Του Γιάννη Κοτζιά*
Το ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας έχει πλούσια αρχιτεκτονική και πολιτιστική σημασία. Ωστόσο, όπως πολλές ιστορικές αστικές περιοχές, έχει αφεθεί να υποβαθμιστεί, με πολλά μέρη να παραμελούνται σε βαθμό που κάποιοι ανησυχούν ότι μετατρέπονται σε γκέτο. Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσω εξειδικευμένων και επαγγελματικών πλατφόρμων θα μπορούσαν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην αναζωογόνηση αυτής της περιοχής, προσελκύοντας τόσο τουρίστες όσο και επενδυτές, διατηρώντας παράλληλα τον μοναδικό της χαρακτήρα.
Οι θετικές προοπτικές για τη Λευκωσία είναι επιβεβαιώνονται από τα στοιχεία. Το 2023, η αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων στη Λευκωσία παρουσίασε σταθερή ανάπτυξη, κυρίως λόγω της αυξημένης ζήτησης από τουρίστες και ξένους επαγγελματίες. Ακολουθούν ορισμένα βασικά στατιστικά στοιχεία και τάσεις:
- Ποσοστό Πληρότητας: Το μέσο ποσοστό πληρότητας για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στη Λευκωσία ήταν περίπου 56%, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4-5% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, δείχνοντας υγιή ζήτηση γι’ αυτές τις καταλύσεις.
- Μέση Ημερήσια Τιμή (ADR): Η μέση ημερήσια τιμή (ADR) για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στη Λευκωσία ανήλθε περίπου στα €81 καταγράφοντας μια μικρή αύξηση από το προηγούμενο έτος. Η τιμή αυτή διαφέρει ανάλογα με τον τύπο και την τοποθεσία του ακινήτου.
- Έσοδα ανά Διαθέσιμη Μίσθωση (RevPAR): Το RevPAR, που αποτελεί βασικό δείκτη κερδοφορίας, ήταν περίπου €36,50 σημειώνοντας αύξηση κατά 6% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αυτό υποδηλώνει βελτίωση στην αποδοτικότητα εσόδων ανά διαθέσιμη μονάδα.
- Τύποι Ακινήτων: Η πλειοψηφία των καταχωρήσεων για βραχυχρόνιες μισθώσεις στη Λευκωσία αποτελείται από διαμερίσματα ενός υπνοδωματίου (57%), ακολουθούμενα από διαμερίσματα δύο υπνοδωματίων (29%). Το 75% των καταχωρήσεων αφορά ολόκληρες κατοικίες, που είναι δημοφιλείς στους τουρίστες και τους ξένους που επιθυμούν περισσότερη ιδιωτικότητα.
- Αύξηση στις Καταχωρήσεις: Ο αριθμός των ενεργών καταχωρήσεων για βραχυχρόνιες μισθώσεις στη Λευκωσία αυξήθηκε κατά 8% το 2023, με πλατφόρμες όπως το Airbnb και το Vrbo να κυριαρχούν στην αγορά. Περίπου το 87% των καταχωρήσεων ήταν στο Airbnb, δείχνοντας την ισχυρή παρουσία του στην αγορά.
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις θα μπορούσαν να φέρουν ένα κύμα νέων επισκεπτών στη Λευκωσία, επιτρέποντάς τους να γνωρίσουν τη γοητεία της πόλης πέρα από τα παραδοσιακά ξενοδοχεία, τα οποία άλλωστε δεν είναι και τόσα πολλά. Σε άλλες περιοχές με πλούσια ιστορία, όπως αγροτικές περιοχές στη Γαλλία και μικρές πόλεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν προσελκύσει τουρίστες σε λιγότερο επισκέψιμες τοποθεσίες, υποστηρίζοντας τις τοπικές οικονομίες. Το ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας, με τα γραφικά δρομάκια και τη μοναδική στην Κύπρο αρχιτεκτονική, θα μπορούσε να γίνει ένα παρόμοιο hotspot, προσελκύοντας ταξιδιώτες που ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό, την ιστορία και τις αυθεντικές τοπικές εμπειρίες. Άλλωστε, αυτό δεν είναι που επιδιώκουμε εδώ και χρόνια ως τουριστικός προορισμός;
Αποδεδειγμένα, οι πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικές στην τόνωση του τουρισμού σε υποανάπτυκτες ή υποβαθμισμένες περιοχές. Η ποικιλία των διαθέσιμων καταλυμάτων—από μικρά σπίτια μέχρι ανακαινισμένα παραδοσιακά κτίρια—θα μπορούσε να προσελκύσει τους τουρίστες που αναζητούν μια καθηλωτική εμπειρία στην καρδιά της παλιάς πόλης. Σε πόλεις όπως το Παρίσι και το Όστιν στις Ηνωμένες Πολιτείες, η βραχυχρόνια μίσθωση έχει οδηγήσει σε αύξηση των επισκεπτών σε διάφορες γειτονιές, τονώνοντας την οικονομική δραστηριότητα. Ας μην πάμε όμως τόσο μακριά. Η βραχυχρόνια μίσθωση έχει κυριολεκτικά μεταμορφώσει συγκεκριμένες γειτονιές της Αθήνας οι οποίες μέχρι πριν μερικά χρόνια βρίσκονταν σε παρακμάζουσα κατάσταση. Η «παλιά» Λευκωσία θα μπορούσε να επωφεληθεί από μια παρόμοια αναπτυξιακή πολιτική, η οποία θα βοηθούσε στην αναζωογόνηση της τοπικής οικονομίας.
