Δημοσιεύουμε αποκλειστική συνέντευξη του Γενικού Γραμματέα ΑΚΕΛ, κ. Στέφανου Στεφάνου στο περιοδικό nomisma. Η συνέντευξη έχει ως εξής:
Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία της κυπριακής οικονομίας το 2022;
Η πανδημία δημιούργησε ένα νέο πλαίσιο οικονομικής δραστηριότητας με διάφορα προβλήματα και προκλήσεις. Στην οικονομία είχαμε αναστολή εργασιών, μέτρα προστασίας κατά της πανδημίας, περιορισμούς στο εμπόριο και τις διακινήσεις και υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας ιδιαίτερα στους τομείς του τουρισμού και της ψυχαγωγίας. Εξ’ ου και η συνολική παραγωγή περιορίστηκε στα €21,5 δις. Ωστόσο, το 2021 η συνολική παραγωγή παρουσιάζει σταδιακή αποκατάσταση με θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το δεύτερο τρίμηνο και έπειτα. Αν και οι ενδείξεις έδειχναν μια αυξητική πορεία της παραγωγής το πέμπτο κύμα της πανδημίας δημιουργεί και πάλι αβεβαιότητα για το 2022. Δυστυχώς όμως, και παρά τη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών, τα προβλήματα που προϋπήρχαν της πανδημίας συνεχίζουν να ταλανίζουν την κυπριακή οικονομία και κοινωνία.
Ποια θεωρείτε τα μεγαλύτερα εμπόδια που θα συναντήσει η Κύπρος στον οικονομικό τομέα τη νέα χρονιά;
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη των προηγούμενων ετών έχει ξύλινα πόδια. Μεγάλο μέρος της οφείλεται σε παράγοντες που δεν είναι επαναλαμβανόμενοι, ιδιαίτερα σε σχέση με το αναπτυξιακό μοντέλο και τους μοχλούς αύξησης της παραγωγής την περίοδο 2016-2020. Αν δεν γίνουν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας το μέλλον θα δημιουργήσει κινδύνους βιωσιμότητας ως προς την ανάπτυξη, με δεδομένο ότι ο τομέας των πολυτελών κατασκευών είχε ευθεία εξάρτηση με το πρόγραμμα πώλησης «χρυσών διαβατηρίων». Χρειάζεται να γίνει μεταστροφή από τη λογική της «αρπακτής» και του πρόσκαιρου κέρδους που επικράτησε στο αναπτυξιακό μοντέλο το προηγούμενο διάστημα.
Σε ποιους τομείς θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία τη νέα χρονιά για να επιτευχθούν οι στόχοι της ανάπτυξης;
Η οικονομία χρειάζεται να στραφεί προς μια βιώσιμη, ισορροπημένη, κυκλική και κοινωνικά προσανατολισμένη ανάπτυξη, με δικαιότερη κατανομή του πλούτου, δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και προστασία των φυσικών πόρων από την άναρχη ανάπτυξη.
Για την ανάπτυξη που να έχει προοπτική θα πρέπει να υιοθετηθεί το τετράπτυχο: δημιουργία αποτελεσματικού και κοινωνικά ευαίσθητου κράτους, αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός των Οργανισμών Δημόσιας Ωφέλειας, ανάπτυξη της συνεργατικής οικονομίας και στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των αυτοτελώς εργαζόμενων που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της κυπριακής οικονομίας.
Την ίδια ώρα θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε νέους τομείς που το προηγούμενο διάστημα ήταν σε δεύτερη μοίρα, όπως ο τομέας της υγείας, της παιδείας, της έρευνας και της τεχνολογίας και με παράλληλη ενίσχυση της συμβολής του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα στη συνολική παραγωγή.
Ποιες θεωρείτε τις σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η οικονομία για να εκσυγχρονίσουμε και να εμπλουτίσουμε το οικονομικό μοντέλο μας;
Σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις η επίδρασή τους στην οικονομία και τους εργαζόμενους θα κριθεί από το περιεχόμενο που θα δοθεί σε αυτές. Ασφαλώς και υπάρχουν μεταρρυθμίσεις που είναι θετικές, μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η οικονομία ώστε να βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών.
Υπάρχουν όμως και μεταρρυθμίσεις που γίνονται για χάριν της μεταρρύθμισης αλλά δεν επιλύουν τα προβλήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας καλούμενης μεταρρύθμισης είναι αυτή για τη δημόσια υπηρεσία, η οποία δεν αγγίζει την ουσία των ζητημάτων. Επίσης, θα έπρεπε να είμαστε πιο αποφασιστικοί στα ζητήματα καταπολέμησης της διαπλοκής και της διαφθοράς. Να προωθήσουμε με μεγαλύτερη θέρμη την πάταξη της φοροδιαφυγής αλλά και να προχωρήσουμε στην αξιολόγηση του φορολογικού συστήματος με αφορμή και τις νέες αποφάσεις που λήφθηκαν σε διεθνές επίπεδο. Να ενισχύσουμε τη στήριξη των ευάλωτων ομάδων ιδιαίτερα στο τομέα της στεγαστικής πολιτικής. Και βεβαίως να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων και ιδιαίτερα οι προτάσεις που αφορούν τον κατώτατο μισθό και τις συλλογικές συμβάσεις καθώς και για την επάρκεια των συντάξεων και την κατάργηση του 12%.
