Νέα νομοθεσία ψηφίστηκε και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 16 Δεκεμβρίου 2022 η οποία διασφαλίζει ακόμη περισσότερο τους εργοδοτούμενους σε ότι αφορά τα θέματα μισθοδοσίας και βάζει κόπτη σε θέματα αυθαιρεσιών από πλευράς των εργοδοτών. Σκοπός του νόμου (περί Προστασίας των Μισθών) είναι να ενισχυθεί η προστασία καταβολής του μισθού των εργοδοτουμένων καθορίζοντας με σαφήνεια τις υποχρεώσεις του εργοδότη καθώς και τις αποκοπές που επιβάλλονται στους μισθούς.
Συγκεκριμένα, ο εργοδότης υποχρεούται πλέον να καταβάλει τον μισθό του εργοδοτούμενου σε τραπεζικό λογαριασμό ή λογαριασμό πληρωμών της επιλογής του εργοδοτούμενου ή με τραπεζική επιταγή στο όνομα του. Πριν από την σχετική τροποποίηση, ο εργοδότης μπορούσε να επιλέξει να καταβάλει τον μισθό και σε μετρητά ή και με ταχυδρομική επιταγή.
Ο νόμος πλέον αλλάζει και δίνει μόνο προσωρινά την επιλογή της καταβολής σε μετρητά, για τέσσερις μήνες, για πρόσωπα για τα οποία εκκρεμεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας ανοίγματος τραπεζικού λογαριασμού. Διευκρινίζεται ότι στις περιπτώσεις που το αίτημα για άνοιγμα λογαριασμού απορρίπτεται, η καταβολή σε μετρητά μπορεί να συνεχιστεί νοουμένου ότι ο εργοδότης προσκομίσει στο Διευθυντή του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων σχετική βεβαίωση από το πιστωτικό ίδρυμα και νοουμένου ότι ο εργοδότης διατηρεί αρχείο με τις σχετικές βεβαιώσεις για κάθε εργαζόμενο.
Επιπλέον η καταβολή του μισθού δύναται να γίνεται σε μετρητά όταν ο εργοδότης πληρώνει τον εργοδοτούμενο σε εβδομαδιαία βάση στη βάση συλλογικής σύμβασης ή άλλης γραπτής συμφωνίας.
Υποχρέωση πλέον του εργοδότη αποτελεί και η έντυπη ή ηλεκτρονική έκδοση κατάστασης μισθοδοσίας εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία πληρωμής του μισθού.
Τα ελάχιστα στοιχεία που χρειάζεται να περιλαμβάνονται στην εβδομαδιαία ή μηνιαία κατάσταση είναι τα στοιχεία ταυτότητας εργοδότη και εργοδοτούμενου (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, ταυτότητα, αριθμός κοινωνικών ασφαλίσεων), η ημερομηνία πληρωμής, η περίοδος στην οποία αφορά η πληρωμή, καθώς και ο βασικός μισθός με αναφορά στον αριθμό εβδομαδιαίων ωρών εργασίας, η υπερωριακή αμοιβή (αριθμός υπερωριών και τρόπος υπολογισμού της υπερωριακής αποζημίωσης) καθώς και οποιεσδήποτε άλλες πληρωμές. Επιπρόσθετα χρειάζεται να αναγράφονται οι εισφορές του εργοδότη και του εργοδοτούμενου στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στο ΓΕΣΥ και άλλες εισφορές που προβλέπονται σε νόμο, κανονισμό ή συλλογική σύμβαση και επιπλέον οι εισφορές του εργοδότη στα Ταμεία Κοινωνικής Συνοχής, Πλεονάζοντος Προσωπικού και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού. Εφόσον τυγχάνουν εφαρμογής η κατάσταση θα πρέπει να περιλαμβάνει την Αυτόματη Τιμαριθμική Προσαρμογή, την προμήθεια, τον 13ο και 14ο μισθό, τα οδοιπορικά, τις εισφορές στο Κεντρικό Ταμείο Αδειών και τις εισφορές του εργοδότη/εργοδοτούμενου στο Ταμείο Προνοίας.
Σημαντική τροποποίηση αποτελεί επίσης και η προσθήκη πρόνοιας στο νόμο που επιτρέπει τις αποκοπές μόνο έπειτα από γραπτή και ενυπόγραφη συγκατάθεση του εργοδοτούμενου. Ο εργοδότης στις περιπτώσεις αυτές υποχρεούται να τηρεί αρχείο με τα έντυπα συγκατάθεσης του εργοδοτούμενου.
Η τήρηση αρχείου για έξι χρόνια τα οποία είναι διαθέσιμα προς έλεγχο από Επιθεωρητή αποτελεί μία επιπρόσθετη υποχρέωση του εργοδότη. Το αρχείο πρέπει να περιλαμβάνει στοιχεία σχετικά με τον ακάθαρτο και τον καθαρό μισθό των εργοδοτουμένων, συμπεριλαμβανομένων των τυχόν αποκοπών που έγιναν στο μισθό και τους λόγους για τους οποίους έγιναν οι αποκοπές αυτές.
Ο νόμος εφαρμόζεται για όλους τους εργαζόμενους οι οποίοι λαμβάνουν μισθό για την εργασία που προσφέρουν στον εργοδότη. Είναι σημαντικό ο κάθε εργαζόμενος να γνωρίζει τα εργασιακά του δικαιώματα, να τα διεκδικεί και να προβαίνει σε καταγγελίες όπου κρίνει πως απαιτείται. Ο κάθε εργαζόμενος μπορεί να υποβάλλει καταγγελία επικοινωνώντας με το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων τηλεφωνικώς, γραπτώς, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείο ή με προσωπική επίσκεψη στα γραφεία του Τμήματος.
Ευελπιστούμε ότι με την εφαρμογή του νόμου από την ημερομηνία δημοσίευσής του θα εντατικοποιηθούν οι επιθεωρήσεις ώστε να διασφαλιστεί ότι ο κάθε εργαζόμενος επωφελείται των δικαιωμάτων που του παρέχει ο νόμος περί Προστασίας των Μισθών.
Χρυσάνθη Λοΐζου
Μέλος Κεντρικής Επιτροπής
Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
