Κώστας Μαυρίδης*
Το 2018, δύο χρόνια μετά το «ελεγχόμενο πραξικόπημα» στην Τουρκία, συμμετείχα για τρίτη φορά σε αποστολή του Ευρωκοινοβουλίου στην Τουρκία. Από τότε, είχαμε διαπιστώσει την επιστράτευση των κρατικών θεσμών για εισχώρηση του νεο-οθωμανισμού στην τουρκική κοινωνία, ανατρέποντας το καταπιεστικό κεμαλικό «βαθύ κράτος» δεκαετιών και μετατρέποντάς το σε νεο-οθωμανικό καθεστώς στον 21ο αιώνα. Οι πρόσφατες εκλογές στην Τουρκία, εν αναμονή του δεύτερου γύρου, επιβεβαίωσαν αυτή την ανατροπή, την οποία ούτε η φτωχοποίηση της κοινωνίας, ούτε η θεσμική σήψη κατάφεραν να τερματίσουν.
Ωστόσο, εκπλήττει η διαχρονική πλαδαρότητα με την οποία ειδικοί αναλυτές και πολιτικοί από τις εγχώριές ελίτ σε Κύπρο κι Ελλάδα αξιολογούν την κατάσταση στην Τουρκία. Πρόκειται για εγχώριες κι ευπροσάρμοστες ελίτ, μετακινούμενες με άνεση από τα αριστερά στα δεξιά κι αντίστροφα, με τρανταχτό παράδειγμα της οριζόντιας ελιτίστικης «συμμαχίας» την «επιχείρηση» θετικής αξιολόγησης του «ισλαμοδημοκράτη Ερντογάν» το 2003-2004, επιμένοντας τότε να τον εμπιστευτούμε για το μέλλον μας στην ΕΕ. Στα χρόνια που μεσολάβησαν, οι «ειδικοί» διαψεύστηκαν, ενώ επαληθεύτηκαν οι απλοί πολίτες, που αξιολογούν με ορθολογισμό την Τουρκία του Ερντογάν. Παραδοξότητες των εγχώριων «ειδικών» παρατηρούνται και σήμερα όσον αφορά τις τουρκικές εκλογές, με υποβάθμιση της ωμής πραγματικότητας.
Με δεδομένα τη μαζική παραβίαση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον μεγαλύτερο στον κόσμο αριθμό φυλακισμένων δημοσιογράφων, τον έλεγχο των ΜΜΕ, την άρνηση σεβασμού των αποφάσεων Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων και άλλα, καταλήγουμε σε ένα ερώτημα: Είναι η Τουρκία χώρα όπου μπορεί να υπάρξουν δημοκρατικές εκλογές; Η αρμόδια Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει αποφανθεί προ πολλού ότι η δικαστική εξουσία στην Τουρκία δεν είναι ανεξάρτητη ούτε αμερόληπτη αφού, με πρόφαση το «ελεγχόμενο πραξικόπημα», ο Ερντογάν αντικατέστησε με διάταγμα χιλιάδες δικαστές κι εισαγγελείς και διόρισε δικούς του υποτακτικούς. Όμως, χωρίς ανεξάρτητη δικαστική εξουσία, δεν νοείται δημοκρατικό πολίτευμα, αλλά καθεστώς.
Στην Τουρκία επικρατεί ένα τυραννικό νεο-οθωμανικό καθεστώς. Δείγμα αυτής της νεο-οθωμανικής αντίληψης για κατακτήσεις και λαφυραγώγηση αποτελεί το γεγονός ότι ο Ερντογάν ολοκλήρωσε την προεκλογική του εκστρατεία με προσευχή στην Αγία Σοφία! Τρία χρόνια μετά την μετατροπή σε τέμενος του συμβόλου της Χριστιανοσύνης και μνημείου παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, ο νεοσουλτάνος εισήλθε «εκπορθητής» στον χώρο, για να επιδείξει το λάφυρο στον χειραγωγούμενο όχλο. Το ίδιο αυτό καθεστώς, σε κατάσταση εθνικιστικού παροξυσμού, θεωρεί τρομοκράτες τους Κούρδους, τη μεγαλύτερη εναπομείνασα εθνότητα στην Τουρκία, αφού οι άλλες εξαλείφθηκαν. Εντούτοις, οι Κούρδοι είναι πανάρχαιος γηγενής πληθυσμός –αναφέρονται από τον Ξενοφώντα– ενώ οι Τούρκοι εμφανίστηκαν ως μογγολικό φύλο με την κατάκτηση του Βυζαντίου πολλούς αιώνες αργότερα. Το να μιλά ένας κουρδικά σήμερα στην Τουρκία, τον καθιστά τρομοκράτη, και το Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών, που εγκολπώθηκε πολλούς Κούρδους και κατέστη το τρίτο μεγαλύτεροπαρά τις διώξεις, τελικά απαγορεύτηκε με διάταγμα του νεοσουλτάνου.
Ενώ αυτά συμβαίνουν στην σημερινή Τουρκία, οι εγχώριες μας ελίτ συνεχίζουν να εξηγούν γιατί «έπεισε» ο Ερντογάν. Και αυτά μέχρι την … επόμενη διάψευσή τους.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο
