Οι επιθέσεις από Ισραήλ και ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν μέχρι στιγμής ενέχουν μόνο περιορισμένους κινδύνους ατμοσφαιρικής μόλυνσης και δεν αναμένεται ότι θα επιφέρουν επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων ή στο περιβάλλον εκτός των στοχευμένων τοποθεσιών, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Δρ Θεόδωρος Χριστούδιας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Κέντρο Έρευνας Κλίματος και Ατμόσφαιρας, στο Ινστιτούτο Κύπρου.
O Δρ Χριστούδιας εξήγησε στο ΚΥΠΕ ότι οι επιθέσεις σε εγκαταστάσεις στο αρχικό στάδιο του κύκλου του πυρηνικού καυσίμου, δηλαδή τα στάδια όπου το ουράνιο προετοιμάζεται για χρήση σε έναν αντιδραστήρα, ενέχουν πρωτίστως χημικούς, όχι ραδιολογικούς κινδύνους.
“Στις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού, το UF6, ή εξαφθοριούχο ουράνιο, αποτελεί την ανησυχία. Όταν το UF6 αλληλεπιδρά με τους υδρατμούς στον αέρα, παράγει επιβλαβείς χημικές ουσίες”, εξήγησε.
Αναφέρθηκε επίσης στις δηλώσεις του Γενικού Διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας ότι έχει ενημερωθεί από τις ιρανικές ρυθμιστικές αρχές ότι δεν έχει σημειωθεί αύξηση των επιπέδων ραδιενέργειας εκτός των εγκαταστάσεων, ακόμα και μετά τις πρόσφατες επιθέσεις σε τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του εργοστασίου εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό.
Σημείωσε επίσης δηλώσεις από πλευράς Ισραήλ ότι είναι αποφασισμένο να καταστρέψει τις πυρηνικές δυνατότητες του Ιράν στην στρατιωτική του εκστρατεία, αλλά ότι θέλει επίσης να αποφύγει οποιαδήποτε πυρηνική καταστροφή.
Ερωτηθείς για τις ανησυχίες εάν στοχοποιηθεί ο μοναδικός εμπορικός πυρηνικός σταθμός στο Μπουσέρ, ο Αναπληρωτής Καθηγητής τόνισε ότι όντως η κύρια κύρια ανησυχία θα ήταν ένα πλήγμα στον πυρηνικό αντιδραστήρα του Ιράν στο Μπουσέρ.
“Σε τέτοια περίπτωση ραδιενεργά στοιχεία πιθανόν να απελευθερώνονταν είτε μέσω ενός νέφους πτητικών αερίων και αερολυμάτων, είτε στη θάλασσα. Άμεσες συνέπειες θα αντιμετώπιζαν τα κράτη του Κόλπου, καθώς ο αντίκτυπος οποιασδήποτε επίθεσης στο Μπουσέρ θα επιδεινωθεί από την πιθανή μόλυνση των υδάτων του Κόλπου, θέτοντας σε κίνδυνο μια κρίσιμη πηγή αφαλατωμένου πόσιμου νερού”, εξήγησε στο ΚΥΠΕ.
Ο Δρ Χριστούδιας σημείωσε ότι στο Ερευνητικό Κέντρο Ατμόσφαιρας και Κλίματος του Ινστιτούτου Κύπρου (https://emme-care.cyi.ac.cy) γίνονται εκτιμήσεις των κινδύνων μόλυνσης από την ατμοσφαιρική διασπορά ραδιονουκλεϊδίων που απελευθερώνονται από σοβαρά ατυχήματα σε πυρηνικούς σταθμούς, χρησιμοποιώντας μοντέλα ατμοσφαιρικής χημείας-γενικής κυκλοφορίας.
“Ο σχετικός κίνδυνος στην περιοχή της Μεσογείου, λόγω των επικρατούντων ανέμων, είναι χαμηλός”, ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά τα πλήγματα στις εγκαταστάσεις σε Νατάνζ, Ισφαχάν και Φόρντο στο Ιράν, ο Δρ Χριστούδιας είπε πως η διεθνής πυρηνική εποπτική αρχή IAEA (International Atomic Energy Agency) ανέφερε ζημιές στο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου στο Νατάνζ, στο πυρηνικό συγκρότημα στο Ισφαχάν, συμπεριλαμβανομένης της Εγκατάστασης Μετατροπής Ουρανίου, και σε εγκαταστάσεις παραγωγής φυγοκεντρητών στο Καράτζ και την Τεχεράνη. Εξήγησε ότι η εγκατάσταση στο Νατάνζ ήταν υπόγεια και δεν αναφέρθηκε καμία έκλυση ραδιενέργειας.
Είπε επιπρόσθετα πως σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες πληροφορίες που επαληθεύτηκαν από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας πριν από την έναρξη των επιθέσεων στο Ιράν στις 13 Ιουνίου, οι τρεις τοποθεσίες που στοχοποιήθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες , συμπεριλαμβανομένου επίσης του Φόρντο, περιείχαν πυρηνικό υλικό με τη μορφή ουρανίου εμπλουτισμένου σε διαφορετικά επίπεδα, το οποίο μπορεί να προκαλέσει ραδιενεργή και χημική μόλυνση στις εγκαταστάσεις που επλήγησαν.
“Ο βαθμός διασποράς οποιουδήποτε υλικού θα εξαρτηθεί από παράγοντες όπως οι μετεωρολογικές συνθήκες. Σε ασθενείς ανέμους, μεγάλο μέρος του υλικού αναμένεται να καθιζάνει κοντά στην εγκατάσταση. Σε ισχυρούς ανέμους, το υλικό θα ταξιδέψει μακρύτερα, αλλά είναι επίσης πιθανό να διασκορπιστεί ευρύτερα σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις με μειωμένο κίνδυνο για τον ανθρώπινο πληθυσμό”, εξήγησε.
Ο Δρ Χριστούδιας είπε επίσης στο ΚΥΠΕ ότι ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ετοιμότητα και την αντιμετώπιση πυρηνικών καταστροφών μέσω διαφόρων συμβάσεων και του Συστήματος Αντιμετώπισης Συμβάντων και Εκτάκτων Αναγκών.
“Ο Οργανισμός παρακολουθεί την κατάσταση και είναι έτοιμος να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε πυρηνική ή ραδιολογική έκτακτη ανάγκη”, ανέφερε.
