Κώστας Μαυρίδης*
Η παράνομη επίσκεψη του νεοσουλτάνου Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο επαναφέρει στο προσκήνιο ζητήματα ουσίας, που οι πολιτικές δυνάμεις στις ελεύθερες περιοχές αποφεύγουν να συζητήσουν.
Με την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) το 1960, είχαμε Έλληνα Πρόεδρο και Τούρκο Αντιπρόεδρο, μέσω νόμιμων διαδικασιών. Εξού και η αναφορά σε «δύο ηγέτες» στις διακοινοτικές διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν. Από το 1974, υπάρχει παράνομη κατοχή όπου η Τουρκία έχει εγκαταστήσει και διατηρεί κατοχικό καθεστώς, το οποίο καταδικάστηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας/ΟΗΕ ως παράνομη οντότητα και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ως παράνομη και υποτελής διοίκηση της Τουρκίας. Οποιοσδήποτε «τουρκοκύπριος ηγέτης» αναδεικνύεται μέσω ενός παράνομου κατοχικού θεσμού, είναι κι ο ίδιος παράνομος. Ότι οι εκάστοτε «ηγέτες της Τ/κ κοινότητας» δεν είχαν πάντα ίδιες απόψεις, δεν ακυρώνει την παραβίαση της διεθνούς, ευρωπαϊκής και συνταγματικής νομιμότητας. Εφόσον το ψευδοκράτος είναι προϊόν παράνομης εισβολής και κατοχής, οι «ηγέτες» ενός τέτοιου θεσμού, είναι παράνομοι, όπως η ηγεσία μιας παράνομης οργάνωσης. Η κριτική στα πιο πάνω συνοψίζεται στο ότι «δεν έχουμε άλλη επιλογή», μια μοιρολατρική στάση, ιδιαίτερα όταν ο «τουρκοκύπριος ηγέτης» συμπεριφέρεται με πλήρη υποτέλεια στην Τουρκία.
Ένα άλλο στοιχείο ουσίας που δεν βρίσκεται στο προσκήνιο αφορά την δημογραφική αλλοίωση στα κατεχόμενα με εποίκους διά των οποίων η Τουρκία ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο μέσω των υποτιθέμενων «τουρκοκυπριακών θεσμών». Σε αυτό, προστέθηκε πρόσφατα η επδίωξη επιβολής του πολιτικού ισλάμ διά της μαντήλας στα σχολεία. Η αντιφατική πολιτική της ΚΔ φάνηκε στην περίπτωση του εγκάθετου της Τουρκίας Τατάρ, ο οποίος επιβλήθηκε κατόπιν τουρκικών παρεμβάσεων με μαζική στήριξή του από τους έποικους. Βάσει στοιχείων, το 72% των Τουρκοκυπρίων δεν στήριξε τον Τατάρ, αλλά οι έποικοι το ανέτρεψαν και καθόρισαν το αποτέλεσμα. Ωστόσο, ο πρώτος επίσημος που χαρακτήρισε τον Τατάρ «Τουρκοκύπριο ηγέτη» ήταν ο τότε Πρόεδρος της ΚΔ, ισοπεδώνοντας τις αντικατοχικές φωνές στα κατεχόμενα!
Η επιβολή της μαντήλας από το καθεστώς Ερντογάν στα κατεχόμενα, αναδεικνύει κι άλλα τραγελαφικά στις ελεύθερες περιοχές. Οι έντονες διαμαρτυρίες στα κατεχόμενα κατά της ισλαμικής μαντίλας στα σχολεία, έχουν και την στήριξη όσων πιστεύουμε ότι η ισλαμική μαντήλα είναι μηχανισμός υποδούλωσης και πολιτικό εργαλείο του νεο-οθωμανισμού. Ωστόσο, τις διαμαρτυρίες στα κατεχόμενα στήριξαν και εκείνοι στις ελεύθερες περιοχές που ωραιοποιούν την χρήση της ισλαμικής μαντίλας ως δικαίωμα στα σχολεία. Συνεπώς, η συμμαχία δυνάμεων στις ελεύθερες περιοχές με ανάλογες στα κατεχόμενα, έχει νόημα στο πλαίσιο ενός αντικατοχικού προσανατολισμού, αλλά δεν αποτελούν σύμμαχο οι εγκάθετοι της Τουρκίας. Ούτε αποτελούν σύμμαχο στον αντικατοχικό αγώνα, οι «κοινωνικές συνάξεις» που βολεύουν το κατοχικό καθεστώς.
Για τις Ευρωτουρκικές σχέσεις, είναι χρήσιμα τα καταδικαστικά ψηφίσματα για την Τουρκία, όπως αυτά στο Ευρωκοινοβούλιο κι άλλα τέτοια, που προβάλλονται στο εσωτερικό – αν και δεν έχουν δεσμευτικότητα-, αλλά το σημαντικότερο είναι τα μέτρα. Ας εξηγήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός γιατί πρωτοστάτησε να επιβληθούν αυστηρές κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά για την νεο-οθωμανική Τουρκία πρωτοστάτησε πρόσφατα (Δεκ 2024) στην ακύρωση των μέτρων που επιβλήθηκαν για τις παρανομίες της στην Ανατ. Μεσόγειο. Κι όσοι προβάλλουν τέτοια ψηφίσματα, ας εξηγήσουν γιατί δεν τίθενται τα ίδια θέματα στο Ευρωπ. Συμβούλιο για να έχουν δεσμευτικότητα και πρακτική αξία. Αλλά είπαμε, δεν συζητάμε τέτοια θέματα…
*Ευρωβουλευτής, ΔΗΚΟ – S&D
