Κώστας Μαυρίδης*
Το κυρίαρχο θέμα στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Οκτωβρίου 2024) ήταν το μεταναστευτικό με αρκετά κράτη-μέλη να αναδεικνύουν την ανάγκη να δράσουν βάσει των δικών τους προτεραιοτήτων και συνθηκών.
Η Κύπρος υπήρξε για χρόνια αποδέκτης προσφυγικών ροών που ουσιαστικά τέλειωσαν, ενώ παράλληλα υπήρξε θύμα παράνομης κι εργαλειοποιημένης μετανάστευσης από την Τουρκία μέσω της γραμμής Αττίλα κι αλλού. Τα τελευταία 1-2 χρόνια, η Κυβέρνηση περιόρισε την ροή των πραγμάτων, αλλά οι κίνδυνοι παραμονεύουν δίπλα μας. Ως πονεμένος λαός έχουμε απλωμένο το χέρι για κάθε κατατρεγμένο κι είμαστε χώρος εργασίας χιλιάδων ξένων εργαζομένων στη βάση κανόνων, ώστε να διασφαλίζεται η δημογραφία, η ασφάλεια και η δημοκρατία στην χώρα μας. Ωστόσο, ενόσω παραμένουν χιλιάδες παράνομοι και με έντονη παραβατικότητα, η Κύπρος πρέπει να επαγρυπνεί για την ασφάλεια και επιβίωσή της, εντείνοντας τις επιστροφές τους.
Όταν οι πιο πάνω βασικοί κανόνες παραβιάζονται μαζικά, οι πολίτες με κοινή λογική ανησυχούν και ζητούν αποτελεσματικά μέτρα από τις ηγεσίες τους στην ΕΕ. Κι όταν οι ηγεσίες δεν ανταποκρίνονται, η στροφή των πολιτών σε ακραία πολιτικά σχήματα γίνεται κοινωνικό ρεύμα. Εντούτοις, αντί η επικρατούσα ευρωπαϊκή κι εγχώρια πολιτική «διανόηση» να εξετάσει με ορθολογισμό αυτή τη στροφή, ανακυκλώνει θεωρίες, την ώρα που η στροφή συμβαίνει ακόμη και σε παραδοσιακά φιλόξενες κοινωνίες της Ευρώπης που δεν εμπιστεύονται τις Βρυξέλλες. Για χρόνια τεκμηριώνουμε ότι σημαντικό ποσοστό της «κοινωνικής στροφής» δεν μεταλλάχθηκε ξαφνικά σε «ρατσιστές» και «φοβικούς», όπως η επικρατούσα «διανόηση» ανακυκλώνει μαζί με … «επαγγελματίες ακτιβιστές» εξαρτώμενους των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Πάντως, μια αναγνώριση της πραγματικότητας θα σήμαινε κατεδάφιση πολιτικών θεωριών, στις οποίες χτίστηκαν καριέρες, ανέλιξη, φήμη, και σε αρκετές περιπτώσεις πολιτική δύναμη και πλούτος.
Υπάρχουν όμως βαθύτερα κι ανομολόγητα κίνητρα αφού η παράνομη μετανάστευση καταλήγει πηγή φτηνής εργασίας για τους «νεοφιλελεύθερους» εκμεταλλευτές. Επιπλέον, Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί έχουν ως επίκεντρο της ατζέντας τους την μετανάστευση η οποία αποτελεί την πηγή χρηματοδότησής τους. Τρανταχτό δείγμα εκμετάλλευσης της παράνομης μετανάστευσης στην Κύπρο, υπήρξε αίτημα εργοδοτών όπως οι επιστροφές, αντισταθμίζονται με ισάριθμες άδειες για ξένο εργατικό δυναμικό!
Δεδομένου ότι στην ΕΕ, από το σύνολο όσων το αίτημα ασύλου απορρίπτεται, το 80% παραμένει παράνομα εντός ΕΕ, η έμφαση πρέπει να είναι στις επιστροφές, όπως το πρόσφατο Ευρωπ. Συμβούλιο κατέληξε. Επιπλέον, αναγνωρίστηκε ότι σε καταστάσεις κρίσεων, δικαιολογούνται ανάλογα μέτρα και ειδικότερα όταν υπάρχει διευκόλυνση ή εργαλειοποίηση της μετανάστευσης. Αν αυτό ισχύει από την Λευκορωσία εις βάρος της Πολωνίας, πόσο μάλλον από την κατοχική Τουρκία εις βάρος της Κύπρου, θύμα της τουρκικής κατοχής. Παρεμπιπτόντως, η Τουρκία έλαβε 11.5 δισεκατομμύρια ευρώ από το 2016 αλλά δεν αποδέχεται επιστροφές από Ελλάδα, ούτε φυσικά από Κύπρο. Με την προσδοκία το πρόσφατο Ευρ. Συμβούλιο να σηματοδοτεί μια στροφή προς τον ορθολογισμό στη διαχείριση της μετανάστευσης, με κέντρα αξιολόγησης ασύλου σε τρίτες χώρες και με επίσπευση επιστροφών, θα πρέπει να τεθεί επιτακτικά και θέμα Τουρκίας.
Καταληκτικά, επαναφέρουμε την εισήγησή μας για την ανάγκη διακηρυγμένης αναστολής του δικαιώματος για αίτημα ασύλου σε οποιονδήποτε εισέρχεται παράνομα στην Κύπρο μέσω κατεχομένων.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ- S&D