Από την πρώτη μέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, όπως και ο Λευκός Οίκος, είχαν φροντίσει να κάνουν ξεκάθαρο ότι η στρατιωτική επέμβαση της Ουάσιγκτον θα είναι εκτός τραπεζιού.
Ωστόσο, παρά την ξεκάθαρη θέση του Μπάιντεν, τέτοιες δηλώσεις έχουν τον τρόπο να δοκιμάζονται στο χρόνο, όπως αναλύει η Washington Post.
Τι θα συμβεί εάν η Ρωσία χρησιμοποιήσει χημικά όπλα, για παράδειγμα; Επιπλέον, η υποστήριξη για την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία δεν θα έλεγε κανείς πως είναι σε ασήμαντα επίπεδα, καθώς το 41% σε μια δημοσκόπηση αυτή την εβδομάδα και 35% σε μια άλλη, τάσσεται υπέρ — ακόμη και αν αυτό αύξανε τις πιθανότητες ενός πυρηνικού πολέμου.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συνεχίζει να ζητά την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, η οποία θα απαιτούσε τη στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.
Ωστόσο, αυτό το θέμα τίθεται εκτός συζήτησης. Και όλο και περισσότερο, ο Λευκός Οίκος το αντιμετωπίζει με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο: επικαλούμενος τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μεταξύ κυρώσεων και Τρίτου Παγκοσμίου
Ο Μπάιντεν επεσήμανε εν συντομία την πιθανότητα αυτή στις αρχές της εισβολής, λέγοντας ότι η επιλογή ήταν μεταξύ κυρώσεων και «τρίτου παγκόσμιου πολέμου». Και την περασμένη εβδομάδα, τόσο ο Μπάιντεν όσο και η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, προσπάθησαν επανειλημμένα να τονίσουν ότι οι ζώνες απαγόρευσης πτήσεων και τέτοια μέτρα πιθανότατα θα ισοδυναμούσαν με την έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου.
Πιέζοντας προς την απόφαση να μην παρασχεθούν στην Ουκρανία στρατιωτικά αεροσκάφη την περασμένη εβδομάδα, η Ψάκι απάντησε: «Λοιπόν, θα έλεγα ότι αυτό στο οποίο βασίζεται η αξιολόγησή μας είναι πώς να αποτρέψουμε έναν παγκόσμιο πόλεμο».
Την επόμενη μέρα, ο Μπάιντεν ανέφερε τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο τέσσερις φορές σε δύο ξεχωριστές εμφανίσεις.
«Η ιδέα ότι θα στείλουμε επιθετικό εξοπλισμό και θα έχουμε αεροπλάνα και άρματα μάχης με Αμερικανούς πιλότους και Αμερικανικά πληρώματα, απλά καταλαβαίνετε… αυτό λέγεται Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, εντάξει;», ενώ πρόσθεσε ότι «δεν θα καταπολεμήσουμε τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο στην Ουκρανία».
Τη Δευτέρα, η Ψάκι είπε ότι «η έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου σίγουρα δεν είναι προς το συμφέρον της εθνικής μας ασφάλειας». Και την Τετάρτη, το συνέδεσε με τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, λέγοντας: «Θα απαιτούσε ενδεχομένως να καταρρίψουμε ρωσικά αεροπλάνα – το ΝΑΤΟ να καταρρίψει ρωσικά αεροπλάνα. Και δεν μας ενδιαφέρει να εισέλθουμε σε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο».
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέτρα σαν τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων θα οδηγούσαν σε άμεση στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας. Ακόμη και οι υποστηρικτές της ιδέας αυτής το έχουν παραδεχτεί. Όσο για το αν η σύγκρουση θα σήμαινε έναν άλλο παγκόσμιο πόλεμο, εξαρτάται από το πώς ορίζεται αυτό.
Τι ορίζεται ως Τρίτος Παγκόσμιος;
Ο «Παγκόσμιος Πόλεμος» χρησιμοποιήθηκε ευρέως μετά την ολοκλήρωση της κυρίως ευρωπαϊκής σύγκρουσης του 1914-1918, γνωστή τότε ως Μεγάλος Πόλεμος. Όταν ξεκίνησε μια παρόμοια σύγκρουση, το περιοδικό Time το 1939 πρότεινε ότι θα μπορούσε σύντομα να γίνει «Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος».
Σε γενικές γραμμές, ένας παγκόσμιος πόλεμος ορίζεται ως αυτός που εμπλέκει πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο ή/και πολλές ηγετικές χώρες. Σε ένα πόλεμο στον οποίο εμπλέκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία, είναι δύσκολο να μην πάρουν θέση κι άλλες χώρες.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η έννοια έχει εμφανιστεί κατά τη διάρκεια άλλων συγκρούσεων. Όχι όμως, όπως σήμερα, σύμφωνα με την Washington Post.
Όταν ρωτήθηκε για τα σχόλια του Μπάιντεν σχετικά με τον κίνδυνο του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου από το NBC News την Τετάρτη, ο Ζελένσκι δεν διαφώνησε — αλλά αντίθετα πρότεινε ότι, ίσως, είναι αναπόφευκτο ή έχει ήδη ξεκινήσει.
«Κανείς δεν ξέρει αν μπορεί να έχει ήδη ξεκινήσει» είπε ο Ζελένσκι.
