την ενθάρρυνση και συνάμα διευκόλυνση της προσέλκυσης επενδύσεων (στην κατεύθυνση αυτή υποστηρίζουμε τη νέα στρατηγική με στόχο την προσέλκυση επιχειρήσεων στην Κύπρο), το φορολογικό πλαίσιο, τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος και την αναβάθμιση και ενίσχυση δεξιοτήτων, τον εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας, την καταπολέμηση της διαφθοράς και την διασφάλιση της δημοσιονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά και γενικότερα το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027 της ΕΕ, προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για την πραγματοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Πιστεύουμε ότι αυτή τη φορά οι μεταρρυθμίσεις θα γίνουν εγκαίρως, καθώς αυτό αποτελεί προϋπόθεση για την καταβολή των σχετικών κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το ΚΕΒΕ έχει συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση των σχετικών εθνικών σχεδίων μέσω εμπεριστατωμένων εισηγήσεων σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις και μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν.
Σε ποιους τομείς θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία τη νέα χρονιά για να επιτευχθούν οι στόχοι της ανάπτυξης;
Σημαντικοί τομείς για την ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας αποτελούν η τεχνολογία με έμφαση στις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνίας, το blockchain και την παραγωγή ψηλής προστιθέμενης αξίας τεχνολογικών και βιομηχανικών προϊόντων, τα επενδυτικά ταμεία, οι τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης, η ναυτιλία και γενικότερα ο τομέας της γαλάζιας οικονομίας, ο τουρισμός με την επιβαλλόμενη αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος, οι επαγγελματικές υπηρεσίες, η ενέργεια με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές, Φυσικά η προσέλκυση επενδύσεων, η προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας και η διττή μετάβαση στην πράσινη και ψηφιακή οικονομία αποτελούν σημαντικές παραμέτρους ενώ απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η πραγματοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και η υιοθέτηση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου. Στην κατεύθυνση αυτή υποστηρίζουμε πλήρως το μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχέδιο που έχει εκπονηθεί με τίτλο «Όραμα 2035 Κύπρος» και το οποίο προτείνει μια σειρά μέτρων, πρωτοβουλιών και μεταρρυθμίσεων που θα συμβάλουν στην επίτευξη αυτού του στόχου. Το ΚΕΒΕ πιστεύει στο αύριο της οικονομίας μας. Με σωστές πρωτοβουλίες και στρατηγικές μπορούμε να δημιουργήσουμε τις προοπτικές για ανάπτυξη και πρόοδο. Το ΚΕΒΕ, σε συνεργασία με την κυβέρνηση και άλλους αναπτυξιακούς οργανισμούς του τόπου θα συνεχίσει τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στα οικονομικά και επιχειρηματικά δρώμενα. Στόχος μας, μέσα από τις δράσεις μας να κερδίσουμε το στοίχημα της ανασύνταξης και της ανάπτυξης τόσο για το 2022 όσο και για τα επόμενα χρόνια.