Των Bibek Debroy & Aditya Sinha*
Ο οικονομικοί διάδρομοι έχουν τη δυνατότητα να επιφέρουν διάφορα οφέλη, όπως αύξηση του εμπορίου, ξένων επενδύσεων και βελτιωμένων συνθηκών διαβίωσης για τους πολίτες στις συμμετέχουσες χώρες. Επιπλέον, μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, να αντιμετωπίσουν τις περιφερειακές ανισορροπίες, να ενισχύσουν τη συνολική κοινωνικοοικονομική πρόοδο των περιοχών που διασχίζουν αλλά και να συνδράμουν στη δημιουργία νέων διόδων για τη ροή των εμπορευμάτων, αυξάνοντας έτσι την οικονομική και γεωπολιτική αλληλεξάρτηση μεταξύ των περιφερειών.
Ο Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC) είναι έτοιμος να φέρει την επανάσταση στις οικονομικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των εμπλεκομένων περιοχών. Κυρίως, στοχεύει στη δημιουργία ενός δικτύου πολλαπλών μεταφορών που θα ενσωματώνει θαλάσσιες και σιδηροδρομικές διαδρομές, μαζί με καινοτόμα στοιχεία υποδομής, όπως αγωγούς υδρογόνου και συνδέσεις πληροφορικής υψηλής τεχνολογίας. Μια σημαντική πτυχή του IMEC είναι η δυνατότητά του να ενισχύσει δραματικά τις εμπορικές ευκαιρίες. Προσφέροντας μια πιο αποτελεσματική διαδρομή διέλευσης σε σύγκριση με τη Διώρυγα του Σουέζ, η IMEC προβλέπεται να μειώσει τους χρόνους διέλευσης των εμπορευμάτων κατά περίπου 40%. Αυτό όχι μόνο θα επιταχύνει το εμπόριο μεταξύ της Ινδίας, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, αλλά μπορεί επίσης να το καταστήσει οικονομικά πιο αποδοτικό, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που ευνοεί την οικονομική ανάπτυξη και την επέκταση του εμπορίου.
Η πρωτοβουλία IMEC ανυψώνει την υπάρχουσα εταιρική σχέση σε ένα νέο επίπεδο, δημιουργώντας σταθερές οικονομικές συνδέσεις που υπόσχονται να επαναπροσδιορίσουν το τοπίο του παγκόσμιου εμπορίου. Ο χαρακτηρισμός του IMEC από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ως «επένδυση που αλλάζει το παιχνίδι» και «μια πραγματικά μεγάλη υπόθεση» υπογραμμίζει τις δυνατότητές του να επηρεάσει σημαντικά όχι μόνο τις περιοχές που αγγίζει άμεσα, αλλά και τη διεθνή κοινότητα γενικότερα. Το Μνημόνιο Συνεννόησης (MoU) ορίζει ότι τα σιδηροδρομικά δίκτυα και τα δίκτυα μεταφορών που προβλέπονται στο πλαίσιο του IMEC στοχεύουν στη δημιουργία ενός “αξιόπιστου και οικονομικά αποδοτικού δικτύου διασυνοριακής διαμετακόμισης από πλοίο σε σιδηρόδρομο”. Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να έχει εκτεταμένες θετικές επιπτώσεις στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και στη δυναμική του διεθνούς εμπορίου. Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε την ικανότητα του διαδρόμου να μειώνει τον χρόνο ταξιδιού κατά 40%, χαρακτηρίζοντάς τον ως τον «γρηγορότερο σύνδεσμο μεταξύ Ινδίας, Μέσης Ανατολής και Ευρώπης» και, κατά συνέπεια, σημαντικό καταλύτη στη μείωση του κόστους υλικοτεχνικής υποστήριξης. Η επιρροή του διαδρόμου εκτείνεται πέρα από την απλή διευκόλυνση του εμπορίου. Αναμένεται να δράσει καταλυτικά στη βιομηχανική ανάπτυξη και την απασχόληση στις συμμετέχουσες περιοχές. Παρέχοντας έναν πιο αποτελεσματικό μηχανισμό για τη μεταφορά πρώτων υλών και τελικών προϊόντων, ο IMEC πρόκειται να τονώσει τη βιομηχανική δραστηριότητα και αναμένεται να δημιουργήσει μια πληθώρα ευκαιριών απασχόλησης καταπολεμώντας την ανεργία που καταγράφεται στις εν λόγω περιοχές.
Ο IMEC έχει επίσης στρατηγική σημασία όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Οι πλούσιοι ενεργειακοί πόροι της Μέσης Ανατολής θα είναι πιο προσβάσιμοι, ενισχύοντας έτσι την ενεργειακή ασφάλεια των εμπλεκόμενων εθνών. Ταυτόχρονα, η εστίαση στη μεταφορά καθαρής ενέργειας, όπως οι αγωγοί υδρογόνου, ευθυγραμμίζεται με τις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των βλαβερών εκπομπών αερίων. Η στρατηγική ανάπτυξη λιμένων και άλλων υποδομών στο πλαίσιο του IMEC αναμένεται να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και να ενισχύσει τις πολιτικές και διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών. Ο IMEC αποτελεί επίσης απόδειξη της στρατηγικής αναδιάταξης της Ινδίας προς τη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα τις χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCCs), η οποία έχει αποκτήσει δυναμική υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Narendra Modi. Αυτή η σχέση υπερβαίνει ένα απλοϊκό πλαίσιο του εμπορίου πετρελαίου και της πρόσβασης στην αγορά, που περιλαμβάνει μια περίπλοκη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, πολιτιστικών δεσμών και τεχνολογικών ανταλλαγών.
Διευκολύνοντας βαθύτερους οικονομικούς δεσμούς και ενισχύοντας την αμοιβαία εξάρτηση μεταξύ της Ινδίας, της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, ο διάδρομος συμβάλλει σε ένα πιο ισορροπημένο και ανθεκτικό παγκόσμιο σύστημα. Ωστόσο, η επιτυχία του IMEC είναι στενά συνδεδεμένη με τη γεωπολιτική σταθερότητα της Μέσης Ανατολής. Αυτή η περιοχή, παρά την πλούσια πολιτιστική της κληρονομιά και τη στρατηγική της σημασία, πλήττεται εδώ και δεκαετίες από πολιτικές αναταραχές και συγκρούσεις. Η εδραίωση της ειρήνης στη Μέση Ανατολή δεν είναι απλώς μια περιφερειακή ανησυχία αλλά μια παγκόσμια αναγκαιότητα. Μια σταθερή Μέση Ανατολή είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση ασφαλών εμπορικών οδών, αξιόπιστων ενεργειακών πόρων και την απρόσκοπτη ανταλλαγή γνώσεων και ανθρώπων. Θα δημιουργούσε ένα περιβάλλον ευνοϊκό για τις οικονομικές και τεχνολογικές συνεργασίες που οραματίζεται ο IMEC. Επιπλέον, η ειρήνη σε αυτή την περιοχή θα συμβάλλει στην παγκόσμια οικονομική σταθερότητα, ανοίγοντας δρόμους για συνεργατικές λύσεις σε παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η φτώχεια και οι κρίσεις υγείας.
* Ο Bibek Debroy είναι ο Πρόεδρος και ο Aditya Sinha είναι Αξιωματικός Ειδικών Καθηκόντων, Έρευνας του Οικονομικού Συμβουλευτικού Συμβουλίου του Πρωθυπουργού της Ινδίας.