Κώστας Μαυρίδης*
Ο κλασικός Θουκυδίδης, μέσω της εξιστόρησης του Πελοποννησιακού Πολέμου, κατέστη απαράμιλλος. Εξού και αποτελεί εγχειρίδιο κατανόησης των διεθνών σχέσεων και του διεθνούς δικαίου. Κι όπως ο ίδιος υπέδειξε, «έγραψα την ιστορία μου για να μείνει αιώνιο κτήμα των ανθρώπων και όχι για ένα πρόσκαιρο ακροατήριο». Αμέτρητοι σύγχρονοι διανοητές και διαμορφωτές πολιτικής τονίζουν τη διαχρονική αξία του Θουκυδίδη, που ερμηνεύει τις διακρατικές σχέσεις/συγκρούσεις, παραθέτοντας αίτια, αφορμές και λογικές διαχρονικής σημασίας, αφήνοντας τους μελετητές να εξαγάγουν τα δικά τους συμπεράσματα.
Στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον ανταγωνισμού και συγκρούσεων ανάμεσα σε κράτη άνισης ισχύος για ανακατανομή επικράτειας και επιρροής, ο Θουκυδίδης παραμένει μακράν ο πλέον επίκαιρος για κατανόηση των παρόντων και μελλούμενων για τη σχέση δικαίου και ισχύος στη διεθνή σκακιέρα. Στον γνωστό διάλογο της σύγκρουσης Αθηναίων– Μηλίων καταγράφονται μερικά από τα πλέον κορυφαία αξιώματα π.χ. «Όσοι διατηρούν την ελευθερία τους, το χρωστούν στη δύναμή τους» και «οι δυνατοί επιβάλλουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν όσο τους επιβάλλει η αδυναμία τους».
Τις προάλλες, ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Κυβέρνησης Γ. Γεραπετρίτης, σε εκτενές άρθρο του για την Τουρκία, εμφανίστηκε με δική του «λογική» όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις, σε μια απόπειρα να … «δολοφονήσει» τον διαχρονικό Θουκυδίδη και μαζί τον ορθολογισμό. Το απόσταγμα στις διεθνείς σχέσεις για τον κ. Γεραπετρίτη είναι ότι: «η διπλωματία, είτε διεξάγεται αμιγώς επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου, είτε δεν είναι διπλωματία». Καμία αναφορά σε τουρκικό επεκτατισμό με απανωτές παρανομίες, σε απειλές πολέμου και ακρωτηριασμό εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, σε συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου ή έστω σύνδεση με την Ουκρανία, αφού όλα αντιμετωπίζονται επαρκώς στον … ΟΗΕ, εκεί όπου σύμφωνα με τον Υπ. Εξωτερικών «όλοι θα κληθούν να επιδείξουν πίστη στη διεθνή νομιμότητα.»! Τέτοια φούμαρα εκστομίζουν συνήθως γραφικοί ακροαριστεροί, παλαιότερα ακροδεξιοί χουντικοί πατριδοκάπηλοι και τώρα η νεοταξική τους μετάλλαξη. Στη θεωρία Μητσοτάκη-Γεραπετρίτη η σχέση μας με την Τουρκία συνοψίζεται στο «πόλεμος ή διάλογος», θεωρώντας ότι αποφεύγουμε τον πόλεμο χάρη στη διπλωματία τους κι όχι λόγω της ετοιμότητας και αποφασιστικότητας των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Χαρακτηριστικά, απανωτές υποχωρήσεις θεωρούνται νίκες, από τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό που η ΕΕ επέβαλε υποχρεωτικά και τον αυτοπεριορισμό της Αθήνας για να μην εξαγριωθεί το τουρκικό θηρίο, μέχρι τον «διμερή διάλογο», που για δεκαετίες η Τουρκία επιδίωκε, την πόντιση του καλωδίου σε διεθνή ύδατα που ακόμη εκκρεμεί, την περιχαράκωση του τουρκολιβυκού μνημονίου, την απαίτηση για ισότιμη κυριαρχία από το κατοχικό καθεστώς στην Κύπρο κ.ά.
Ο αποπειραθείς «δολοφόνος» του ορθολογισμού του Θουκυδίδη επιχειρεί να εμφανίσει τους επικριτές του ότι προτείνουμε να εγκαταλειφθεί το Διεθνές Δίκαιο, τη στιγμή που προτείνουμε ανυποχώρητη προάσπιση του Διεθνούς Δικαίου που είναι και Ευρωπαϊκό, απέναντι στις τουρκικές παρανομίες. Είναι όντως θλιβερό εκείνος που διακηρύττει πλήρη εμπιστοσύνη στο Διεθνές Δίκαιο του ΟΗΕ για καταστολή της επεκτατικής Τουρκίας, να μην τολμά να ψελλίσει την οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου βάσει του Διεθνούς Δικαίου και πλέον Ευρωπαϊκού Δικαίου. Πάντως, ο Θουκυδίδης διαχρονικός κι αμείλικτος, διά στόματος Περικλή, διακηρύττει εκείνο που η συντριπτική πλειοψηφία σε Ελλάδα και Κύπρο κατανοεί: «Περισσότερο φοβάμαι τα ιδικά μας σφάλματα παρά τα σχέδια των εχθρών.»
*Ευρωβουλευτής, ΔΗΚΟ – S&D
