Του Μάριου Ηλία *
Στο προηγούμενο άρθρο αναδείξα τον παραλογισμό του προτεινόμενου Άρθρου 33Δ, που φορολογεί ανύπαρκτα εισοδήματα όσων εργάζονται στις ίδιες τους τις εταιρείες. Δυστυχώς, το άρθρο αυτό (33Δ) δεν είναι μια απομονωμένη στρέβλωση, αλλά εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλέγμα αλλαγών που συνθέτουν τη νέα φορολογική μεταρρύθμιση, μια μεταρρύθμιση που αντί να ενισχύει, απειλεί να στραγγαλίσει τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
Το Άρθρο 33Δ προβλέπει ότι αν ένας ιδιοκτήτης, μέτοχος εργάζεται στην εταιρεία του, το κράτος μπορεί να του επιβάλει ελάχιστο εισόδημα, ανεξάρτητα από το αν έχει πληρωθεί. Δηλαδή, ακόμη και σε χρονιές ζημιών, όπου ο επιχειρηματίας παλεύει να στηρίξει τη ρευστότητα, το κράτος θα του «χρεώνει» μισθό που δεν πήρε ποτέ και θα τον φορολογεί πάνω σε αυτόν. Αυτό δεν είναι δικαιοσύνη, είναι τιμωρία για τον άνθρωπο που στηρίζει με τον κόπο του την επιχείρησή του.
Οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Κύπρο είναι οικογενειακές. Περίπου το 95% των επιχειρήσεων της χώρας ανήκουν στην κατηγορία των ΜΜΕ και πάνω από 7 στις 10 έχουν οικογενειακή βάση. Αυτές οι επιχειρήσεις απασχολούν σχεδόν το 60% των εργαζομένων και συνεισφέρουν γύρω στο 50% της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας. Όταν λοιπόν μιλάμε για τις ΜΜΕ, μιλάμε για οικογένειες. Για ζευγάρια και παιδιά που ζουν από το μεροκάματο της οικογενειακής επιχείρησης. Όταν το κράτος φορολογεί εισοδήματα που δεν υπάρχουν, δεν επιβαρύνει απλώς μια εταιρεία, χτυπά κατευθείαν την οικογένεια, το νοικοκυριό, την ίδια την κοινωνική συνοχή.
Η νέα μεταρρύθμιση δεν περιορίζεται στο Άρθρο 33Δ. Προβλέπει και αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15%, αλλαγές που αυξάνουν τη γραφειοκρατία, αλλά καμία ουσιαστική πρόνοια για άμεσες επιστροφές. Η αλήθεια είναι ότι η μεγάλη πληγή των ΜΜΕ δεν είναι μόνο οι φόροι, αλλά η έλλειψη ρευστότητας. Κάθε καθυστέρηση στην επιστροφή ΦΠΑ είναι ένα άτοκο δάνειο που παίρνει το κράτος από τις επιχειρήσεις. Κάθε λογαριασμός ρεύματος λειτουργεί σαν δεύτερος φόρος, που τρώει τα μικρά περιθώρια κέρδους. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, το Άρθρο 33Δ δεν είναι απλώς ένα ακόμη βάρος είναι η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι.
Προτείνω τα πιο κάτω:
- Μηδενικό ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η ενέργεια δεν είναι πολυτέλεια, είναι βασικό αγαθό.
- Φορολογία με βάση το οικογενειακό εισόδημα. Χρειάζεται δίκαιο σύστημα που βλέπει τη συνολική εικόνα του νοικοκυριού.
- Άμεση επιστροφή ΦΠΑ. Τα χρήματα των επιχειρήσεων δεν μπορούν να παραμένουν στα ταμεία του κράτους για μήνες.
- Στήριξη των οικογενειών μέσα από πολιτικές για παιδεία, υγεία και κοινωνική προστασία. Η ενίσχυση της οικογένειας δεν είναι μόνο κοινωνική πολιτική, είναι και οικονομική ανάπτυξη, γιατί κάθε ευρώ που επιστρέφεται σε μια οικογένεια ξαναμπαίνει στην αγορά.
Η Κύπρος χρειάζεται πράγματι μια σοβαρή φορολογική μεταρρύθμιση. Όμως αυτή δεν μπορεί να βασίζεται σε εισοδήματα-φαντάσματα και σε πολιτικές που εξαντλούν όσους προσπαθούν. Οι μικρομεσαίες, οικογενειακές επιχειρήσεις δεν είναι ούτε φοροφυγάδες ούτε εχθροί της ανάπτυξης. Είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας και της κοινωνίας.
Αν θέλουμε ένα πραγματικά δίκαιο φορολογικό σύστημα, πρέπει να ξεκινήσουμε απο μια απλη αρχή: να φορολογούνται τα πραγματικά εισοδήματα και να στηριχθούν οι οικογένειες και οι μικρομεσαίοι, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας. Η Πολιτεία οφείλει να σταθεί δίπλα στις οικογένειες με παιδιά, γιατί το μεγαλύτερο πρόβλημα που απειλεί το μέλλον μας είναι η υπογεννητικότητα.
Χωρίς στήριξη της νέας γενιάς, της παιδείας και της καθημερινότητας των οικογενειών, δεν υπάρχει προοπτική. Όσα ευρώ επιστρέφουν στις οικογένειες ξαναμπαίνουν στην αγορά και τροφοδοτούν την ανάπτυξη. Όσα όμως στερούνται, μετατρέπονται σε αδιέξοδο. Ή θα επενδύσουμε στους ανθρώπους μας και θα εξασφαλίσουμε βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη, ή θα μείνουμε θεατές στη συρρίκνωση της κοινωνίας μας.
* Οικονομολόγος, Μέλος Πολιτικού Γραφείου ΔΗΣΥ