Απτά οφέλη
Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη των βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι ότι ενθαρρύνουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων να επενδύσουν στην ανακαίνιση και τη συντήρηση. Πολλά από τα ιστορικά κτίρια της Λευκωσίας έχουν παραμεληθεί και είναι σήμερα σε κακή κατάσταση. Όπως αποδείχθηκε σε άλλες περιοχές, όπως η Βαρκελώνη και το Όστιν, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις συχνά οδηγούν σε σημαντική αναβάθμιση των ακινήτων, καθώς οι ιδιοκτήτες στοχεύουν να τα κάνουν πιο ελκυστικά για σκοπούς ενοικίασης.
Μία τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποκατάσταση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Λευκωσίας, μετατρέποντας εγκαταλελειμμένες ή ερειπωμένες κατασκευές σε ζωντανά, λειτουργικά μέρη της κοινότητας. Είναι χαρακτηριστικό πως σε συγκεκριμένες περιοχές του Όστιν, όπως το Νότιο Κογκρέσο, η αύξηση των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων οδήγησε στην ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων, όπως καφέ, μπουτίκ και πολιτιστικούς χώρους. Κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να γίνει στη Λευκωσία, δίδοντας νέα πνοή στο τοπικό εμπόριο, από παραδοσιακά κυπριακά εστιατόρια έως σύγχρονους πολιτιστικούς χώρους που αντικατοπτρίζουν την εξελισσόμενη ταυτότητα της πόλης.
Ένα αναζωογονημένο ιστορικό κέντρο θα μπορούσε να δημιουργήσει οικονομική ανάπτυξη σε πολλούς τομείς. Οι τουρίστες που διαμένουν σε ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης ξοδεύουν χρήματα σε τοπικά καταστήματα, εστιατόρια και για αγορές. Σύμφωνα με μελέτες που έγιναν σε άλλες χώρες, αυτού του είδους οι επισκέπτες συνήθως ξοδεύουν περισσότερα από τους επισκέπτες που διαμένουν σε ξενοδοχεία. Ειδικά στην Κύπρο όπου αυτό το φαινόμενο έχει εξελιχθεί σε μάστιγα για τον τουρισμό.
Αυτά τα πρόσθετα έσοδα θα μπορούσαν να στηρίξουν τις τοπικές επιχειρήσεις, να ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα και να δημιουργήσουν άμεσες θέσεις εργασίας στις υπηρεσίες διαχείρισης ακινήτων, καθαρισμού και συντήρησης.
Με δεδομένο ότι πολλοί συμπολίτες μας αντιμετωπίζουν οικονομικές προκλήσεις οι βραχυχρόνιες μισθώσεις μπορούν να δημιουργήσουν συμπληρωματικό εισόδημα και να δώσουν οικονομική ανάσα. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων στο ιστορικό κέντρο, είτε νοικιάζουν μεμονωμένα δωμάτια είτε ολόκληρα σπίτια, θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τον αυξημένο τουρισμό. Αυτό το μοντέλο λειτούργησε με επιτυχία σε άλλες πόλεις όπου η αγορά βραχυπρόθεσμης ενοικίασης έχει υποστηρίξει τους ιδιοκτήτες κατοικιών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να διατηρήσουν τις περιουσίες τους και να παραμείνουν στις κοινότητές τους.
Το ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε έναν ακμάζοντα πολιτιστικό κόμβο, όπως έγινε με άλλες πόλεις που έχουν αγκαλιάσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Με προσεκτική διαχείριση των τουριστικών ροών, διασφαλίζοντας ότι οι κάτοικοι της περιοχής επωφελούνται από τις οικονομικές ευκαιρίες και υποστηρίζοντας την αποκατάσταση ιστορικών περιουσιών, η Λευκωσία μπορεί να διατηρήσει τη μοναδική της ταυτότητα καθιστώντας το κέντρο της πόλης ζωντανό και ελκυστικό προορισμό.
*Γενικού Διευθυντή της Phaedrus Living
